Opgeviste balk blijkt eeuwenoud mastspoor

Een houten balk in de netten van garnalenkotter TX65 bleek een mooie vangst. Het is een zogenaamd mastspoor, een zware houten balk waar de mast in werd geplaatst. Het is een restant van een schip dat eeuwen geleden is vergaan in de buurt van Texel, en nu binnen is gebracht bij Museum Kaap Skil. Het muntje dat onder de mastvoet in het mastspoor zal hebben gezeten, heeft dit schip dus niet het gehoopte geluk gebracht.

Een mastspoor verankert een mast aan het schip. Hij kan op de kielbalk of een andere versterkende balk worden geplaatst. Het opgedoken mastspoor was echter los. In de vierkante inkeping in de balk heeft de mast gestaan. Onder de mast moet een muntje hebben gezeten. Deze traditie bestaat al eeuwen en wordt ook tegenwoordig nog in ere gehouden: een muntje onder de mast moet het kwaad bezweren en het schip behoeden voor rampen.

De TX65 haalde de balk tussen Zuiderhaaks en het Molengat omhoog. Schipper Richard Wigbout: “We waren ‘s nachts garnalen aan het vissen en bij het net ophalen hing er een houten balk tussen de touwen. We wisten niet meteen wat het was. Toen we hem eraf pakten, zagen we dat er een vierkante inkeping in zat. Ik appte foto’s naar een bevriende duiker die me vertelde dat de balk waarschijnlijk onder de mast gezeten moet hebben.”

De vissers besloten de balk beschikbaar te stellen aan Museum Kaap Skil, waar conservator Alec Ewing heel blij mee is: “Dankzij dit soort vondsten en de vondsten van jutters en duikers, komt er steeds meer informatie boven water. Er zijn zeer veel schepen op de Reede van Texel vergaan. Ze vormen nu tijdscapsules op de zeebodem, waar we heel veel van kunnen leren.”

Het mastspoor wordt verder onderzocht en opgenomen in de collectie van Museum Kaap Skil. Het vormt, samen met de andere vondsten van de zeebodem, een deel van het verhaal van de rol die Texel speelde in de wereldwijde scheepvaart.