Wisseling wacht Staatsbosbeheer
Drie nieuwe gezichten bij Staatsbosbeheer op Texel: Thomas van der Es is de nieuwe boswachter Ecologie, Mariëtte Smit boswachter Publiek en Kees Hin is de nieuwe teamleider. Op deze pagina stellen zij zich voor.
Thomas van der Es, afkomstig uit Dordrecht, was hiervoor veertien jaar boswachter in de Biesbosch. Als publieksvoorlichter verzorgde hij onder meer rondleidingen, organiseerde activiteiten en gaf voorlichting, zoals over waterveiligheid, en hij zette sociale media op. Ook werkte hij samen met zo’n 150 vrijwilligers in het gebied. Hij werkte er als buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA).
Boswachter Ecologie
De laatste jaren werkte Thomas in de Biesbosch als boswachter Ecologie. Hij inventariseerde de natuur en deed aan monitoring. Daarbij werkte hij samen met onderzoeksbureaus en zette hij een netwerk van vrijwilligers op. Onder meer om data te verzamelen. “Voor een goede samenhang tussen flora, fauna en landschap is goed natuurbeheer van belang. Dat moet je kunnen onderbouwen. Daarvoor wil je zoveel mogelijk informatie over het gebied hebben. Zodat je vanuit de ecologie kunt aangeven wat de natuur nodig heeft om te floreren.”
Thomas kijkt met voldoening terug op zijn tijd in de Biesbosch. “Er is in die periode ontiegelijk veel gebeurd. Toen ik begon was het gebied 5000 à 6000 hectare, nu 10.000 à 11.000. De ene na de andere polder is, ook met het oog op de waterveiligheid, teruggegeven aan de natuur. Voor de Biesbosch ronduit geweldig, veel meer dynamiek en buitendijkse natuur. Nieuwe broedvogels ook. In 2011 een nest van een zeearend en in 2016 de visarend. Soorten als de lepelaar en zilverreiger zijn nu veel talrijker.”
Enorme vogelrijkdom
Een boswachter met een enorme kennis over vogels. “Texel heeft daar aan meegeholpen. Met mijn ouders kwam ik hier elk jaar op vakantie. We zaten in het noorden van het eiland, waar je een enorme vogelrijkdom hebt. Ik ging met mijn ouders de natuur in en werd steeds fanatieker. Als kind werd ik lid van de Jeugdbond voor Natuur en Milieustudie (JNM). Dat zorgde voor een enorme verbreding van mijn kennis. De één wist alles over loopkevers, de ander over nachtvlinders, etc. Zo leerde ik steeds meer over de samenhang in de natuur.”
En nu verruilt hij het unieke gebied van de Biesbosch voor de zo mogelijk nog meer unieke natuur van Texel. “Het eiland kent een enorm scala aan landschappen. Vanmorgen was ik anderhalf uur op pad en werd bijna duizelig van de verschillende soorten natuur die ik onderweg tegenkwam. Ook spannende dingen. Zoals de storm van vorige week. Door verstuiving in de duinen zijn allerlei processen op gang gekomen. Kale duinen zijn door het kalkrijke zand belangrijk als broedplek voor de tapuit. Maar je ziet er bijvoorbeeld ook de parelmoervlinder.”
Breed takenpakket
Over de Texelse natuur raakt hij niet snel uitgepraat. De nieuwe boswachter Ecologie, de opvolger van Erik van der Spek die half mei afzwaait, beschikt over een soort encyclopedische kennis, over vogels, insecten, planten en de samenhang. Zijn takenpakket is breed, zoals het inventariseren en monitoren van de natuur, voor een goed inzicht in de resultaten van het natuurbeheer. Men zal Thomas daarvoor geregeld in de natuur kunnen tegenkomen. Maar bijvoorbeeld ook op sociale media, waar hij zijn kennis deelt.
Zuinig omgaan met de natuur is ook in ons eigen belang
Boswachter Publiek
“Thomas zorgt er bijvoorbeeld voor dat ik over ecologie een goed onderbouwd verhaal kan houden”, vertelt Mariëtte Smit. Ze is de nieuwe boswachter Publiek en opvolger van boswachter Anna (Sprenkeling). Geboren en getogen op Texel. Hiervoor werkte ze tien jaar als hoofd dierenverzorging bij Ecomare, waar ze ook heeft gewerkt op de afdeling Educatie. “Ik heb, direct of zijdelings, altijd in of met de natuur gewerkt. Ik heb een brede interesse en kan onnoemelijk genieten van de natuur. Ontzettend mooi en het brengt veel.”
Aanspreekpunt
In haar nieuwe functie bij Staatsbosbeheer houdt ze zich bezig met Communicatie en Recreatie. Ze is aanspreekpunt voor aanvragen voor activiteiten en evenementen in bos, duinen en andere gebieden, van de Halve Marathon tot MTB-toertochten en het Buitentoernooi van Tevoko. Ze schrijft eens per twee weken het Boswachtersblog en beantwoordt tal van vragen die op de dienst afkomen. Ook verzorgt ze voorlichting.
Afwegingen
Mariëtte: “We beheren een prachtig gebied, waar veel over te vertellen is. Ook over wat er gebeurt en wat wij doen om het zo goed mogelijk te beheren. Het is belangrijk om goed uit te leggen wat Staatsbosbeheer doet, wanneer en waarom. Zodat mensen de keuzes begrijpen. Soms zijn het ingewikkelde afwegingen. Het is belangrijk om dat goed uit te leggen.”
