Duinenrij langs de Texelse kust.
Duinenrij langs de Texelse kust. Foto: Jeroen van Hattum

Wisselende ervaringen met kerven in duinen op andere eilanden

Het is zeker geen nieuw idee en het is ook al op diverse plaatsen langs de kust toegepast: kerven in de duinen om verstuivingen van het zand in het achterliggende duinlandschap op gang te brengen.

In een rapport van Hogeschool van Hall Larenstein (gemaakt in opdracht van het 'Programma naar een Rijke Waddenzee') wordt beschreven hoe op diverse plekken langs de kust al zo'n veertig kerven zijn aangebracht. Dat gebeurde onder meer op Terschelling, Vlieland en Ameland. Beschreven wordt dat de natuurlijke waarden van de duingebieden bij een kerf verbeteren. Gesteld wordt echter ook dat het van belang is dat plannen goed worden afgestemd met de omgeving. Daarbij moet duidelijk omschreven zijn wat de doelen van een kerf zijn en moet achteraf ook goed worden gemonitord of de gestelde doelen behaald worden.


Op Ameland zijn volgens het rapport goede ervaringen opgedaan met drie kerven van circa 150 meter breed waarbij maximaal vier meter duin werd afgegraven. De natuurwaarden zijn verbeterend en een fietspad langs de binnenduinrand werd in één moeite door een stukje verplaatst, zodat het geen belemmering voor de kerven was. Dat was mede op basis van ervaringen van Terschelling waar in 1995 acht kerven werden aangebracht. Aan de ene kant had dat ook een goed effect op de duinen en nam ook de zoetwatervoorraad toe. Aan de andere kant gingen fietspaden en bunkers onder het zand, evenals duingraslanden die nog in agrarisch beheer waren. Tijdens de Sinterklaasstorm van 2013 kwam de zee tot in de eerste duinenrij en dat versterkte op Terschelling niet het gevoel van veiligheid. Er werden maatregelen genomen en de communicatie werd verbeterd.


Volgens het rapport van Van Hall Larenstein moet er vooraf goed gestuurd worden op de vormgeving van de kerf, op het verwijderen van de vegetatie en wortels op de plek waar een kerf komt en op het zandaanbod ter plekke. Bepalend voor het succes is verder de aannemer die in de arm wordt genomen en de wijze waarop de omgeving wordt betrokken. Op Texel is het nog niet tot kerven gekomen. Volgens Staatsbosbeheer is het de ambitie om in 2023/2024 twee pilotkerven te realiseren tussen paal 12 en paal 17. De exacte locatie is nog niet vastgesteld. De zandverstuiving bij deze pilotkerven zal worden gemonitord en die informatie zal bij het aanbrengen van toekomstige kerven worden gebruikt."