NIOZ haven nu als Seaport Texel de boer op

Er heerst rust in de haven van het NIOZ, met uitzondering van het afgemeerde onderzoeksschip Pelagia is de kade leeg. Corona laat ook hier zijn sporen na. Maar dat moet veranderen. “Seaport Texel faciliteert Waddenondernemers met een toegankelijk maritiem logistiek centrum voor aan- en afvoer van grondstoffen en bulkgoederen over zee en binnenwateren.”

Seaport Texel? Onder die naam wordt de voormalige NIOZ-haven, die na een ingrijpende renovatie en modernisering (kosten €5 miljoen) in 2015 werd heropend, tegenwoordig in de markt gezet.

De gemeente heeft de haven daarna voor vijftig jaar in erfpacht gegeven aan de NIOZ Haven BV die de haven zou beheren en exploiteren. Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland, het NIOZ en de gemeente waren vertegenwoordigd in deze organisatie. Toen deze opzet door verschillende oorzaak uiteindelijk strandde, is ervoor gekozen beheer en exploitatie onder te brengen bij een nieuw op te richten private organisatie: Seaport Texel.

De directie wordt gevoerd door Thomas de Greef, daarvoor hoofd Nationale Mariene Faciliteit van het NIOZ. “Seaport Texel heeft drie takken: Zeeonderzoek, het testen van ballastwater installaties en de ambitie om de industriehaven van Texel te worden.

Oudste tak is het faciliteren van zeeonderzoek. “Als thuishaven van de zeeonderzoeksvloot, maar recenter ook "zilte landbouw", maricultuur, etc. Het uitgestrekte bedrijventerrein biedt volop ruimte aan duurzame ondernemingen die hun onderzoek en innovatieve ontwikkeling willen versterken met kennis van het NIOZ of IMARES of tijdelijk een onderzoekscentrum willen inrichten.

Daarnaast richten we ons op het faciliteren van offshore en windenergie. Denk baan een “overloopfunctie” voor de haven van Den Helder. We zijn makkelijk te bereiken en hebben opslagruimte voor onderdelen en andere spullen.

Ander poot is het testen van ballastwater installaties. “Alle schepen moeten tegenwoordig een installatie aan boord hebben die zorgt dat met het lozen van ballastwater geen organismen in zee komen die daar van nature niet voorkomen. Hier certificeren we deze apparatuur. In het zeewater waarmee wij deze installaties testen zitten veel van dat soort organismen en bij het NIOZ zit de kennis om de testen uit te voeren."

Nadrukkelijk mikt Seaport Texel ook op de rol van handelshaven “Die ambitie sluit aan op de Havenvisie en de Structuurvisie 2020 om visserij en toerisme in de haven van Oudeschild te concentreren en de aan- en afvoer van grondstoffen en bulkgoederen over zee en binnenwateren (zoals agrarische producten) bij ’t Horntje. Voor de aanvoer van meststoffen wordt al gebruik gemaakt van deze haven, maar de overslag van graan en bieten gaat (nog) vanuit Oudeschild. Kokkelzaadvissers maken al gebruik van Seaport Texel."

Realiteit is dat het aantrekken van scheepvaart voor offshore en windenergie nog wel enkele jaren zal duren en ook de aan- en afvoer van meer bulkgoederen (zoals suikerbieten) is niet zomaar gerealiseerd. Maar De Greef ziet veel synergie-voordelen tussen de twee havens. “Het zou mooi zijn als er één havendienst komt voor beide havens. Dan kun je beter op activiteiten sturen. Hier heb je bijvoorbeeld geen toeristisch verkeer, waardoor je makkelijker veilig en praktischer kunt werken. We voldoen aan alle veiligheidsnormen en een kraan kun je hier zo een maand laten staan.” Voor de korte termijn zal versoepeling van de coronamaatregelen vermoedelijk meer scheepvaartactiviteiten bij Seaport Texel genereren.