De imposante gele drijver van de Slow Mill wordt door de kraan van Bart Boon op een wagen gehesen op het strand bij paal 17.
De imposante gele drijver van de Slow Mill wordt door de kraan van Bart Boon op een wagen gehesen op het strand bij paal 17. Foto: Jeroen van Hattum

Stranding Slow Mill niet einde van pilot

Tegenslag voor het Slow Mill-project, de proef om uit golfslag energie op te wekken. Het werkschip liep averij op en de proefinstallatie raakte op drift. Delen daarvan spoelden aan bij paal 17. Maar initiatiefnemer Erwin Croughs geeft de moed niet op.

De Slow Mill is een langwerpige drijver met daaronder kegelvormige bladen, op z'n plek gehouden door een betonnen anker. De installatie is verbonden met een vliegwiel en een generator. Als golven tegen de bladen en de drijver slaan, wordt de kabel van het vliegwiel uitgetrokken en wekt de generator energie op. Als de golf voorbij is wordt de kabel weer ingetrokken en keert de Slow Mill terug in zijn oorspronkelijke positie. Tot de volgende golf. Inmiddels zit er een jaar of tien denk- en ontwikkelingswerk in. "Het is pionieren, net als bij windmolens decennia geleden", vertelt Croughs van SMS Projects. "Het is niet makkelijk. Als het makkelijk was geweest, dan was dit er al lang geweest."

Aan het plaatsen van de installatie enkele weken geleden op vier kilometer uit de kust, ter hoogte van paal 20, ging veel voorbereiding vooraf. "In het laboratorium van Deltarus hebben we twee jaar lang getest. Daar kwamen heel goede resultaten uit. Maar ook daar deden zich af en toe problemen voor. Nu zien we dat we in de praktijk andere problemen tegenkomen. Zoals dat met de meeste innovaties gaat. Je hebt een idee, gaat dat in het klein testen, daarna in het groot. Je krijgt een inspiratiestoot en dan weer verder."

De installatie die bij paal 20 werd geplaatst had een capaciteit van 40 kWh. Eerst nog als test, bedoeling was om die elektriciteit volgend jaar via een kabel naar Texel te transporteren. 

Als de proef slaagt, zou dat de opmaat kunnen zijn naar een golfenergie park van tientallen units op vier kilometer uit de kust van Texel, over een lengte (parallel aan de kust) van twee kilometer met een gemiddelde opbrengst van 2,8 MW, zo werd bij de presentatie in 2018 gezegd. Bedrijven en overheden volgen de ontwikkeling met belangstelling. Het Waddenfonds steunde de pilot, waarmee naar verluidt in totaal €4 miljoen mee is gemoeid, in 2021 met €2,5 miljoen.

De keuze om de installatie voor de kust van Texel te plaatsen is geen toeval. "Er zit daar enorm veel golfenergie." Daarbij komen ook grote krachten los. Om de installatie op z'n plek te houden, fabriceerde Bart Boon een betonnen anker van vijftig ton, met een doorsnee van vijf meter en hol van binnen. Bij zou dit plaatsing vol water zou lopen. 

Na plaatsing van de testinstallatie raakte deze al een keer los. Croughs: "We hebben hem toen weer vastgezet. Een week later was hij weer los. Dat had niet mogen gebeuren. We gaan natuurlijk onderzoeken hoe dat heeft kunnen gebeuren." 

De installatie die aanspoelde bij paal 17 is vorige week met hulp van een kraan van René Boon van het strand gehaald en op transport gezet. Inmiddels ligt hij in de Kooyhaven in De Helder, de thuisbasis waar nader onderzoek plaatsvindt. "Het meeste is heel gebleven, maar er moeten ook onderdelen worden vervangen." Ook het schip (dat te hulp werd geschoten door de KNRM), had schade. "Er was iets in de schroef gekomen. De as is gebroken en daardoor is het gaan lekken."

Croughs geeft de moed niet op. "Het zit nu tegen, maar de bedoeling is dat we doorgaan."