Nog altijd betrokken bij de winkel
Hoewel ze de tachtig al even zijn gepasseerd, zijn Jan en Aly Zegel nog steeds zeer betrokken bij het bedrijf dat Jans grootvader Frans Zegel Kz. honderdtwintig jaar geleden stichtte. "Het voelt nog steeds als van ons eigen, al is dat niet meer zo.”
Nog dagelijks bezoekt Jan de twee winkels die zijn tak van de familie heeft voortgebracht: Zegel Lingerie aan de Vismarkt en Zegel Modes aan de Weverstraat. Niet omdat het moet, want ze hebben het bedrijf al lang geleden overgedaan aan dochter Monique, maar vanuit een soort vanzelfsprekendheid en met een vast ritme. “’s Ochtends vroeg komt Monique naar ons toe om haar hond uit te laten. Bo woont bij ons, zodat hij niet de hele dag alleen thuis zit. Om acht uur gaan we samen naar Den Burg. Zij naar de winkel in de Weverstraat, ik naar de Vismarkt. Dat doe ik al sinds 1997, toen er was ingebroken en voor tachtigduizend gulden aan lingerie gestolen. Daarna ga ik nog even naar de Weverstraat en dan naar huis. Na de koffie scharrel ik wat in de tuin en daarna ga ik nog een keer naar Den Burg. Om twee uur stappen Aly en ik op de fiets. Meestal rijden we via Ceres naar Oudeschild. De haven is prachtig en verveelt nooit, al is het treurig dat er nog maar zo weinig kotters liggen. Aan het eind van de middag ga ik naar de Vismarkt om af te sluiten. Ik ben er wel drie of vier keer per dag.”
De Kleine Winst
Jan is telg van een ondernemende familie, vertelt hij in de knusse keuken van De Witte Engel, de oude Texelse boerderij aan de Hoornderweg waar hij en Aly sinds 1989 wonen. Zijn grootvader opende op 11 oktober 1902 in Oudeschild een winkel in manufacturen. Zonder al te veel ambitie, zo leek het, want hij noemde het zaakje De Kleine Winst. Maar Zegel ontpopte zich tot een succesvol ondernemer, die niet alleen broeken en korsetten verkocht, maar ook hout en ijzerwaren. Een vermogend man werd hij met de handel in zeegras, een gewas dat in de Waddenzee werd gewonnen en waarmee matrassen werden gevuld.
Zijn twee zoons zetten het bedrijf voort. Kassen ging verder met de verkoop van hout en ijzerwaren, Jacob Jan in kleding en textiel. Later ontstonden andere vertakkingen en anno 2022 zijn nog drie van Frans Zegels achterkleinkinderen actief: Marten Zegel met Marten Classics, Kassen Zegel met Blokker en Monique Zegel met Zegel Modes en Zegel Lingerie. Hun neef Siep Schellinger deed bouwbedrijf Frans Zegel Bouw twee jaar geleden over aan zijn opvolger Chris Simons.
De 84-jarige Jan Zegel is een zoon van Jacob Jan, die na de oorlog naar het Raaksje in Den Burg verhuisde. Het huidige pand op de hoek van de Vismarkt en Binnenburg werd betrokken in 1957. “Het was eigendom van juffrouw Verberne, een ongetrouwde vrouw, die zelf ook textiel verkocht. Toen ze al wat ouder werd, vroeg ze of wij haar pand niet wilden huren. Dat hebben we gedaan en het liep goed. Een paar jaar later wilden we het wel kopen, maar dat ging niet door. Ik wil in mijn eigen huis doodgaan, zei ze. Ze woonde zelf boven de winkel. Begin jaren tachtig overleed ze, maar pas nadat haar huishoudster Helena Drögemöller naar het verzorgingshuis was verhuisd, konden wij het pand overnemen.”
In de voetsporen van vader Jacob Jan en grootvader Frans Kz.
Verkering met Aly
Voor Jan stond al vroeg vast dat hij in de voetsporen van zijn vader en grootvader zou treden. “Ik heb nooit iets anders gewild. In 1954 deed ik examen voor de ULO. Voor het mondeling moest ik naar Alkmaar. Ik was nogal nerveus, dat heb ik altijd gehouden bij iets spannends. Maar ik slaagde en ben daarna in de winkel gekomen.”
Ondertussen had Jan verkering gekregen met Aly van der Schans. “We hebben elkaar ontmoet op de ijsbaan. De Grote Haan en de Kleine Haan, twee plasjes waar later de Puzzelweg kwam en nu het Mieland is. We waren zeventien en veertien jaar oud. Toen Aly twintig was, zijn we getrouwd. Dat is alweer eenenzestig jaar geleden.”
