Onderzoek naar zilte teelt in Wassenaar


In polder Wassenaar bij De Cocksdorp is de tweede fase gestart van het onderzoek naar de kweek van zeewier, kokkels en garnalen. De centrale vraag van het onderzoek is onder welke omstandigheden het mogelijk is op grote schaal in verzilt gebied binnen één systeem zeewier, kokkels en garnalen te kweken. 

Het onderzoek moet duidelijk maken op welke wijze voldaan kan worden aan een toenemende vraag naar (eiwitrijk) voedsel, terwijl tegelijkertijd de druk op de natuur door visserijactiviteiten wordt verminderd. Kustlanderijen die door verzilting ongeschikt raken voor traditionele landbouw kunnen dan worden ingezet voor zilte teelten.

Het onderzoek startte in maart 2022. Het eerste jaar stond vooral in het teken van voorproeven doen en de mogelijkheden van de proeflocatie ontdekken. Verder moest eerst worden uitgezocht welke soort zeewier geschikt zou zijn voor de proeven in de polder. De inzichten van het eerste jaar zijn verwerkt in het projectplan voor de tweede onderzoeksfase.

In de afgelopen weken werd de locatie opgeschoond en aangeharkt. De intentie is om in elke diepe waterloop (raceway) kokkels, zeewier en garnalen uit te zetten, met tussen de raceways een 'variërend doorstromingsregime'. Zout water uit de Waddenzee wordt de raceways ingepompt. Zo wordt de werking van hoog- en laagwater nagebootst. Uit testen blijkt dat het zeewier Gracilaria verrucosa geschikt is voor kweek op de proeflocatie. Gracilaria wordt meestal niet direct gebruikt voor consumptie, maar is wel interessant voor de agar-agar-productie (een bind- en geleermiddel vergelijkbaar met gelatine). Voor de garnalen is gekozen voor de gewone/grijze garnaal, die in grote getalen voorkomt in de Noordzee. Het plan is om dit jaar de garnalen uit te zetten in de raceways met vergelijkbare dichtheid als in de natuur. Al met al kan er dit jaar onderzocht worden of combinatiekweek mogelijk is in het polder Wassenaar-systeem en welke doorstroming daarbij optimaal is.

Elke drie weken worden de kokkels en garnalen steekproefsgewijs gemeten (lengte van de garnalen en van de kokkels ook volume, vleescontent en biomassa) en wordt het zeewier vers gewogen. Eind 2023 vindt de eindmonitoring plaats, waarna de resultaten worden verwerkt en weer als uitgangspunt dienen voor het vervolgonderzoek in 2024.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door Stichting Zilte Zones (beheerder van polder Wassenaar) in samenwerking met de organisaties Noordoogst Aquaponics (ontwikkelaar garnalenkweeksystemen), Meromar (verwatering en verhandelaar kokkels), SeaweedTech (ontwikkelaar van zeewierkweeksysteem en uitgangsmateriaal) en Wageningen Marine Research (onderzoek zeewier en innovatieve aquacultuur).