Animatie van de kringloop van ammoniak. Volgens D66 zit er een "serieuze overschatting van de stikstofdepositie in de RIVM-benadering".
Animatie van de kringloop van ammoniak. Volgens D66 zit er een "serieuze overschatting van de stikstofdepositie in de RIVM-benadering". Bron: D66

D66 werkt aan oplossing stikstofimpasse

“Samen naar een integrale en inclusieve manier om uit de stikstofimpasse in Nederland te komen”. Dat is de titel van een motie die D66-afdeling Texel en thema-afdeling Duurzaam in stemming brengen bij het landelijke D66-congres op zaterdag 13 november in Den Bosch.


“Stikstof is maatwerk, de huidige generieke benadering door de overheid is gedoemd te falen”, zeggen de indieners van de motie. De motie is gebaseerd op het rapport van de D66-focusgroep Stikstof. Voorzitter van de groep is Texelaar prof. dr. Han Lindeboom. 

Dit rapport heeft drie boodschappen:

- Corrigeer berekeningen RIVM-model: geeft ruimte voor de bouw en tijd voor de boeren,

 - Lever maatwerk op de vierkante kilometer voor landbouw EN natuur,

 - Verander stikstofsamenstelling in voedsel voor dier EN mens.

In het overzicht van het RIVM van de herkomst van de stikstofdepositie in Nederland staat dat circa 2,2% van de stikstofdepositie in Nederland van de Noordzee zou komen, voor het kustgebied (zoals Texel) zelfs tot ruim 25% van het totaal (237 mol stikstof per hectare). “Maar er kan geen ammoniak uit de Noordzee komen, die is eerder een put dan een bron voor ammoniak”, concludeert de focusgroep Stikstof. “Er zit dus een serieuze overschatting van de stikstofdepositie in de RIVM benadering.” 

Op Texel ligt een meetpunt in een meeuwenkolonie waarbij de meetpaal regelmatig door de meeuwen met fecaliën bedekt wordt. Dit zou een verklaring voor de hoge metingen kunnen zijn en rechtvaardigt een benadering waarbij niet de modelwaarden maar de meetwaarden (verder) gecorrigeerd zouden moeten worden.

"Dat de stikstof uitstoot naar beneden moet, staat vast. Maar als de correctie in het RIVM-model wordt weggelaten geeft dat ons, ook juridisch, meer tijd om naar oplossingen te zoeken. En als we dan de CO2 uitstoot naar beneden brengen om het klimaat te redden gaat de stikstofuitstoot vanzelf wel mee."

Volgens de focusgroep is de landelijk gehanteerde “boekhoudbenadering” geschikt voor het over Nederland uitsmeren van (deels niet bestaand) NH3 en NOx, “maar niet voor het berekenen van de N-deposities in gevoelige natuurgebieden”. "Voor alle Natura-2000 habitattypen zijn Kritische Depositie Waarden (KDW’s) wetenschappelijk bepaald. Dat klopt wel, maar bij de berekening van de overschrijding zijn vraagtekens te plaatsen. Ook kan het geen kwaad voor de verschillende deelgebieden te bekijken hoe en vanuit welke bron de KDW’s worden overschreden. Op Texel gebeurt dit onder meer door stikstof uit zee. Terwijl het RIVM nu toegeeft dat er nooit zulke hoeveelheden ammoniak uit zee kunnen komen. Als die ammoniak bron echt niet bestaat worden op Texel de KDW’s niet of nauwelijks meer overschreden en kan men ook vraagtekens plaatsen bij de vraag van de provincie aan de Texelse agrarische sector om binnen vier jaar hun uitstoot met 50% te verkleinen."

Het rapport draagt 12 bouwstenen aan voor een integrale oplossing. Advies is onder meer te kiezen voor een lokale aanpak, in plaats van een landelijke. “Puntbronnen van stikstof hebben een acuut effect op de nabije omgeving. De lokale bronnen en lokale gevoelige natuurgebieden moeten beter in kaart gebracht worden.” Lindeboom verwijst naar zijn onderzoek, naar een grote pinguïnkolonie Marion Eiland, ten zuiden van Zuid-Afrika. In de kolonie gaan grote hoeveelheden ammoniak de lucht in waarvan een deel snel rond de kolonie neerslaat.

"Alleen door een integrale én inclusieve aanpak kunnen we recht doen aan verschillende aspecten van de stikstof-problematiek, gezonde natuur, voldoende voedsel voor iedereen en een gevarieerd landschap. De redelijkheid en nuance moet terug in het stikstofdebat en polarisatie moet het raam uit.