TESO-paviljoen boven verwachting
"Wees welkom, schoone Dageraad, wees welkom op 't Marsdiep. Gij zijt 't gevolg van d'eedlen strijd, die men in 't leven riep. O vaar nog vele jaren over 't Marsdiep..."
Het Welkomstlied van TESO, ten gehore gebracht bij de komst van de Dageraad in 1908, galmt bij binnenkomst door het TESO-paviljoen. Een klinkend stukje nostalgie, onderdeel van de expositie over de rijke historie van Texels Eigen Stoomboot Onderneming. Je hoeft geen TESO-kenner te zijn om te zien dat aan het gebouw en de inrichting veel zorg is besteed.
Maritieme sfeer
Het is al zichtbaar aan de buitenkant. Waar de blauw geglazuurde stenen een maritieme sfeer ademen, waarbij er aan de voorzijde zelfs een golf in is gemetseld. Met bovenop het entreegebouw het stuurhut van de Schulpengat, van 1990 tot 2005 vlaggenschip van de TESO, daarna reserveschip en in 2017 uit de vaart genomen. Het stuurhuis werd van de sloop gered en werd in juni 2020 met veel spektakel op het terrein van Flora afgeleverd. Met de verwachting dat de expositie binnen niet al te lange tijd kon worden geopend. Dat liep anders, want corona kwam er tussendoor.
Fondswerving
Achteraf gezien heeft die vertraging goed uitgepakt. De tijd werd goed benut. VIND Fondswerving en projectondersteuning werd in de arm genomen en dankzij bijdragen van meerdere fondsen kwam er een stevig bedrag beschikbaar om er iets moois van te maken. Gerenommeerde expositie-ontwerpers Verburg en Kloosterboer gingen aan de slag met de ideeën van onder meer TESO en Judith van der Zee en André Eelman van Flora.
Met als resultaat een reis door de 116-jarige geschiedenis van TESO. Met oude dienstregelingen, bootkaarten, scheepsmodellen van de onder meer de Dageraad, de Schulpengat en de Texelstroom. Veel fotomateriaal, oude kaarten en ook de originele scheepsbel van de Schulpengat maken onderdeel uit van de expositie.
Expositie vanaf de oprichting van TESO naar verre toekomst
Ook belevenissen aan boord van TESO in de loop van de geschiedenis, zoals de geboorte van Rein Rijkers op de boot en ook het redden van een neergestorte vliegenier in de Tweede Wereldoorlog. De afgebroken hals van de champagnefles waarmee Tine Vlas-van der Vlies de nieuwe boot destijds doopte, met de bijbehorende foto en andere bijzonderheden.
Eerste boot
In een beleefruimte treedt de bezoeker binnen in de salon van een oude TESO-boot en wordt daar door oprichter Dokter Wagemaker bijgepraat over de bijzondere geschiedenis, waarbij men zittend op de bankjes meebeweegt op de golven. Het thema TESO en toerisme komt voorbij en er is een kijkje in de toekomst. Op één van de interactieve attracties kan men zelf de veerboot van de toekomst ontwerpen. Op de tussenverdieping een expositie rond het schaalmodel van de Molengat, dat ooit in Madurodam stond. De kijker wordt meegenomen op een reis met de eerste boot, nog vóór zonsopkomst. Bij aankomst in Den Helder klinkt de bekende boodschap: "We naderen de haven van..."
Stuurhuis
Op de bovenste verdieping een kijkje in het compleet gerenoveerde stuurhuis. Meekijken over de schouders van de kapitein en de stuurman aan het roer. Met oog voor detail. Op het pakje sigaretten geen waarschuwingen zoals nu. Het merk Hollywood is een knipoog naar de jutterij. In 1993 spoelden er containers vol van aan op Texel.
Een groep leerlingen van de Jozefschool had maandag de primeur en mocht als proefkonijn een kijkje nemen en overal aanzitten. Een geslaagde proefvaart. Zeker een half uur hebben ze zich er uitstekend vermaakt.
Expotise
Donderdag mocht de krant een kijkje nemen, terwijl medewerkers van Expotise en andere technici de laatste hand legden aan de expositie, die vandaag wordt geopend.
André: "We wilden er vooraf een echt familiemuseum van maken, voor jong en oud. Er is goed naar onze inbreng geluisterd." Judith: "Het resultaat is boven verwachting. Het sluit fantastisch aan bij het bestaande museum."
Trots
TESO-directeur Cees de Waal: "Ik ben er heel trots op zoals dit is gegaan en dat zoveel mensen hebben geholpen dit mogelijk te maken. Ik heb veel respect voor die samenwerking. Nu het klaar is, is het belangrijk dat het voor iedereen bereikbaar is. Daarom mogen alle scholieren van Texel en uit Den Helder gratis naar binnen. De eerste groep uit Den Helder heeft zich al aangemeld en was blij verrast dat ze ook niet voor de boot hoeven te betalen."
Texelaars met een Texelse Museumjaarkaart mogen ook gratis naar binnen, zoals ook aandeelhouders van TESO er, met vertoon van hun pas, vrij entree hebben. Vanaf morgen is het TESO-paviljoen, net als Maritiem en Juttersmuseum Flora, weer geopend.
Gerard Timmerman