Stikstofcrisis houdt gemoederen bezig
De voorgenomen (bijna) halvering van de stikstofuitstoot houdt de gemoederen op Texel flink bezig.
De problematiek is niet nieuw, meldt Jan Koolhof: “Het is al een tijdje terug dat ik voor het CDA in de gemeenteraad zat. In die zittingsperiode werd regelmatig gesproken over de verzuring van de gronden en het achteruitgaan van de biodiversiteit. En dan ging het vooral om de groeiomstandigheden van de planten in de duinen."
Metingen en modellen
"Als fractie hadden we problemen met de aannames van neerslaghoeveelheden aan verzurende elementen. We vroegen om metingen en niet om modellen. Helaas bleef het toen ook bij berekeningen vanuit modellen. Als fractie konden wij ons namelijk niet voorstellen dat de verzurende elementen van de veehouderijbedrijven vanaf het eiland met een meestal westenwind neer zouden slaan in het kwetsbare duingebied."
"Op verzoek van de ministeries hebben de provincies de kaarten van de gebieden ingekleurd met daarbij aangegeven de vermindering van de hoeveelheid stikstofuitstoot ofwel vermindering van het aantal dieren.”
Provincie
Een woordvoerder van gedeputeerde Esther Rommel (Stikstof) meldt: “Provinciale Staten hebben vorig jaar stikstofdoelen voor de provincie vastgesteld. We werken aan een gebiedsgerichte aanpak voor 24 gebieden en met belanghebbenden in het gebied zijn we hard bezig met verlaging. We zijn nu aan het kijken in hoeverre wat wij doen overeenkomt met de doelen die de minister stelt. En we kijken naar de financiële middelen die we nodig hebben.” Het idee is dat de provincie in 2023 met nieuwe gebiedsplannen komt.
Koolhof: “Nu heeft Texel nog 30 bedrijven waar melkkoeien worden gehouden. De verdeling over het eiland is vrij gelijkmatig. Er kan niet gesteld worden dat er pieken zijn met extra uitstoot door concentraties van ammoniak (stikstof).”
“Dat op basis van deze praktijkkennis van het eiland er een korting moet plaatsvinden van 47 procent is niet te geloven en voegt ook in het geheel niets toe aan gezonde natuur. Wel zal het tot gevolg hebben dat er nog meer bouwland komt en daardoor een verschraling van het buitengebied zonder koeien.”
Politieke splijtzwam
In de politiek zijn de stikstofplannen een splijtzwam. Illustratief is de VVD-motie die opriep om de plannen bij te stellen en die door 51 procent van de VVD-leden werd gesteund. “Het lijkt er op dat er een scheidslijn loopt tussen platteland en Randstad als het gaat om dit beleid in de praktijk; om boeren, bouwen, natuur. Een scheidslijn ook in (bijna) elke politieke partij”, schrijft VVD Texel in een brief aan de Tweede Kamer. De liberalen van het eiland roepen de Kamer op tot aanpassing van het plan, “uit zorg voor het landelijk gebied”.
Dat landelijke rekenmodellen bepalen dat er hier zware stikstofreductie moet plaatsvinden, vinden ze moeilijk te begrijpen. “Want we hebben te maken met overheersende westenwind die vanaf de Noordzee over het eiland blaast en emissie vooral oostwaarts zal voeren. Voor recreatiebedrijven nabij de duinen als van boeren aan de binnenduinrand is het niet te bevatten dat deze (boeren)bedrijven verantwoordelijke worden gehouden voor de stikstofdepositie in de Natura 2000 duinen. Die liggen nota bene aan hun westkant. Depositie tegen de windrichting in.”
Ganzen
VVD Texel: "Bij het zoeken naar oorzaak en gevolg van stikstofovermaat in de duinen lijkt het er op alsof niets is gedaan met de overmaat ganzen die vermesting veroorzaken. Ook meeuwen en aalscholvers hebben daar deel aan. Effectief populatiebeheer blijft uit. Onbesproken blijft emissie die door zeewind wordt aangevoerd." Gedoeld wordt op uitstoot door toenemende internationale scheepvaart.
Uitvoering van het stikstofplan ondermijnt volgens VVD Texel de veehouderij en daarmee de gesloten kringloop. "Restanten van akkerbouw vormen voeding voor het vee, de mest is weer voedingsstof voor akkerbouw. Ook zal Texel (nog) meer afhankelijk worden van de recreatie."