Terugblik: raad mist grip op wat college doet
De Texelse Courant blikt in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart terug op de afgelopen vier jaar van de Texelse gemeenteraad. Deel 11: raad mist grip.
Het zijn eind 2019 een paar mindere fijne momenten voor raad en college: de nieuwe sporthal in Den Burg is net niet helemaal gebouwd volgens kaders die de raad vooraf had gesteld en er komen financiële tekorten aan het licht bij de De Tuunen, plan Den Burg-Zuid (waaronder de Emmalaan) en Den Burg Centrum. In alle gevallen mist de raad grip op wat er gebeurt, terwijl de raad financieel wel eindverantwoordelijk is. De raad wil meer houvast krijgen, vooral omdat er nog een paar grote miljoenenprojecten lopen zoals het cultuurcentrum, het onderwijscentrum en de reconstructie van de Postweg.
Het leidt in de raadsvergadering van 18 december 2019 tot een initiatiefvoorstel van VVD, Texels CDA en GroenLinks waarin de Rekenkamercommissie van de Waddeneilanden wordt opgeroepen onderzoek te doen naar de informatievoorziening van het college naar de raad. Daar schort het volgens de partijen aan. Het voorstel wordt aangenomen, met een tegenstem van PvdA-raadslid Remko van de Belt die het niet eens is met bedenkingen die het college tegen het rekenkameronderzoek heeft. De rekenkamercommissie pakt de zaak op en presenteert in de zomer van 2020 een rapport waarin de gang van zaken rond de nieuwe sporthal en De Tuunen minutieus is uitgediept. De rekenkamercommissie doet een serie aanbevelingen voor verbetering en stelt dat Texel als kleine gemeente zeer ambitieus is met stevige projecten. Het rekenkameronderzoek levert echter ook voor de tweede keer op rij financiële tegenvallers op bij De Tuunen, Den Burg-Zuid en Den Burg Centrum. Meest opvallend is dat een bedrag van twee ton niet eens meer te herleiden is. Dat bedrag zit - zoals het college het stelt - "verweven in alle delen van het project en vier jaar projecthistorie.” De raad is zeer ontevreden dat er opnieuw tekorten blijken te zijn. Wethouder Edo Kooiman (grondgebied) meldt tijdens de raadsvergadering van 11 november 2020 dat hij er ook slecht van geslapen heeft. Texels Belang, VVD en PvdA dienen die avond namens de hele gemeenteraad een motie in waarin het college wordt opgedragen snel een totaaloverzicht te presenteren van alle grote projecten die de gemeente onder handen heeft, plus een heldere analyse van ontstane overschotten dan wel tekorten en aanbevelingen om afwijkingen te voorkomen.
Er ontstaat vervolgens discussie of een externe partij al bij voorbaat voor een 'second opinion' zou moeten meekijken naar het totaaloverzicht. Texels Belang, VVD, CDA en Texel 2010 vinden van wel, D66, PvdA en GroenLinks vinden van niet. In hun ogen wordt anders bij voorbaat al wantrouwen worden uitgesproken in het nog op te stellen overzicht. De 'second opinion' blijft uiteindelijk achterwege. Begin 2021 verschijnt er een uitgebreid overzicht (plus een geactualiseerde versie in juli 2021) waarin het college duidelijkheid verschaft over alle lopende grondexploitaties en projecten. Binnen de gemeente worden werkwijzen anders aangepakt en er komt een duidelijke afbakening van ‘grote projecten' om beter zicht op de kosten te houden. In de raad van 17 februari 2021 reageren de politieke partijen tevreden op de veranderingen. Grip krijgen en ook houden, blijft echter lastig; in april 2021 komt er toch nog een keer een nieuw financieel nadeel in De Tuunen aan het licht.