Historisch fietsverslag
Texelaar Siem de Waal had een avontuurlijk inslag. Pacifist, internationalist en geestdriftig Esperantist. In de jaren '30 van de vorig eeuw fietste hij via Europese hoofdsteden naar Noord-Afrika en terug. Van zijn reisverslagen is nu een boekje verschenen.
Hij was verslaggever bij de Texelse Courant en aanhanger van het Esperantisme. Hij sprak de wereldtaal en metselde het Esperanto-monument. Met zijn hang naar avontuur, zijn Esperanto-contacten en een door de Union Rijwielfabrieken gesponsorde fiets en banden ondernam hij met Max Fey, een Oostenrijkse Esperantist, een fietstocht vanuit Nederland via Italië naar Noord-Afrika, Spanje en weer terug naar Nederland.
De Texelse Courant, toen van de gebroeders Gijs en Johan Duinker, beide verwoed Esperantisten, plaatste zijn reisverslagen en stuurde de betalingen per post door naar de bestemmingen waar hij zou arriveren. Zijn zoon Cornelis Hendrik heeft deze reisverhalen nu tot een boek gebundeld: "Een Texelaar per fiets naar Noord-Afrika".
Siem de Waal begon op zijn 18e een studie Esperanto, de wereld-hulptaal die toen in opgang was. Als kind had hij al een vurig verlangen om de wereld te verkennen. Toen hij later zonder werk raakte, bedacht hij zich niet en peddelde op de fiets naar Keulen, waar het 25ste Esperanto-congres werd gehouden.
Het ging daarop naar Stockholm. "Huiswaarts kerend kon ik de verleiding niet weerstaan om Berlijn en Parijs te bezoeken. Esperanto was steeds mijn metgezel." Hij wilde verder. Op 21 juli 1935 verliet hij per fiets het eiland om aan zijn wereldreis te beginnen. Via Amsterdam, Keulen fietste hij naar Bazel richting Luzern. "Als spoedig kwam de eerste berg in zicht. Ter kennismaking moest ik drie kwartier lopen. Ik steeg tot bijna duizend meter. Ja, die Zwitserse bergen zijn buitengewoon."
Samen met zijn vriend Max fietste hij verder en verder. Van Pallermo de Middellandse Zee over naar Tunis en door de woestijn. "Gloeiend heet was het bruingeelachtige zand en wij smachtten dikwijls naar water of wijn." De twee jongens baarden opzien. "In tijd van een ogenblik waren wij omringd, ja, ik zou bijna schrijven ingesloten door tientallen nieuwsgierigen van elke leeftijd. Kleine, bijna naakte jongens met bruine ogen, meisjes in lompen gehuld, met lelijke grote ringen in hun oren en dik beschilderde gezichten."
Nadien zou Siem de Waal emigreren naar Zuid-Afrika en trouwde (met de handschoen) met Texelse Altje Jellema. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog werd hij opgeroepen voor militaire dienst. Bij de bevrijding van Texel had hij de eer om als eerste geallieerde soldaat op Texel aan te komen.
Het boekje is gratis af te halen bij het Open Boek. De voorraad is echter beperkt.