"Huiskamer Koger samenleving"
Een café waar zich bij de stamgasten een soort familieband ontwikkelde. Waar dorps- en andere perikelen besproken, plannen gesmeed en een speciale "Kuip humor" groeide. Vrijdagavond 8 april viert De Kuip in De Koog het 40-jarig jubileum met een reünie.
Een café met een kleurrijke geschiedenis, opgetekend in de "Kuip Kroniek", een indrukwekkende jubileumuitgave vol verhalen, anekdotes en veel foto's en knipsels uit de afgelopen veertig jaar.
Het verhaal van De Kuip begint bij Cor Kuip. Koger in hart en nieren, econoom die een loopbaan bij de Nederlandsche Bank verruilde voor een bestaan als strandexploitant in De Koog. De verkoop van “Paviljoen Drie” (waar nu Bries20 is) stelde hem in staat het voormalige winkelpand van Dros aan de Dorpsstraat te kopen. Zijn adviseur, vriend en neef André (A.C.) Kuip zag daar goede mogelijkheden voor een goed café (De Kuip) en een broodjeszaak (Dikke Mik).
“Ook hier konden we grote terrassen realiseren, terwijl die toen in het dorp nog nauwelijks aanwezig waren.” De feestelijke opening was op 8 april 1982.
Stamgasten zijn de kracht van De Kuip
De naam De Kuip, ook het stadion van Feyenoord, had toch niets met die club van doen. “Hoewel menig klant daar anders over dacht.” Vanaf de eerste zomer liep het als een trein. “Gaandeweg gingen we steeds meer denken aan een winterexploitatie, iets waar andere cafés in De Koog in die tijd nauwelijks in voorzagen.”
Toeristen waren er in de winter niet, dan moest het van de Texelaars komen. Klandizie werd onder meer geleverd door de biljartclubs “BV Losbandig” (bestaat nog steeds) en “Gang is alles” en klaverjasvereniging “KV Tante Lies”. Vernoemd naar “Tante” Lies Eelman. Ze was al op leeftijd, maar kwam trouw vanaf de eerste avond. “Om gezellig te kaarten, wat kletsen en een lekker borreltje”, zei ze.
Cor Kuip stond een maandje zelf achter de tap, maar concludeerde al snel dat hij daar niet zo geschikt voor was. Het café leverde hem wel een aantrekkelijke bijvangst: hij leerde er zijn vrouw Sabine kennen. Zij waren niet de enige. “Heel veel relaties zijn in De Kuip begonnen. Naast het plezier dat je er dagelijks kunt hebben is dit ook nog steeds een belangrijke functie van “de huiskamer van de samenleving”.
Op zondagmiddagen speelde er een band. Frits Bonne beschrijft hoe hij met Blue Breeze optrad. Toen hij het gevoel kreeg er wel erg vaak te spelen, informeerde hij of het niet slim was ook eens een andere band te vragen. Het antwoord was nee, Blue Breeze was favoriet bij gasten en uitbater. Naarmate de speelduur werd verlengd, bleven de gasten langer zitten. Nadien, toen Marco De Kuip runde, speelde Frits met zijn band op de vrijdagavond. En toen Ton, Marja en Daniël het café in 2011 overnamen, kreeg live muziek in het blues rockcafé nog meer ruimte. “Samenvattend: niets dan lof”, besluit Frits.
Stamgasten van De Kuip gingen graag met elkaar op reis. Zoals concertbezoeken aan de grote Kuip, voetbalwedstrijden en biljartuitwisselingen tot in België, onder de bezielende leiding van Edward Bonne. Een verblijf op Schiermonnikoog ontaardde eens in een nachtelijke brandweeroefening, bepaald niet gewaardeerd door de hoteldirectie. Met een forse donatie wist Bonne de kwestie in der minne te schikken. En zo passeren allerlei uitstapjes de revue.
Franc Schraag vertelt een anekdote over zijn sollicitatie als chef in de keuken van Dikke Mik, toen een klant een broodje kroket bestelde. Franc frituurde er eentje en de klant was tevreden. A.C: “Je bent een goeie kok. Je kunt onmiddellijk beginnen, wat wil je verdienen?” 300 gulden was oké. “Maar dan moet je wel 50 uur werken.”
