Afscheid van echt Texelse traditie
Tien jaar lang organiseerden ze de Waanzin. Aan de decennialange traditie van de WAMPEX en De Waanzin lijkt een einde te zijn gekomen. De huidige organisatie heeft besloten ermee te stoppen: "Er is gewoon te weinig animo."
"Wanneer je zei dat je voor De Waanzin kwam, gingen deuren open. Ik weet nog goed dat we in ons eerste jaar - 2011 - bij een boer kwamen om te vragen of we een balk over zijn sloot mochten leggen en daar een post mochten maken. Hij keek wat vreemd en vroeg of dat nu echt moest en wat die Waanzin dan wel was. We legden uit dat het de opvolger van de WAMPEX was en toen was de man niet meer te stoppen. Hij stelde direct voor dat hij zijn schuur ook beschikbaar zou stellen en dat hij de frituurpan aan zou slingeren. Het tekent precies het enthousiasme dat Texelaars krijgen als je om medewerking vraagt voor De Waanzin", vertelt Morten Eschweiler.
De Waanzin - en voorganger Wampex - is bijna net zo'n begrip als de Meierblis en Ouwe Sunderklaas. Diep geworteld in de Texelse cultuur en niet weg te denken. Toch lijkt een afscheid onvermijdelijk. "Het aantal teams liep steeds verder terug tot het aantal van 22 dit jaar. Toen we een aantal vaste groepen belden dat dit echt de laatste keer was, kwamen we nog op 26. We hebben ooit de ondergrens gesteld van 25 en daar kwamen we dit jaar eigenlijk dus al onder. Op een gegeven moment kost het meer energie dan dat je ervoor terugkrijgt", vertelt Ruud Weijers, deelnemer van het eerste uur die tot op het laatst gelobbyd heeft om er deelnemers bij te krijgen. Willem Houwing vult aan: "Als er te weinig deelnemers zijn, staan de posthouders alleen maar te wachten in de kou. Voor hen wordt het ook steeds minder leuk zo."
"Je kunt mensen niet dwingen", stelt Morten. Die vervolgt: "de teams die we belden, hadden niet één specifieke reden. Sommigen kregen het team niet rond, een ander had een verjaardag. Ik hoor van iedereen dat het zonde is dat het stopt, maar als heel veel mensen die het zonde vinden, zelf niet mee doen.... Het houdt een keer op. Ik hoop nog wel ergens op een wonder."
Waarom doe ik hier in vredesnaam aan mee?
De vraag die meer dan eens wordt gesteld, is of een 24-uur durende uitputtingsslag nog wel van deze tijd is. Iedereen heeft het druk en een heel weekend opofferen voor De Waanzin doet niet iedereen graag. Was het misschien een beter idee geweest om De Waanzin minder zwaar te maken en misschien een evenement te maken dat vroeg in de ochtend begon en maar twee blokken had. "We hebben daar over nagedacht, maar willen we dat zelf ook? Als je het veel minder zwaar maakt, is de fysieke uitdaging ook minder voor vaste teams die altijd meedoen. De Waanzin is altijd een mix geweest van de fysieke uitdaging en eilandkennis. Want je kunt nog zo getraind zijn, als je de opdrachten niet begrijpt win je ook niet. Toen wij het overnamen van de vorige organisatie KWAPSMA (Kees-Jaap Harting, Marian van der Werff, Willem van de Kamer, Swier Oosterhuis, Piet Keijser en André van der Vliet), hebben wij onze draai aan het evenement gegeven. In 2011 was het eindpunt bijvoorbeeld in de manege waar het ijskoud was. Dat wilden we niet meer. Zodoende zijn we in De Hof terechtgekomen. Na De Waanzin wil je gewoon warm finishen. Dat was onze opvatting tenminste", vertelt Morten.
Wie heeft de TC nu weer gestuurd?
Bij een dergelijk interview is het onvermijdelijk dat het herinneringen regent, niet in de laatste plaats voor redacteur Job Schepers zelf. Tien jaar geleden was hij pas een paar dagen begonnen met zijn werk bij de Texelse Courant toen hij op pad werd gestuurd om verslag te doen van de eerste Waanzin. In het donker alle posten zoeken bleek lastig. Het delen van locaties via WhatsApp was nog niet mogelijk en de TomTom kende slechts de helft van de weggetjes. "Toen je belde dat je de Fonteinsnol niet kon vinden vroeg ik me wel af wie de TC nu weer op pad had gestuurd", lacht Morten. Bij de Fonteinsnol moesten deelnemers toen tijdens het abseilen sommen oplossen.
