De Waddenzee.
De Waddenzee. Foto: Janet Brouwer

"Rechten Waddenzee"

D66 werkt aan een initiatiefwetsvoorstel om de Waddenzee een eigen rechtspersoon te laten worden. Dat moet de Waddenzee de mogelijkheid bieden om voor zichzelf op te komen in rechtszaken en bij het verhalen van schade op anderen.

Het idee staat op de website van D66 landelijk en op het Twitterkanaal van de democraten. Volgens Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot, die aan het initiatiefwetsvoorstel werkt, vertegenwoordigt de overheid de belangen van de Waddenzee niet goed genoeg waardoor het volgens hem nodig is dat de Waddenzee een eigen rechtspersoon wordt.

Volgens De Groot kan de Waddenzee als rechtspersoon opkomen voor zichzelf en ook een stem krijgen bij belangrijke besluiten met betrekking tot de Waddenzee. Idee is dat er in de praktijk een organisatie komt met mensen die bij rechtszaken, schadeverhalingen en procedures namens de Waddenzee kunnen optreden.

Het idee om een natuurgebied eigen rechten te geven is niet nieuw. In 2017 werd in Nieuw-Zeeland voor het eerst een rivier als eigen rechtspersoon aangewezen na een jarenlange strijd van een Maori-stam, voor wie de rivier erg belangrijk was. De rivier kreeg voogden die - als het nodig is – namens de rivier anderen voor de rechter kunnen dagen. De Ganges in India en de Turag River in Bangladesh hebben daarna ook eigen rechten gekregen. Hetzelfde geldt voor rivieren in Ecuador en Colombia.

In Nederland bestaat sinds een jaar of twee het initiatief ‘Rechten voor de natuur’ waar onder andere Jan van der Venis (voorzitter van Nationaal Park Duinen van Texel) bij betrokken is. ‘Rechten voor de natuur’ zet zich in voor het beschermen van de natuur voor huidige en toekomstige generaties door te streven naar eigen rechten voor de natuur. Dat initiatief werd vorig jaar beloond met de IVN Natuurprijs tijdens Duurzame Dinsdag.

Een hoogleraar van Nyenrode Business Universiteit (professor mr. dr. Tineke Lambooy) deed een paar jaar geleden al eens onderzoek naar eigen rechten voor de Waddenzee zodat het gebied als rustplaats voor miljoenen trekvogels en als uniek getijdegebied dusdanig wordt behandeld dat toekomstige generaties er ook nog van kunnen genieten.

Andere partijen in de Tweede Kamer zijn kritisch over de gedachte om de Waddenzee als rechtspersoon aan te wijzen. De Kamer verwierp eind januari een motie van D66 om onderzoek te doen naar de mogelijkheden voor de Waddenzee als rechtspersoon.