Ze groeiden allebei op in Oudeschild en denken daar met veel plezier aan terug. “We bouwden hutten en speelden achter diek. Voetballen deden we op klompen. Soms vloog de kap eraf. Dan ging je ermee naar de smederij van Slaman. Die legde er een bandje omheen en dan kon je weer verder. Op de stiene, de basaltblokken onderaan de dijk, zochten we alikruken om te verkopen op de visafslag. Dat ging per kilo. Op de afslag stonden garnalen in grote bakken. Als je daar langs liep, pakte je een handje om op te eten.”
De Voorwaarts
Aly herinnert zich dat ze TESO-medewerker opa De Vries hielp met het lossen van fietsen. “Die werden vooruit gestuurd door badgasten en vervoerd met De Voorwaarts, het fietsenbootje. Op de haven werden ze voor één of twee dagen opgeslagen, totdat de eigenaar zelf naar het eiland kwam. Dat was toen gebruikelijk, we haalden heel veel fietsen van de boot. Ik was een jaar of tien, elf. Soms kregen we een ijsje voor de hulp.”
Aly werkte tot haar trouwen bij de firma Vlessing. “Vlessing was een concurrent, maar het was zeker geen haat en nijd. Bovendien heeft die concurrent me geholpen”, vertelt Jan. “In 1958 moest ik als dienstplichtig militair naar Nieuw-Guinea, dat toen nog van Nederland was. Opa Zegel probeerde dat te voorkomen door me onmisbaar te laten verklaren voor de winkel, maar dat lukte niet. Vlessing had connecties bij de marine in Den Helder. Hij kreeg voor elkaar dat ik niet naar Nieuw-Guinea hoefde.”
Na hun huwelijk kwam Aly in het familiebedrijf van de Zegels, toen een VOF van vader Zegel en zijn twee zoons. Frans begon in 1970 voor zichzelf en opende in de Weverstraat Zegel Heren en Jongens. De winkel bestaat nog steeds, onder de naam Marten Classics, alweer heel wat jaren met Frans’ zoon Marten aan het roer.
In 1978 openden Jan en Aly een tweede winkel: Zegel Modes. “We woonden in die tijd in de Wilhelminalaan en op weg naar de Vismarkt liep ik elke dag door de Weverstraat. Aannemer Drijver was daar in die tijd aan het bouwen. Het zou een supermarkt worden, maar dat ging niet door en toen kregen wij de kans.”
Nilsson
Samen kregen ze twee kinderen: Monique in 1966 en drie jaar later Jan Jacob. Hun zoon maakte furore als drummer van Nilsson, een groep schoolvrienden die flink aan de weg timmerde en eind jaren negentig dagelijks op de landelijke radio te horen was. Tegenwoordig heeft Jan Jacob een eigen muziekschool in Utrecht.
Monique is alweer zevenendertig jaar het gezicht van de zaak in de Weverstraat. Al bijna even lang is hun trouwe medewerker Lia Schaap dat aan de Vismarkt. Jan en Aly zijn inmiddels 84 en 81. Vervelen doen ze zich zelden. Jan heeft nog tot op gevorderde leeftijd gezaalvoetbald. Aly vond in keramiek een nieuwe passie en maakt prachtige beelden. Regelmatig ‘kleit’ ze samen met vijf ‘meiden’, die elkaar al kennen van de kleuterschool.
In 2012 kreeg Jan prostaatkanker en Aly een kleine hartaanval. Maar inmiddels gaat het weer goed. “We mogen niet klagen.” Nog steeds doet Jan een deel van de administratie van de twee winkels. “Ik kan het niet goed loslaten”, bekent hij. “Dat is wel eens lastig. Vooral in de coronatijd heb ik me wel eens zorgen gemaakt. Dat is me niet in de kouwe kleren gaan zitten. Het bedrijf voelt nog steeds als van ons eigen, al is dat niet meer zo.”
Klanten
De vraag wat er zo aantrekkelijk aan het vak was, beantwoordt Jan zonder nadenken. “Het contact met de klanten. Ik houd van mensen helpen. Zoals de boerenvrouwen die voor de opruiming kwamen. Dat gebeurde vroeger twee keer per jaar. De opruiming begon op 15 januari en op 15 juli. Wettelijk was vastgelegd dat je niet eerder mocht zakken met je prijzen. Ik herinner me Annie Lap uit Den Hoorn, moeder van een groot gezin. Ze was wel anderhalf uur in de winkel en maakte voor alle kinderen een stapeltje ondergoed waarmee ze weer een halfjaar toekonden. We verkochten ook stoffen voor jurken, rokken en broeken. En knopen en ritsen, kousen en sokken en bh’s. En dat allemaal op die honderd vierkante meter aan de Vismarkt.”
Joop Rommets
