Gastvrijheid kent soms ook grens
Gastvrijheid zit de gemiddelde Texelaar letterlijk in de genen. De toerist is meer dan welkom om te genieten van al het moois dat Texel elke dag biedt. Maar er wordt tegelijkertijd wel een grens gesteld als de leefbaarheid op het eiland in het geding komt.
Die conclusie valt op te maken uit een bloemlezing van de antwoorden die het afgelopen jaar werden gegeven op de vraag 'Hoe kijkt u tegen het toerisme aan' in de serie 'Eiland Van...' die wekelijks in de Texelse Courant staat. Van de antwoorden is een bloemlezing van gemaakt met het oog op de bespreking van het Toeristisch Toekomstplan komende woensdag in de gemeenteraad. Texelaars vinden het volgens de antwoorden veelal oprecht prachtig om te zien hoe toeristen genieten van de schoonheid van het eiland, de vele mooie plekjes en de rust die ze vaak vinden op Texel. "De toeristen zijn onze gasten die met hun gespaarde geld bij ons op vakantie willen komen. Laten we ze dan ook een mooie vakantie geven en hopen dat ze nog een keer terug komen."
Of: "Hoe vaak ik wel niet hoor: 'wij komen hier al 30 jaar elk jaar samen' of 'wij hebben hier elkaar 50 jaar geleden ontmoet en komen nu hier met de kleinkinderen" en "het is tof dat zoveel mensen naar de plek willen komen waar jij woont." De gastvrijheid wordt veelal meteen aangevuld met de zakelijke kant van het verhaal dat Texel het toerisme ook hard nodig heeft; het merendeel van de werkgelegenheid op het eiland is immers direct dan wel indirect van het toerisme afhankelijk. "Het is essentieel voor een gezonde en leefbare toekomst van ons eiland."
Vervolgens klinkt echter de 'grote maar' zodra de positieve kanten van het toerisme zijn benoemd. "De kwaliteit van leefomgeving van de bewoners en de natuur mag niet in het geding komen", "parkeeroverlast is een grote ergernis" en "de rek is eruit", zijn enkele 'maren' die als negatieve kanten van het toerisme worden benoemd. Ook te lezen: "Het voelt soms of het eiland overspoeld wordt", "het is nu veel langer druk, we zijn nooit meer onder elkaar" en "het aantal verkeersbewegingen zal toenemen ondanks het ontmoedigen van het autogebruik."
Toerisme essentieel voor een leefbare en gezonde toekomst
Het doet allemaal weinig af aan de gastvrijheid van de gemiddelde Texelaar, maar het tekent tegelijkertijd wel dat er een kentering gaande is. Toerisme is prachtig en noodzakelijk, maar het moet niet teveel druk gaan leggen op het dagelijks leven. "Het toerisme maakt het eiland gezelliger en levendiger, maar ik kan er wel van balen dat alles vast staat in het verkeer als je na een werkdag snel naar huis wil of dat de supermarkt leeg is als je een boodschap wil halen." Een andere reactie: "De afgelopen twee jaar leek Texel meer op een pretpark dan op een rustig eiland. Oeverloze groei is niet goed. Een bekende Koger zegt altijd dat hebzucht tot de ondergang leidt." Er wordt onder meer verwezen naar de groei naar recreatiewoningen en logies met ontbijt als oorzaak van het gevoel dat het drukker wordt. "Als ik over het eiland rijd, zie ik meer recreatiewoningen dan woonhuizen. Er duiken steeds meer B&B huizen op zonder planning of controle."
Gesteld wordt dat niet alles om de toerist moet draaien. "We mogen nooit uit het oog verliezen wat Texel zo aantrekkelijk maakt. Geld moet nooit de eerste motivatie zijn." Zorgen zijn er dat Texel door de komst van meer recreatiewoningen in de toekomst alleen nog door rijkere mensen kan worden bezocht en minder aantrekkelijk wordt voor mensen met een modaal of lager inkomen. "Terwijl dat wel de leuke mensen zijn. Zij komen echt voor het eiland, niet voor al die luxe villa's."
Geopperd wordt onder meer de mogelijkheid tot omzetting van bedden tussen verschillende recreatievormen als kamperen en appartementen weer uit het bestemmingsplan te halen. "Dat heeft mede geleid tot veel meer verstening rond enkele dorpen en in het buitengebied." Geopperd wordt ook om kwaliteit in de toekomst boven kwantiteit te zetten en om een balans te houden tussen economische activiteiten en de Texelse natuur. "Als het eiland meer wordt ingericht op grote hoeveelheden vakantiegangers verliest het zijn authentieke waarde waar de toerist naar op zoek is." "Laatst vroeg iemand me of het voor Texelaars nog wel leuk is wanneer het nog drukker wordt? Toeristen vinden het eiland zelf ook drukker worden." Of zoals het eveneens werd verwoord: "Laten we het toerisme koesteren, maar de hoofdvraag moet wel blijven: waarom komt de toerist naar Texel? De hierop gegeven antwoorden moeten we in ere houden."