Treft meierblis hetzelfde lot als paasvuren?
Moeten we ons zorgen maken over het voortbestaan van de meierblis? Die vraag is actueel nu de provincie Overijssel bouwers van paasvuren voortaan verplicht een natuurvergunning aan te vragen. Daarvoor moet worden getoetst of omliggende Natura 2000-gebieden geen schade ondervinden van de vuren.
In Nederland worden jaarlijks vreugdevuren ontstoken. Naast de paasvuren, nieuwjaarsvuren bij Scheveningen en Duindorp, tijdens Sint Maarten, meierblis, luilak en kerstboomverbrandingen. Men ging er lang vanuit dat het aandeel van de vreugdevuren in de Nederlandse luchtverontreiniging verwaarloosbaar was. Maar door het schoner worden van de industrie en het verkeer worden bronnen die eerder klein waren nu relatief steeds belangrijker, meldt het RIVM.
Het RIVM berekent nu ook hoe groot de uitstoot van vervuilende stoffen van deze vreugdevuren is. Die van stikstof is beperkt, zorgelijker zijn de hoeveelheid fijnstof en PAK’s (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen) die vrijkomen tijdens de vreugdevuren: 6 procent van de jaarlijkse uitstoot in Nederland. Het RIVM heeft de paasvuren in kaart gebracht. Op de website staat een kaartje met daarop ook meierblissen. Meetgegevens daarover zijn niet terug te vinden.
De provincie Overijssel onderwerpt de paasvuren nu aan een natuurvergunning. Het aanvragen van zo’n vergunning is een kostbare aangelegenheid en naar verluidt vrij kansloos, “in een tijd dat de beschermde natuurgebieden al een overdosis aan schadelijke stoffen zoals stikstof te verstouwen krijgen”.
Behalve de uitstoot wil de provincie ook dat paasvuurbouwers maatregelen nemen om te voorkomen dat beschermde diersoorten last hebben van de vlammen. Tijdens de opbouwfase van een brandstapel kunnen bijvoorbeeld egels en marters zich in het hout verschuilen. Vogels kunnen er in gaan nestelen. Organisaties moeten dat voorkomen met afrasteringen en schriklint, vindt de provincie.
Consternatie over de vreugdevuren is niet nieuw. In 2002 dreigde een verbod op de meierblis. Ter voorkoming van bodemvervuiling was het stoken van open vuren verboden. De meierblis werd gedoogd, maar de nieuwe milieuwet zette daar een streep door. Milieuofficier Mr. P. Groenhuis ging er stevig in. Om het oeroude folkloristische gebruik met eigen ogen te aanschouwen, kwam hij ervoor naar Texel. Hem werd zelfs de eer gegund de meierblis aan te steken. Het bracht hem op andere gedachten. Hij zei: "Dit is het waard om behouden te worden. Dat kan als Texelaars zich aan de regels houden zoals ze nu al doen." De wettelijke regelgeving moest nog wel worden aangevuld. Voor meierblissen zou een uitzondering moeten gaan gelden. In 2015 werd de meierblis bijgeschreven in de lijst van Immaterieel Erfgoed Nederland. Of dat verschil zal maken, is de vraag. Want ook paasvuren komen voor op deze lijst. We vroegen de gemeente om een reactie, maar die was voor onze deadline nog niet beschikbaar.
