Zorgen over kansen voortzetting boerderij
Onzekerheid over wat er komen gaat en onzekerheid over de vraag of het mogelijk blijft in de toekomst de boerderij voort te blijven zetten.
Het kwam woensdagmiddag aan de orde in een keukentafelgesprek dat wethouder Rikus Kieft (landbouw en natuur) voerde met Hans van Exel en zijn zonen Abe (18) en Tijs (21) aan de keukentafel van boerderij Lou-Christy in Eierland. De wethouder gaat de komende tijd bij meerdere boerderijen langs om ter plekke te horen waar ze tegenaan lopen als gevolg van het nieuwe stikstofbeleid en welke zorgen er leven.
Dat leidde woensdag bij de familie Van Exel tot een open gesprek waarin onder meer de bedrijfsopvolging centraal stond. Tijs en Abe volgen beiden een opleiding in de landbouw (Abe een opleiding in de veeteelt aan het MBO in Alkmaar en Tijs HBO tuinbouw en agribusiness in Delft) en beiden zijn serieus plannen aan het maken om in de toekomst Lou-Christy (veeteelt, landbouw en bollen) van hun vader en oom over te nemen.
Investeren
Volgens Tijs wordt het nu echter wel onzeker om na te denken over innovaties en investeringen. "Je gaat nu bijvoorbeeld niet investeren in een melkrobot als je niet eens weet of je over tien jaar nog steeds hetzelfde aantal koeien hebt." Hans liet weten dat het stikstofkaartje dat op 10 juni werd gepresenteerd in huize Van Exel niet bepaald met gejuich werd ontvangen. De boerderij ligt op nog geen kilometer van de duinenrij. In eerste instantie was niet eens duidelijk onder welk regime (90, 70 of 45 procent reductie) de boerderij zou vallen en dat gaf op dat moment nog meer onzekerheid dan er al was. Het is 70 procent en dat leidde tot de vraag in hoeverre de op papier staande doelstellingen met de praktijk overeen komen. "Er staat hier 95 procent van de tijd westenwind op het eiland, dus je vraagt je wel af hoe de stikstof van ons bedrijf dan überhaupt in de duinen moet komen?" De familie gaf aan zeker mee te willen werken aan het terugdringen van de uitstoot, maar dan moet het wel reëel zijn. Tijs: "Het is niet de bedoeling om een probleem dat er niet is op te lossen."
Wethouder Kieft gaf tijdens het gesprek aan dat maatregelen wel aantoonbaar effect op het eiland moeten hebben en uit te leggen moeten zijn. Anders heeft het volgens hem ook weinig zin om ze te nemen. Hij verwoordde wat het college al eerder aangaf: stikstof is een verhaal voor meerdere sectoren en niet alleen de agrarische sector.
Provincie
De bal ligt op het moment bij de provincie die de stikstofdoelstellingen vóór 1 juli 2023 nader moet uitwerken in een gebiedsgerichte aanpak. De gemeente is daarin niet leidend, maar wil volgens Kieft wel nauw betrokken zijn om te volgen wat er gebeurt. Binnenkort houdt de provincie daarvoor een grote bijeenkomst op het eiland en dat moet meer duidelijkheid geven. De provincie, sinds 2018 bezig met het stikstofdossier, heeft laten weten dat de stikstofkaart die op 10 juni gepresenteerd werd niet heilig is.
Kieft vertelde aan tafel dat hij zelf afkomstig is uit een familie op de Veluwe (later de Noordoostpolder) met daarin een paar boeren die het niet breed hadden, waardoor hij vroeger zelf meemaakte hoe aan de keukentafel de zorgen werden besproken. "Ik hoop dat als wethouder te kunnen delen met anderen om duidelijk te maken hoe ingrijpend dit nieuws over stikstof is voor boerengezinnen.