Onvermoeibaar in strijd tegen vervuiling oceaan met plastics
Zeg de naam Jan Andries van Franeker en veel mensen zullen meteen denken aan de Noordse stormvogel.
Aan de hand van de inhoud van de magen van deze vogels maakt de vrijdag Koninklijk onderscheiden Van Franeker onvermoeibaar duidelijk wat er aan plastics in zee rondzwerft. Dat kan variëren van hele kleine stukjes tot zelfs golfballen die hij tijdens onderzoek soms aantrof.
Van Franeker heeft van 1986 tot en met 2020 gewerkte als onderzoeker Mariene Ecologie voor Wageningen Marine Research en haar voorgangers. Hij vergaarde zijn ecologische kennis via jarenlang onderzoek naar het functioneren van het ecosysteem in de Zuidelijke IJszee en Antarctica. Die kennis zette hij in voor de bescherming van de bijzondere natuur in die gebieden door er nationaal en internationaal aandacht voor te vragen.
Van Franeker is de bedenker van het ‘Surface and Under ice Trawl’, een visnet dat wereldwijd wordt gebruikt. Burgemeester Uitdehaag: "Hij heeft dankzij zijn volharding een samenwerking op Europees niveau opgezet waarbij alle landen dezelfde methode gebruiken om de gegevens over plasticvervuiling in Noordse stormvogels op een vergelijkbare manier te onderzoeken. Hij is de uitvinder van deze belangrijke internationale index. Uniek in de mariene onderzoekswereld."
Hij publiceerde meer dan 100 wetenschappelijke publicaties en rapporten en gaf ontelbare lezingen en interviews. "Hij heeft zijn boodschap altijd gebracht met een sterke onderbouwing door wetenschappelijk feiten. Hij heeft zijn kennis, gedrevenheid en enthousiasme op veel mensen overgebracht, niet alleen op het werk maar ook thuis talloze (internationale) studenten en onderzoekers met veel gastvrijheid ontvangen." Van Franeker is sinds 2020 inmiddels met pensioen, maar als gastmedewerker nog steeds actief bij Wageningen Marine Research. Hij is ook medeoprichter en vrijwilliger van de Nederlandse Zeevogelgroep.