Pilot Zoete Toekomst start praktijkproef
In herfst en winter een overdaad aan regen en in lente en zomer te weinig. Het probleem is zo oud als Texel zelf. Het project Zoete Toekomst Texel moet daar verandering in brengen. Dit seizoen start op grote schaal een praktijkproef, die moet uitwijzen of landbouwgewassen profijt hebben van het ondergronds opgespaarde zoete water.
In een droog jaar hebben landbouwers te kampen met aanzienlijk minder opbrengst. Nadelig voor de inkomsten, de bedrijfszekerheid en de concurrentiepositie. Met de opslag van zoet water hopen Texelse landbouwers hun concurrentiepositie te waarborgen. Wellicht kunnen ze ook gewassen telen met een hoger rendement.
Zo ontstond het plan om water in de winter te bufferen. Tien jaar geleden werd daarvoor op het bollenbedrijf van Hans Smit in Het Noorden een groot bassin in gebruik genomen. Nadeel van die oplossing is dat zo'n waterbak veel ruimte in beslag neemt. Als vervolg daarop startte de pilot voor opslag van zoet water in de diepere bodem.
Acasia Water, een adviesbureau duurzame oplossingen ontwikkelt voor watervraagstukken, is in Eierland op twee proeflocaties gestart van elke dertig hectare. Het idee is dat overtollig zoet water dat in de natte tijd naar de Waddenzee wordt gepompt (circa 350 van de 800 à 900 mm die jaarlijks valt), nu wordt gebufferd en via een systeem van pompen en drainage in het groeiseizoen naar de wortelzone van de gewassen wordt gepompt.
20.000 kuub gespaard
Uit berekeningen door Acasia Water blijkt dat voor het gewas per seizoen 150 mm nodig is. Hiermee moet een droge periode van circa 50 dagen worden overbrugd. Per proef kan in de diepere ondergrond 100.000 kuub zoet water worden opgeslagen. Aan de Hoofdweg, waarvoor de vergunning voor de wateropslag het eerst rond was, is tot dusver circa 20.000 kuub gespaard, aan de Postweg circa 3.000 m3.
Het water komt in herfst en winter via een ingenieus en complex systeem van drains, leidingen, filters en pompen in de ondergrondse opslag, om het tijdens het groeiseizoen in omgekeerde richting naar de gewassen te worden gepompt. Allemaal ondergronds, niet via besproeiing, waarbij veel water verdampt.
Met het beschikbare zoete water start dit voorjaar aan de Hoofdweg een proef van anderhalve hectare. Het ene perceel wordt op gewenste tijden van zoet water voorzien, op het andere perceel wordt het overgelaten aan de natuur. De proef moet uitwijzen of hiermee droogteschade kan worden voorkomen en opbrengst en kwaliteit van bijvoorbeeld pootaardappelen omhoog gaan.
Belangrijke vraag ook of de aanlegkosten zich gunstig verhouden ten opzichte van de meeropbrengst. Acasia Water liet nog niet het achterste van de tong zien, maar initiatiefnemer Arnold Langeveld verwacht van wel. Meer op pagina 2.