Bijenkasten zoals Piet Kuijs die bij hoeve Dordrecht heeft staan.
Bijenkasten zoals Piet Kuijs die bij hoeve Dordrecht heeft staan. Foto: Piet Kuijs

Beroering in bijenhouderij over raszuiverheid

Bijenhouder Piet Kuijs uit Limmen, die bijenkasten op Texel heeft, heeft bezwaar aangetekend tegen de dwangsom van vijf mille die het college hem in het vooruitzicht heeft gesteld.


Texel is één van de weinige plekken waar de zwarte honingbij nog voorkomt in Europa. Om de soort te beschermen bestaat op Texel een importverbod voor bijen naar Texel. Doordat er weinig invloeden van buitenaf zijn, staat de Texelse zwarte bij bekend als “zuivere populatie”.

Kuijs heeft bijenkasten staan bij hoeve Dordrecht in Eierland. Zijn bijen verzamelen honing in de Slufter, waar onder meer lamsoor groeit. De potjes met honing worden langs de Zanddijk aan de weg verkocht. Onderzoek naar de vleugelindex heeft uitgewezen dat zijn bijenvolken ernstig “vervuild” zijn met een ander ras. Omdat bijen niet vanzelf het Marsdiep oversteken, heeft de Texelse afdeling van de Nederlandse Vereniging van Bijenhouders geen andere conclusie kunnen trekken dan dat Kuijs bijen van een ander ras naar Texel heeft meegenomen en daarmee het Texelse importverbod heeft overtreden.

Maar volgens Kuijs is daar geen sprake van. “Heel vervelend dat ik daarvan wordt beschuldigd. Er klopt namelijk helemaal niets van.” Kuijs betwist ook de betrouwbaarheid van het onderzoek naar zijn bijen. “Daar heb ik ernstige twijfels over. Het kan bijvoorbeeld mis zijn gegaan met de monsters. Dat mijn bijen vervuild zijn, wil ik wel aannemen. Maar dat zijn ze dan al zo lang als ik op Texel kom. Ik werk al heel lang met deze volken en heb geen andere soort naar Texel gehaald.” Kuijs stuurt aan op nieuw DNA-onderzoek naar zijn bijen.

Wat niet wegneemt dat Kuijs zegt er sympathie voor te hebben dat de Texelse zwarte bij in stand wordt gehouden. “Een leuk initiatief, waar ik graag aan mee wil werken. In het vroege voorjaar heb ik daar met Henk Tas zelfs afspraken over gemaakt om koninginnen van de Texelse zwarte bij in mijn kasten te brengen. Maar die afspraak is door het bestuur van de Texelse bijenhouders later gecanceld. Ik heb er om gevaagd, maar nooit de reden gehoord.”

Volgens de Texelse bijenhoudervereniging ligt het verhaal anders. Het bestuur geeft aan dat uit zowel recent onderzoek als uit eerdere proefnemingen bij hoeve Dordrecht is aangetoond dat hier meerdere Carnica (Kaukasische) volken en een tiental vervuilde (gehybridiseerde) Zwarte bijenvolken staan." Bijenhouder Henk Tas: "De vier Carnicavolken zijn raszuiver. Om de raszuiverheid op peil te houden moet je zuivere bijen gebruiken. Anders raken ze, door vermenging met andere rassen, vervuild. Het kan niet anders dan dat hij koninginnen heeft ingevoerd."

De vereniging geeft aan Kuijs te hebben aangeboden om zijn bijenvolken kosteloos te vervangen door Texelse Zwarte bijenvolken. "Met als voorwaarde om daar als vereniging bij aanwezig te zijn. Zodat het voor beide partijen evident is dat de niet Texelse bijen daadwerkelijk van het eiland af zijn. De heer Kuijs ging niet akkoord met dit voorstel en verbrak hierna de communicatie. Zolang deze niet Texelse bijen hier nog rondvliegen wordt het Texelse Zwarte bijenras met zijn unieke eigenschappen, met uitsterven bedreigd. Dit betekent een verlies voor de Internationale imkerij. De reden voor de vereniging om de noodklok te luiden."

Kuijs spreekt die lezing tegen. “Ik wil graag meewerken en Texelse koninginnen in mijn volken brengen. Maar ik ben imker en het zijn mijn bijen. Ik ben zorgvuldig genoeg om dit te doen en laat geen vreemde imkers met mijn bijen werken. Dat iemand mee zou kijken, daar heb ik minder moeite mee. Het vervangen van de koninginnen gaat het beste vroeg in het voorjaar. Dan zorgt het voor de minste verstoring en geeft de meeste zekerheid op succes."

Tas: "We hebben onze hand naar hem uitgestoken en hem willen helpen. Maar dat heeft Kuijs van begin af aan niet gewild. Als hij wel had samengewerkt, had hij hier gewoon kunnen blijven imkeren."

Toen gesprekken tussen de bijenhouders niets opleverden, is de gemeente een handhavingsprocedure gestart. De Bezwaarschriftencommissie zal zich nu over de kwestie gaan buigen.