Jan bouwde thuis zelf duurzame verwarming
“Ik had een systeem kunnen kopen. Maar ik ben wel zó eigenwijs dat ik dacht: dat kan goedkoper.” Zo ging Jan Commandeur uit Den Hoorn drie jaar geleden aan de slag om zelf een warmtepomp te installeren. Met succes, zijn energieneutrale cv werkt naar alle tevredenheid.
“Zonnepanelen om stroom terug te winnen had ik al een jaar eerder op dak liggen”, vertelt de timmerman en bouwkundige uit Den Hoorn. Margriet en Jan hadden hun huis, gebouwd in 1948, ook al laten isoleren (spouwmuur gevuld, isolatieglas, etc.).
Dorpsgenoot Herman Ridderinkhof zette Jan op het spoor van Urgenda, de actiegroep die zich inzet om Nederland sneller duurzaam te maken. “Zij hielden een actie waarbij mensen met subsidie een warmtepomp konden aanschaffen. Ze organiseerden een cursus en daar heb ik me voor aangemeld."
Jan leerde onder meer hoe hij een warmtelastberekening kon maken. “Daarmee bereken je hoeveel energie een huis nodig heeft om te verwarmen. Op basis van de inhoud van het huis, de oppervlakte aan gevels, isolatiewaardes, etc. Dat heb ik ook voor ons huis gedaan. Vanuit de range van tien graden Celsius onder nul tot 20 graden boven nul. De warmtebron moet dus 30 graden kunnen overbruggen.” Zo kreeg het idee om het eigen huis verder te verduurzamen steeds meer vorm. “Ik ben me gaan verdiepen in de techniek van de warmtepomp. Op internet wordt van alles in elkaar geknutseld. Ik dacht: dat kan ik voor deze woning ook.” Kloppend hart is de warmtepomp van Deens fabricaat die hij aan de achtergevel monteerde. Principe is dat de ventilator buitenlucht langs de met (F-)gas gevulde leidingen blaast. Het gas neemt de warmte op en wordt samengeperst. Deze warmte stroomt via een tweede leidingstelsel naar een bassin in de kelder. Deze zelfgemaakte bak met een kuub water fungeert als warmtebuffer.
“Deze werkt als een batterij. Daardoor hoeft de warmtepomp alleen overdag te draaien, van 9:00 tot 16:00 uur. Zo profiteer ik optimaal van de uren dat de zon schijnt. Overdag warmt het water op tot circa 35 graden. ’s Nachts koelt het water af tot een graad of 28, ’s morgens weer te worden opgewarmd. Door de warmtebuffer loopt een spiraalvormige leiding, die zorgt dat het water van de vloerverwarming op temperatuur blijft.
“Uit de warmtekrachtberekening kwam dat de warmtepomp voor dit huis een opbrengst van 6kW nodig heeft (uitgaande van 0 tot 20 graden C). Daarvoor gebruikt de warmtepomp 1,5 kW stroom. Ik heb veertien zonnepanelen op dak liggen van 250 Wattpiek. Daarmee wek ik in een jaar 3650 kWh op. De warmtepomp gebruikt circa 2000 kWh, de rest is voor verlichting, huishoudelijk gebruik, etc.”
Vergeleken met een gemiddeld gebruik is dat aan de lage kant. Margriet: “We doen zuinig met stroom. Als Jan een licht laat branden, dan zeg ik daar wat van.” Over de verwarming is ook zij dik tevreden. “Het is ideaal! Comfortabel en ook nog eenvoudig te bedienen.”
Hun houtkachel maakt het extra behaaglijk. Margriet en Jan zijn nog niet helemaal van het gas af. "Dat gebruiken we voor douche- en tapwater en, voor als het héél koud wordt, om de cv-radiotoren te verwarmen. Op jaarbasis gebruiken we zo'n 200 kuub gas. Doordat we bij het salderen stroom overhouden, hoeven we amper iets te betalen aan het energiebedrijf.” Het temperatuurverloop, stroomverbruik en allerlei andere gegevens verschijnen op het computerscherm van Jan. Net als de duurzame verwarming heeft hij dat systeem zelf in elkaar geknutseld. "Het ziet er misschien ingewikkeld uit, maar in de basis is het heel simpel.”