Er ontwikkelde zich in de loop der jaren een speciale “Kuip humor”. Het was de tijd van Monty Python, Koot en Bie en Herenleed. “Het absurdisme was altijd van hoog niveau aan de toog van Café De Kuip”, memoreert oud-medewerker Henk-Jan Klok. “Een groep selecte stamgasten kende de sketches letterlijk en figuurlijk uit het hoofd (“Wo is der Bahnhof?”, etc.) Toen Klok in de VPRO-gids las dat de werving van honderd leden twee minuten zendtijd bij de VPRO opleverde, was dat niet tegen dovemansoren. Het filmpje moest gaan over het thema: Wat doet een stamgast van De Kuip in de winter? De opname ging gepaard met “complete idioterie”. Daarvoor werd onder meer een koe van Van Exel naar het strand gebracht. Cor Kuip nam “vrijwillig” plaats op de rug als "rodeo", John Smit filmde het tafereel. Hilariteit alom, zeker toen Kuip werd gelanceerd en in het zand hapte.
Medewerkers en stamgasten deden ook aan sport. Samen met co-sponsor De Taveerne en collega’s van de nachtbar De Beerekuil werd zaalvoetbalvereniging ZVV Beerekuip opgericht. Met spelers als Arnold (Kets) Kaercher, Gerrit (Kempes) Vlaming, gebroeders Frank en Andreas (Fien) Schraag, Dirk (Rooie Rikkert) Roos, Kees Mets (jr.), Werner van der Meer, Hans Strick, Gerard Schuiling en anderen.
Klok: “Allemaal blitsertjes met een ego van hier tot Tokyo. De zonnebank beentjes, de coupes de soleil en de permanentjes zorgden voor de finishing touch. Buiten het voetballen werd van alles georganiseerd, zoals een playbackwedstrijd en de mannen gingen voor een foto in de Gay-krant zelfs met de billen bloot.
Bijzonder is ook het relaas van twee gasten die na een nacht in De Kuip in hun auto sliepen, die ze achter De Kuip geparkeerd hadden. “De volgende morgen werden we opgeschrikt door getik op het autoraam. Verbaasd keken we in het gezicht van Kets, die aankondigde dat het ontbijt gereed was. Daar stond ie met een dienblad in de handen met tosti’s en versgeperste jus d’orange.” De gastvrijheid van De Kuip ging verder. “Een paar jaar later kregen we van de zelfverklaarde muziekprofessor en toenmalig Kuip-kastelein Rein Stam honderd gulden om elders een paar biertjes te kunnen kopen. Ons geld was op…”
Drie barkeepers uit de jaren ’80 en ’90 blikken terug. Kets over zijn tijd in De Kuip: “Ik kwam tot de ontdekking dat je het achter de bar zo gek kon maken als je wou. Je had de macht het hele café uit zijn dak te laten gaan. (…) Ik wilde een echte barkeeper worden en De Kuip was mijn leerschool.”
Edgard Kikkert: “Ik stond achter de bar bier te tappen. Er werd heel veel gekaart en dan was ik vaak de vierde man, tussen het tappen door.” Franc: “Prachtig die drukte. Ik heb het nooit als werk gezien, werkte gewoon zeven dagen in de week.”
De drie memoreren de kracht van De Kuip: “Dat waren de stamgasten. Daardoor kreeg je ook dat er allemaal feesten werden georganiseerd, waarvan Edward Bonne vaak het brein was.”
Ook prominente medewerkers en stamgasten, die het jubileum niet allemaal hebben gehaald. In de kroniek van De Kuip worden Edward Bonne, Bart Witte, Dirk Roos en Gerrit Vlaming herdacht.
Wie over De Kuip schrijft, kan niet om de familie Kikkert heen. Stamgasten en medewerkers van het eerste uur, inmiddels aangevuld door de tweede generatie Kikkert.
In vier decennia passeerden meerdere uitbaters de revue. Vorig jaar namen Kevin en Naomi Viveen het café over van Ton, Marja en Daniël. De twee ontmoetten elkaar in het Koger nachtleven en zetten de Kuip-traditie voort, maar dan wel op hún manier.
Oud-exploitant en stamgast Rein Stam, samen met Cor Kuip, Franc Schraag, Ton Methorst, Kevin Viveen en Henk-Jan Klok het jubileumcomité, heeft er rotsvast vertrouwen in dat De Kuip nog een lange toekomst voor de boeg heeft. “De Kuip zal gewoon blijven bestaan, letterlijk en figuurlijk in het hart van ons prachtige en onvolprezen dorp De Koog.”
Gerard Timmerman
