Zandopspuiting bij Ceres.
Zandopspuiting bij Ceres. Foto: Ton Zegers

Dit artikel is geschreven door
Koppiestiêd op Texel

Voorziet de website wekelijks van een blog over wat er speelt op Texel.

Een verloren dorp aan de Waddenkant

Column

"Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar onder deze uitgestrekte duinvlakte woonde begin deze eeuw nog mensen. Daar, boven het zand zie je nog net het puntje van de kerk die het middelpunt van het dorp vormde."

Hij is enthousiast, de medewerker van Natuurmonumenten, een boswachter zonder bos. Hij houdt van historie en vertelt er graag over. Hij herinnert zich de verhalen nog van zijn opa. Die was er bij toen in 2018 de zandige dijkversterking kwam. Het was een lastig proces. De bewoners van Texel waren niet blij met de gekozen oplossing, maar het was een kiezen tussen twee kwaden. Aan de ene kant mocht er geen agrarische grond worden opgeofferd, aan de andere kant wilden ze het strandje van 'Ceres' behouden. Een strandje van niets, maar Texelaars kwamen er graag. Toen kwam de oplossing van de zandige dijkversterking. Een enorme hoeveelheid zand aan de buitenkant van de dijk. De oplossing was niet zozeer het probleem, de manier waarop. Het nieuwe gebied was direct ontoegankelijk verklaard voor de eilandbewoners. Tot woede van met name de inwoners van Oudeschild, toen nog een bruisend dorpje.

Ja, zijn opa kon er uren over doorgaan. Als hij er zelf over nadenkt, was het helemaal niet zo'n slecht idee. De dijk moest versterkt worden en je wilt geen grond opofferen. Maar waar is het dan toch misgegaan? Hij zocht het op in het archief van de Texelse Courant en zijn oog viel op de krant van 10 augustus 2018. Een hele pagina over de dijkversterking. Zijn oog valt op een passage: "De nieuwe PH-zanddijk wordt gemiddeld 8,5 tot 11 meter boven NAP hoog. De huidige PH-dijk, waar de nieuwe zanddijk tegenaan komt, is 7,5 meter boven NAP." Hij herinnert zich ineens één van de verhalen van zijn opa. "Het begon te stuuve. En dat bleef het doen ook. Er stond geen begroeiing op de nieuwe dijk die ver boven de oude dijk uitstak. Aan het begin stonden er nog hekken van zwarte doeken. Maar daar ging het gewoon over. Nog voordat het helmgras was aangebracht, waren de doeken verdwenen. De herfst brak aan en een paar stormen met oostenwind bliezen het zand richting Oudeschild. Aan het begin nog gewoon een ergernis, je kon drie keer per dag de ramen lappen. Maar de ergernis werd een probleem", vertelde hij eens.

Eerst slibde de havenmond van het vissersdorp dicht, de laatste vissers- en toeristenbootjes verdwenen. De klad kwam in het dorp. De ondernemers trokken weg, het zand nam zijn intrek. De koppige Skillers bleven lang hangen, het was hun huis. Maar het was vechten tegen de bierkaai. Beetje bij beetje slokte het zand het dorp op en de dorpsbewoners kozen eieren voor hun geld. Ze trokken naar de andere dorpen. Oudeschild werd 'teruggegeven aan de natuur', een term die erg populair was in die tijd. Er is nog weinig te zien dat herinnert aan een vissersdorp. De contouren van de haven zijn te zien, mits je weet waar die zat. Het puntje van het 'verloren kerkje van Oudeschild' is het enige dat nog zichtbaar is. 

"De natuur geeft en neemt. De natuur heeft Oudeschild teruggenomen. Al was dat niet gebeurd als mensenhanden de nieuwe dijk niet hadden aangelegd natuurlijk."

Job Schepers

De blogs worden geschreven op persoonlijke titel en vallen buiten de verantwoordelijkheid van de redactie. Het zijn geen journalistieke producties, maar stukken gevormd vanuit mijn mening. Ik ga graag de dialoog aan. Dat kan via Facebook onder het bericht, maar ook via de mail. Ik probeer altijd overal op te antwoorden.

The Promised Land vertelt een stukje Deense geschiedenis van de 18e eeuw.
Kong en Godzilla strijden zij aan zij Algemeen 41 minuten geleden
Afbeelding
Blokker-Intertoys zoekt een medewerker 2 uur geleden 2
Paaseieren zoeken met de Paashaas.
Paaseieren zoeken op Texel Algemeen 3 uur geleden 5
De podcast van 28 maart 2024.
Podcast Texel deze Week 28 maart 2024 Algemeen 20 uur geleden
De kust bij paal 9 eind vorig jaar.
Inloopbijeenkomst onderzoek zuidwestkust Texel Algemeen 27 mrt, 11:00 1
Afbeelding
Diabetes Challenge 2024, wandelen om gezond te worden en te blijven Algemeen 27 mrt, 09:06
Afbeelding
Op zoek naar een leuke uitdaging?? Vacatures 26 mrt, 16:27 2
De schrijvers bij Bunker Texla.
Kennismaken met de Texelse geschiedenis Algemeen 26 mrt, 12:30 1