Familiehistorie verweven met Drielse veer
Het Drielse veer aan de Nederrijn is al ruim duizend jaar een schakel in het vervoer van personen, vee en vracht. In de familie van Frans Busch speelde het veer een belangrijke rol. Hij schreef er het boek “Een geschiedenis van het Drielse veer en die van de pachters Busch” over.
Geschiedenis is geen onbekende materie voor Frans Busch, voormalig docent Nederlands en geschiedenis en 18 jaar conrector aan de OSG De Hogeberg. Van 1977 tot 2014 stond hij voor de klas, 37 jaar waarin hij zo’n duizend leerlingen in de klas heeft gehad.
De geschiedenis van de veerpont in zijn geboortedorp Driel is een verhaal op zich. Al in 1990 begon hij met het verzamelen van informatie. Dat mondde in 1995 uit tot een bescheiden boekje, waarna het stil kwam te liggen. Nadien pakte hij het weer op. “De laatste drie jaar heb ik er intensief aan gewerkt. Het was ook een zoektocht naar mijn grootvader Johan Daniël. Hij was vanaf 1925 pachter en exploitant van de veerdienst. Jo Busch, mijn vader, was de laatste exploitant van de veerpont, mijn oudste broer Jo de laatste veerman”, vertelt Frans.
Grootvader
De speurtocht leerde onder meer dat zijn grootvader een ondernemende man was. “Iemand met goede initiatieven en ook actievoerder. Hij had bijvoorbeeld een fikse ruzie met de burgemeester van Wageningen. Als hoogste bieder zou hij de pont pachten. Maar nummer twee kreeg de pacht. Hij stapte naar Provinciale Staten.”
Ander hoogtepunt in het boek zijn nieuwe feiten die Frans opdiepte over de Slag om Arnhem. “Het veerhuis werd in brand geschoten. Er woonden drie gezinnen bij het veer. Daar zijn nog dagboeken van die ik heb mogen gebruiken.” Bijzonder moment deed zich voor toen hij in een archief een handgeschreven brief van zijn grootvader in handen kreeg. “De blijdschap die je dan voelt.”
Busch diepte tal van verhalen en wetenswaardigheden op over pachters en eigenaren die zijn bewaard gebleven.
Soms lag het veer jaren stil door rechtszaken, soms een paar weken door hoog water of strenge winters met ijsgang. Ook had de pont in de eerste dagen van de Slag om Arnhem in 1944 normaal gebruikt kunnen worden, maar het belang ervan werd niet gezien in de geallieerde plannen voor Market Garden.
Geweldige uitvinding
Geboren en getogen aan het veer raakte Frans vertrouwd met de gierpont. “Bijzonder was dat de rivierpont eeuwenlang op de kracht van de rivierstroom naar de overkant kon varen. Een geweldige uitvinding. De meest zuivere vorm van groene stroom.”
Twee keer per dag stak Frans als jongen met de pont de rivier over om naar de lagere school in Doorwerth te gaan. In 1965, toen de rivier op die plek werd gekanaliseerd, werd de gierpont opgeheven. Een jaar later werd de verbinding op deze plek hersteld door de komst van het voetveer, dat nog steeds in de vaart is.
"Een geschiedenis van het Drielse veer en die van de pachters Busch” werd zaterdag 14 mei officieel gepresenteerd in het Drielse Veerhuis. Het boek telt 260 pagina's, tweezijdig full-colour bedrukt. Te koop voor €23,-. Bestellen kan via buschdrielseveer@gmail.com.