Teamleider
Kees Hin, de nieuwe teamleider en opvolger van Paul Rutten: “We zoeken naar balans tussen bescherming van natuur en beleving van de natuur. Beleving is belangrijk. Dat je er van kunt genieten en voor de bewustwording. Dat brengt ook dat mensen voor de natuur zorgen. De balans tussen bescherming en beleving is soms ingewikkeld en soms conflicteert het. Het biedt veel mogelijkheden, maar ook uitdagingen. Zuinig omgaan met de natuur is ook in ons eigen belang. We zijn afhankelijk van de natuur. We kunnen niet zonder.”
“Kern is dat we het samen moeten doen. We hebben allerlei partners waarmee we samenwerken. Denk aan de LTO, De Lieuw, de gemeente en onze pachters. Ik hoop op een mooie en fijne samenwerking.”
Iepziekte
Kees Hin, geboren en getogen in Den Hoorn, volgde na de middelbare school een studie aan de Hogere Bosbouw en Cultuurtechnische School, richting Bos- en Natuurbeheer. “Toen ik in 1983 afstudeerde, heerste er een enorme werkloosheid. Iepziekte stak toen overal de kop op en zieke bomen moesten gekapt. Ik ben begonnen als iepenjager op Goeree, een voormalig eiland, een gemeente beetje vergelijkbaar met Texel. Ook daar worden percelen gescheiden door aarden wallen alleen worden ze daar schurvelingen genoemd en waren ze vaak beplant met iepen. Veel daarvan kregen, net als op Texel, iepziekte. Er moesten veel iepen worden verwijderd. Het was de Bible Belt, sommige mensen vonden het maar niets. Maar het was wettelijke verplicht, dus het moest. Soms kwam de politie er aan te pas.”
Goede leerschool
“Het was een goede leerschool, ook over de omgang met mensen. Nadat ik het twee seizoenen had gedaan, hield dat op. De werkloosheid was nog steeds hoog. Toen ben ik met oud-studiegenoten een adviesbureau begonnen voor bos-, natuur- en landschapsbeheer. We kregen het beheer over veel landgoederen, in Gelderland, Overijssel en Utrecht. Ook maakten we beheerplannen. Onder meer voor Staatbosbeheer, Defensie, Rijkswaterstaat en de NS. Op de landgoederen deden we alles, van de planning tot de uitvoering. Ik bleste en zaagde bijvoorbeeld zelf.”
Bonte berm
“Na een jaar of tien stonden we voor de keus: groeien of klein blijven. Het was hollen of stilstaan. Ik besloot wat anders te zoeken en kwam bij Rijkswaterstaat terecht als groen adviseur. Tot dan werden de bermen kort gehouden. Dat veranderde, de ‘bonte berm’ deed zijn intrede: minder maaien, meer bloemen, een goede corridor voor insecten en vogels. Ik hield me bezig met de rijkswegen in oost-Nederland, onder meer de aanleg van wildviaducten.”
Scheepvaart
“Ik werd gevraagd voor de natte tak van Rijkswaterstaat, hoofd afdeling Rivierbeheer, van de Boven Rijn en de Waal. De baan was niet zozeer op de uiterwaarden gericht, meer op de scheepvaart, niet zo mijn stiel. Er kwam een functie vrij bij de gemeente Arnhem, een groene stad. Als groencoördinator adviseerde ik over alles wat met groen te maken had, later werd ik verantwoordelijk voor het dagelijks onderhoud van een kwart van de openbare ruimtestad. Groen, grijs en water. De laatste jaren was ik hoofd Bossen en Parken. Je hebt er veel oude landgoederen, soms meer dan 200 jaar oud waaronder het mooiste park van Nederland park Sonsbeek. Een prachtige omgeving. Er zat ook 1500 hectare bos en natuurgebied bij en uiterwaarden, een monumentale begraafplaats (Moscowa) en het Open Luchtmuseum viel er onder. Ik was ook boer, want we hadden eigen kuddes Koniks (paarden) en Galloway’s.”
Bomen kappen
“Eén van de leuke kanten was de omgang mensen. Iedereen kijkt mee, iedereen heeft er een mening over. Bomen kappen ligt gevoelig. Het vergde intensief contact met de bewoners. Goed uitleggen waarom je iets doet, want we wilden ook de natuurdoelen realiseren. Zo is het ook met deze functie bij Staatsbosbeheer op Texel. Ik wilde graag terug naar het eiland, net als Vera, mijn vrouw. Ook zij heeft hier een baan gevonden.”
Belangen afwegen
“Als teamleider is het mijn taak om te zorgen dat onze mensen hun werk goed kunnen doen en dat de natuur daar baat bij heeft. Daarvoor zal ik me onder meer bezig houden met toekomstige ontwikkelingen. Ons werk draait om beschermen, beleven en benutten. Je probeert altijd alle doelen en belangen te behartigen. Hoe weeg je de doelen en belangen ten opzicht van elkaar? Het vergt keuzes. Op de ene plek prevaleert het ene belang boven het andere. Natura 2000 is een stevige verankering. Ruim een kwart van het eiland is in beheer bij Staatsbosbeheer. Ik voel, net als mijn collega’s, daardoor een grote verantwoordelijkheid ervoor te zorgen dat zowel de natuur als de Texelaars er beter van worden.”
Gerard Timmerman
