Herinneringen aan Dries

Jaap Duin schreef een herinnering aan de vorige week overleden Dries Veltkamp. Op zijn verzoek plaatsen we deze online.

De laatste keer dat ik Dries tegenkwam hielp hij mij met wat leidingen in een muur frezen. Moet daar geen stofzuiger op Dries? Nee hoor, en hij zette de steenzaag op de muur en maakte van zichzelf binnen twee minuten een levende stofzak. Z’n baard, z’n housebroek, alles zat onder het rode fijnstof. Even afkloppen en weer door.

Toen ik afgelopen zaterdag wegreed van de rij mensen die een erehaag hadden gevormd voor Dries, werd ik links en rechts ingehaald door mannen met leren jassen en pothelmpjes op solexen. Het afscheid van Dries raakte me onverwachts erg diep. En gezien de vele mensen die er stonden, velen met mij.

Ik zag een voetbalteamfoto van een jonge Dries, op de eerste rij, zittend op een knie. Breed lachend, borst vooruit, niet kijkend naar de camera, maar over z’n schouder naar zijn team. Waarin ook broer Jan zat. Iedereen lange haren. Een tijdsbeeld van de jaren zeventig. Maar ook een tijdsbeeld van een groep jongens die lol hadden, die bewust de autonomie opzochten door die lange haren. Een knip maakten met de generatie voor zich. Wij zoeken het zelf wel uit.

En Dries, Dries is daar helemaal op z’n plek. Dat vrije dat hem niet alleen op z’n 17e paste in dat team, maar de rest van zijn leven ook nog. Op die foto weliswaar op de voorgrond, maar omkijkend naar de groep. Zoals hij doet ook de rest van zijn leven heeft gedaan.

Sommige mensen zijn vroeg oud. Dries was dat denk ik ook. Een geboren leider, een oude ziel. Geef het een naam. Dat leiderschap, dat grotere overzicht dan een ander, de bredere betrokkenheid, het grote hart, dat leidt bij sommigen tot een zwaarte. Voelen dat je veel kan dragen, en dat door het vele dragen het leven niet altijd even licht meer is.

Dat leek bij Dries niet zo te zijn.

Er was tijd voor een grap, hij zag het positieve aan dingen. Een spelletje spelen, dat is wat anders dan speels zijn. Het ging Dries niet om het spelletje. Het spelletje van ondernemer zijn en veel geld verdienen, het spelletje van de politiek om de macht, het leek hem vooral te gaan over het speels blijven ín en tijdens het doen van al die dingen. En uiteraard je hart volgen in dat proces. Het is dan meebewegen op de grote levensgolf die je voortduwt. Waar een ander, en ik zie er velen in mijn praktijk, ‘op zoek is naar zichzelf’, leek Dries op zijn 17e, en misschien al eerder, volledig aangekomen bij zichzelf. De zoektocht, als die er al was, was voorbij. Blijft over: je lot dragen, en er zijn voor een ander die wellicht wél op zoek is naar zichzelf. Het zal niet makkelijk geweest zijn, zoals dochter Anneke al op de begrafenis deelde, dat je een man als vader hebt die springvloedgolven achter zich heeft als levenskracht, die onstopbaar is in het er zijn voor anderen. Dat zal ongetwijfeld ook voor hem niet altijd makkelijk geweest zijn. Als je aankomt bij jezelf op zo’n jonge leeftijd, sommige jonge topsporters en artiesten hebben dit ook, is er ook een boel te dragen. Sommigen bezwijken daaronder.

Dries niet.

Althans, dat is wat ik hem zag. Ik had met Dries niet die band dat ik hem dit soort vragen kon stellen. En misschien had hij daar op die manier ook wel niet een antwoord op, hij deed de dingen gewoon op zijn manier.

Soms zit er een onvermijdelijkheid in personen, geen halve seconde tussen wat ze voelen, zeggen en doen. Dries was zo’n persoon. Daarmee werd hij aanraakbaar voor velen. Het is een universele kwaliteit, een levenskracht die mensen herkennen. Hij staat in dienst, en representeert iets groters dan de dingen die hij doet. Daar past dan ook geen trots bij. Die dingen doe je gewoon, stromen door je heen, en hij wist dat hij dat niet alleen deed, niet alleen kón doen, maar altijd samen met anderen.

De ander was het uitgangspunt.

Dat is zo mooi te zien op die voetbalfoto, zoals hij daar, borst vooruit, op een knie staat. Niet kijkend naar de fotograaf, maar kijkend naar de zijkant, naar de mensen om heen, zijn familie, letterlijk met broertje Jan, maar ook figuurlijk, zijn team. Er zit ook iets van zelfspot zoals hij daar kaarsrecht met z’n hand in z’n zij zit. Die zelfspot is wat hem volgens mij ook zo aantrekkelijk maakte voor veel Texelaars. Een Texelaar voelt van verre aan of iemand die zelfspot heeft of niet. Door overkanters wordt dat nog wel eens fout geïnterpreteerd denk ik. Het gaat er niet om dat je geen pak mag dragen, het is prima als je een pak draagt, als je maar inziet dat je onder dat pak, das en overhemd gewoon een naakt mens bent, net als iedereen. En dat iedereen, inclusief jezelf daar grappen over kan maken, en dat wat wadslib op dat pak helemaal niet erg is.

Dat op prijs stellen van zelfspot kan soms doorslaan bij sommige Texelaars in een ‘doe maar normaal dan doe je al gek genoeg’ mentaliteit. Je moet vooral om jezelf kunnen lachen, maar dat kan ook een excuus zijn om niet ergens voor te staan en je daarvoor uit te spreken, vooral bezig te zijn met je eigen straatje, je al ingravend niet meer open staan voor mensen die ‘anders’ zijn, een eiland op het eiland worden. Normaal en gek genoeg. Dries deed en was niet ‘normaal’ (waren we allemaal maar zo normaal als Dries zou ik zeggen), en het was bij hem ook niet snel gek genoeg.

Is een housebroek dragen en pantoffels dragen gek, vraag ik me nu af?

Als een persoon als Dries overlijdt raakt dat mijn hart als Texelaar. Ik zie de liefde die werd gestoken in dingen die vaker níet dan wél materieel waren. Clubverbanden, tradities, samenkomsten. Er voor elkaar zijn. Het herinnert me aan waar ik vandaan kom, en wat er aan gemeenschapsliefde om me heen was. Het impliciete wordt voor mij expliciet gemaakt, en wellicht niet alleen bij mij.

Een zigeunerkoning is niet een koning omdat hij een land heeft met grenzen, of omdat hij in een mooi paleis woont. Hij is de koning omdat hij de harten van de mensen verbindt.

Wat genieten we als Texelaars van samen mooie voorstellingen bedenken en het speulen bij Ouwe Sunderklaas.

Wat vinden we onze voetbal-, cross- en gezelligheidsclubs belangrijk. Wat komen we daar graag in samen.

En hopelijk is er naast die gezelligheid en het samenzijn ook het besef dat we naar elkaar moeten omkijken.

Of zoals Dries het ons duidelijk uitlegde toen we de eerste avond als jochies van 16 gingen stappen op het voetbaltoernooi in Tholen:

“Jongens doe wat je wil, maar als de eerste door z’n hoeven zakt, gaan we met z’n allen naar huis.’

Daarin kwam voor mij alles samen wat Dries voor mij representeerde.

Vier het leven, met aandacht voor elkaar.

Dat hij moge rusten in vrede, en er een pakkie Camel voor hem klaar staat daarboven.

Jaap Duin