Met metaaldetector speuren naar verleden
De metaaldetector piept. Hessel Tot begint geroutineerd te spitten. Hij knielt en richt zijn pinpointer, een penvormige kleine detector, op een kluit aarde. Het piepsignaal zegt dat hij goed zit. Uit de kluit pelt hij een ringvormig voorwerp te voorschijn. “Een gesp.”
Hessel borstelt de bronzen gesp zorgvuldig schoon en toont de vondst aan Wesley d’Abo. “De gesp heeft een gevouwen naald. Uit deze vorm kun je afleiden dat het middeleeuws is.”
Wesley en Hessel, beiden uit Den Helder, zoeken met hun metaaldetectoren het land zorgvuldig af. Wesley werd er ooit door gegrepen en doet dit nu al een een jaar of tien. “Ik heb inmiddels een aardige collectie opgebouwd. Ik vind van alles. Van munten uit de middeleeuwen tot munitie uit de Tweede Wereldoorlog. Heel bijzonder was een dolk die ik heb gevonden.”
Sinds twee jaar speurt hij de landerijen af met zijn “zoekvriend” Hessel. Hessel zoekt regelmatig op Texel. Met name rond Zuid-Haffel heeft ie al heel wat spullen gevonden. “Veel munten. Ook mooie zilveren dukaten en fibula’s (sluitspelden voor kledingstukken). Texel is archeologisch een heel rijk eiland.”
Zijn hond Storm vergezelt hem tijdens zijn zoekactiviteiten. De twee zijn gedreven aan het speuren. Wesley: “Het is spannend, het is gewoon een verslaving geworden. Mijn droom was om een gouden munt te vinden. Toen ik die vond, was dat geweldig. Daarna vond ik er nóg een en nóg een.”
Wesley en Hessel hebben al heel wat landerijen onderzocht. Maar ze stappen niet lukraak het land in. “We vragen de boer altijd vooraf om toestemming. Driekwart vindt het meteen goed. Maar juist het land van die kwart grondeigenaren dat er niet direct mee instemt, is vaak het meest interessant. Daar is ook in het verleden het minst gezocht."
Ze doen van tevoren hun huiswerk. “We informeren hoe de kavelstructuur er vroeger uit heeft gezien. Deze boer vertelde dat ongeveer op de plek waar we nu zoeken vroeger een pad heeft gelopen. Daar vinden we doorgaans de meest interessante dingen.”
Als ze verder zoeken, piept de detector van Wesley. Ook uit dit gat komt een voorwerp tevoorschijn. Hessel voelt het gewicht. “Lood. Kijk, een merkteken.” Het blijkt een oud gewicht. Hij vindt ook een oude huls, mogelijk van boordgeschut uit de Tweede Wereldoorlog.
Maar zijn meest bijzondere vond op dit land is toch wel de gouden ring. Ingelegd met fonkelende rode robijnen. Wesley dateert de ring: “Ongeveer uit 1800. Hij is in Amsterdam gemaakt. Dat zie je aan de drie kruizen. Initialen verwijzen naar de Amsterdamse goudsmid die de ring heeft gemaakt.”
“Bedenk dat iemand hard heeft gewerkt om deze ring te kunnen kopen. Hij of zij moet er heel trots op zijn geweest.” Hessel: “En moet ontzettend hebben gebaald toen ze deze ring kwijtraakte.”
Op tafel meer bijzondere vondsten die ze op Texel hebben gedaan. Zilveren dukaten en een Friese oord. Deze zijn van omstreeks 1600. Van koper, met daarop een afbeelding van koning Filip van Spanje. Een Zweedse ore van koper en twee Russische kopeks uit 1801. Bijzonder ook een vingerhoed met versieringen en een spinlood. “Dat werd gebruik bij het spinnen van wol.”
De vinders weten er veel over te vertellen. “De geschiedenis achter deze voorwerpen is fascinerend. We vinden het leuk om onze kennis te delen", wijst hij op de camera op zijn borst. Zijn filmpjes zijn te zien via http://www.youtube.com/wesleydabo.