Han Lindeboom met 'Texelse kabinet' bij het gemeentehuis in Den Burg.
Han Lindeboom met 'Texelse kabinet' bij het gemeentehuis in Den Burg. Foto: Jeroen van Hattum

'Stikstofmijdende planten staan in duinen'

"Op Texel begint de oplossing". Verwachtingsvolle woorden van prof dr Han Lindeboom uit Den Burg die afgelopen vrijdagochtend werd gepresenteerd als 'minister-president' van de 'Vrije Republiek Tessel'.

Met die actie kwamen Texelse boeren, vissers en burgers op ludieke en serieuze wijze in actie tegen het nieuwe stikstofbeleid van de overheid.  Er was werk gemaakt van de 'Vrije Republiek'. Verspreid over het eiland stonden borden en spandoeken, mensen die aankwamen met de boot werden welkom geheten in de 'Vrij Republiek Tessel' en bij Den Burg stonden grensposten die pamfletten en Texelse paspoorten uitdeelden. Bij het gemeentehuis in Den Burg vond de presentatie van het 'Texelse kabinet' van de vrije republiek plaats.


Lindeboom, die zich al jaren bezighoudt met stikstof, hield een toespraak waarin hij diverse opties presenteerde om het stikstofprobleem aan te pakken. Volgens hem zou het in ieder geval tot een herberekening moeten komen van de cijfers waar het RIVM zich nu in haar modellen op baseert voor de Waddeneilanden en de Hollandse kust. De pijn zit hem volgens Lindeboom in het gegeven dat het RIVM ammoniak uit zee in haar berekeningen heeft meegerekend als stikstof die op het land neerslaat. “Maar dat klopt niet. Er komt geen stikstof uit zee.” 


Volgens Lindeboom kent Texel in de berekening van het RIVM een overschot van 50 mol stikstof per hectare, maar in werkelijkheid is er volgens hem op het eiland nog 150 mol per hectare ruimte voor stikstof. Lindeboom verwees tijdens zijn toespraak bij het gemeentehuis onder meer naar de ingezonden brief van Kees Bruin in Texelse Courant. Hij liet weten van Bruin foto’s te hebben van stikstofmijdende planten in de Texelse duinen. Bruin houdt het duingebied al meer dan vijftig jaar in de gaten. Volgens Lindeboom verdient de stikstofaanpak een integrale benadering waarin lucht-, water- en klimaatmaatregelen samengaan. 


Hij pleitte ervoor dat de eiwitsamenstelling in voedsel voor mens en dier anders wordt om uitstoot van stikstof te verminderen. Een ander plan was om natuurgebieden in Nederland van sterren te gaan voorzien om ze te rangschikken. In de gebieden met het hoogste aantal sterren zou een verbod voor honden moeten komen om de uitstoot van stikstof via de ontlasting van honden te minderen. Voor de langere termijn rekende hij voor dat in Nederland per bewoner op het moment jaarlijks gemiddeld vijf kilogram aan stikstof wordt geconsumeerd en dat er 24 kilogram stikstof nodig is om dat te produceren. Dat laatste getal zou in 2040 of 2050 naar 12 kilogram teruggebracht moet zijn. “Dat is haalbaar.” 


In de middag had Lindeboom een ontmoeting met Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt die een werkbezoek bracht aan boerderij Witte Julia van de familie Witte in Oudeschild en boerderij Lou Christy van de familie Van Exel in Eierland. Bij de laatste zaten Omtzigt en Lindeboom samen aan tafel om over stikstof te praten. Ze benoemden dat beiden na afloop als een goed gesprek. Omtzigt vroeg recent in de Tweede Kamer ook al aandacht voor de uitzonderingspositie van de Waddeneilanden en de Hollandse kust binnen de huidige rekenmodellen van het RIVM waarop het nieuwe stikstofbeleid moet worden gestoeld. De bal ligt het komend jaarbij de provincie die nu voor 1 juli 2023 een gebiedsgerichte aanpak moet gaan opstellen om uitstoot van stikstof per gebied te gaan minderen.