Vernieuwend vogelproject stimulans grutto
Het gaat niet goed met de grutto. De weidevogel die in 2015 is verkozen tot Nationale Vogel verliest steeds meer terrein en wordt zelfs met uitsterven bedreigd. Een nieuw en innovatief vogelproject nabij Den Hoorn is bedoeld om de grutto een duwtje in de rug te geven.
Dat de grutto het zwaar heeft, heeft meerdere oorzaken. Populaties, zoals op het land bij De Grie, zijn te klein geworden om zich goed te kunnen verdedigen tegen roofvogels en andere dieren, die het op hun jongen hebben voorzien. Belangrijke oorzaak is ook uitdroging van het land.
Een proef die tussen 2013 en 2016 bij Novalishoeve werd gehouden, waarbij men in het voorjaar water door de greppels in het land liet stromen, kende een veelbelovend resultaat. Op de direct omliggende percelen van het proefpercelen verdubbelde het aantal van tien broedparen.
Er is wat tijd overeen gegaan, maar nu is het dan zover dat deze proef op veel grotere schaal in de praktijk wordt gebracht. Een gebied dat zich uitstrekt van het land van De Butendiek bij De Grie, via de landerijen achter hoeve De Atlas tot en met land van De Hoge Kamp aan de Hoornderweg.
Bij elkaar een aaneengesloten gebied van 175 hectare dat zodanig wordt ingericht dat de broedomstandigheden voor de grutto een stuk vooruit gaan.
Groot qua oppervlakte en een project waarin meerdere partijen samenwerken. Initiatiefnemer is de Agrarisch natuur- en landschapsvereniging De Lieuw. Die werkt hierin samen met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK), dat verantwoordelijk is voor het oppervlaktewater. In het project ook vijf boeren, die er in toestemmen dat hun land voor dit project wordt ingericht. Zo wordt er 20 kilometer aan greppels gegraven en vier kilometer aan natuurvriendelijke oevers. En er komen op centrale plekken op het land bassins van 20 bij 20 meter om het zoet water voor opslag van het water in het voorjaar door de greppels te laten stromen.
Dat water moet worden opgepompt uit de omringende sloten. Alleen is hier niet toegestaan om water op te pompen uit de sloot. Toch verleende het hoogheemraadschap er vergunning voor. HHNK probeert projecten die de natuurwaarden en de biodiversiteit verhogen, waar mogelijk te steunen “Wel onder strikte voorwaarden”, vertelt Ilse Swolfs, adviseur integraal waterbeheer bij het hoogheemraadschap. Omdat er in de wintermaanden een overschot is aan zoet water, verleent HHNK toestemming om in december en januari de bassins te vullen.
Met die voorraad kan er tijdens de broedtijd water door de greppels stromen. Projectmanager Vincent Lap van De Lieuw: “Daarmee ontstaat met name in de buurt van de greppels een drassige omgeving. Het vocht heeft invloed op de grasgroei, waarin jongen zich kunnen verschuilen, en op de hoeveelheid insecten. De ruige stalmest die over het land wordt gereden versterkt ook het bodem- en insectenleven.”
Om te zorgen dat bij de aanleg van natuuroever niet al te diep hoeft te worden gegraven, wordt het waterpeil in de sloten verhoogd tot een centimeter of 40 onder het maaiveld. Hiervoor komen er speciale stuwen. Voor de inrichting verleent de provincie Noord-Holland De Lieuw een subsidie uit het POP 3 fonds voor "niet-productieve investeringen in agrarische natuurbeheer".
Lap: “Het mooie aan dit project is dat er in dit gebied al een populatie grutto’s aanwezig is. Door de omstandigheden te verbeteren hebben we goede hoop dat hier meer weidevogels gaan broeden. Omdat ze met méér zijn, zijn ze ook in staat roofvogels beter te verjagen, zodat er meer jongen tot wasdom komen.”