De voordehand liggende vraag wat ze het meest is bijgebleven, wordt op tafel gegooid. Bijna eenstemmig roepen ze de 'geboorte van de ultieme Tesselaar' waarbij de deelnemers zelf als lam werden geworpen. "Maar ik wist dat deze vraag ging komen en toch vind ik hem heel lastig. Er zijn zoveel mooie momenten geweest. Neem het slapen in de kerk bijvoorbeeld". gaat Morten verder. "Of overnachten op de Schulpengat waar de deelnemers werden gebracht met boten van de Marine vanaf De Mok", roept Esther Duinker. Ze hebben gelijk dat het moeilijk kiezen is en ook ogenschijnlijk minder spectaculaire posten werden door vrijwilligers tot onvergetelijke momenten gemaakt. Beroemd onder deelnemers en vrijwilligers is de post bij bunker Texla. Qua opdracht was het niet veel soeps. Maar doordat de vrijwilligers hun rol als militairen met megafoons zo humoristisch en perfect wisten uit te voeren, was het één van de meest besproken posten van dat jaar.
Ruud: "De Waanzin is een begrip en eigenlijk tel je niet mee wanneer je nooit hebt deelgenomen. Op welke verjaardag je ook komt, het gaat altijd wel een keer over De Waanzin. Iedereen heeft wel een keer meegedaan. We zien nu wel steeds vaker dat mensen na één of twee jaar weer afhaken. En als dan ook de vaste deelnemers op een gegeven moment beetje bij beetje stoppen, is het gewoon niet meer reëel. Daar moet je dan ook eerlijk in zijn. Dit jaar waren er bijna evenveel vrijwilligers (organisatie, posthouders, catering) als deelnemers. Tja..."
Morten: "Als er toch nog een vervolg komt, doe ik mee als deelnemer. Ik heb daar zin in. Al herinner ik me ook het gevoel bij de finish: 'waarom doe ik hier in vredesnaam aan mee?' Maar wanneer de vermoeidheid weg is en de nieuwe editie nadert, begint het toch weer te kriebelen. Overigens heb je bij de finish niet alleen de vraag waarom je aan De Waanzin meedoet. Je hebt ook een zeer voldaan gevoel dat het gelukt is en dan maakt de klassering niet eens uit. Wat ik uniek vind aan deze 'wedstrijd' is dat alleen het fysieke niet genoeg is. Je hebt mensen nodig met kennis van het eiland, je hebt goede puzzelaars nodig en ook zijn geduld, uithoudingsvermogen en tactiek zijn van groot belang. Al die ingrediënten samen maken De Waanzin zo bijzonder. Maak je die noodbrief open, zodat je nog tien punten kunt halen en mogelijk nog een post kunt doen voor het blok sluit of kijk je nog eens goed of je de puzzel uit kunt vogelen en pak je de punten van de gesloten noodbrief?"
Dat was het dan
Het team B.U.V.O.V.V. - bestande uit Fedor van Elk, Dick Hooijschuur, Bart Tuitman en Gaime Vlaming - was dit jaar winnaar van De Waanzin, de allerlaatste Waanzin. Toch lijkt niet iedereen erin te geloven dat dit ook daadwerkelijk zo is en zij hebben reden om te hopen. Toen de WAMPEX in 2010 stopte, leek het doek voor het evenement gevallen. Inmiddels zijn er tien jaar verstreken en zijn er vele avonturen beleefd, honderden posten bedacht en is er duizenden keren gevloekt door vermoeide deelnemers die een post niet konden vinden. Er is gejuicht om het bereiken van de finish en talloze keren geroepen 'ik doe nooit meer mee'. Regelmatig heeft de organisatie geroepen dat wanneer er nog minder deelnemers waren, er een einde kwam aan De Waanzin. Zo stellig als dit jaar waren zij echter niet. "Iedereen die wij spreken, zegt dat De Waanzin niet mag stoppen. Het is hopen dat iemand de handschoen oppakt", stelt Morten.
Wanneer mensen interesse hebben om De Waanzin te organiseren, kunnen ze altijd contact opnemen met iemand van de organisatie, laten ze alvast weten. Voor nu willen ze iedereen bedanken die op wat voor manier geholpen heeft bij De Waanzin. "En dan niemand in het bijzonder, want dan doe je altijd iemand te kort. Alle hulp die we hebben gehad in tien jaar was essentieel en even belangrijk", besluit Willem.
Van de organisatie konden Walter Oskam en Lianne Dijker niet bij het interview aanwezig zijn.
Job Schepers
