Dominee Kees de Jong bereidt de doopdienst voor van Adriana Rumi, dochter van Mandana en Sietse Vermeulen-Kooimans.
Dominee Kees de Jong bereidt de doopdienst voor van Adriana Rumi, dochter van Mandana en Sietse Vermeulen-Kooimans. Foto: Gerard Timmerman

Geloof is kwestie van lange adem

“In het begin vond ik mijn preek vaak niet best. Toen ik dat vertelde aan kerkvoogd Ger de Jong, zei die: “Als het een keer niet lukt, dat geeft niet. Als het daarna weer niet lukt, dat geeft ook niet. Daarna ook niet en daarna ook niet.” Dat was heel geruststellend.”

De anekdote is van 1984, toen Kees de Jong (66) begon als dominee in Oosterend. “Mijn eerste gemeente. Ik kwam hier met lang haar, als vrijgezel en met mijn hond, Jodokus, een Drentse patrijs. Oosterend was toen best kerkelijk en conventioneel. Maar ook heel ruimdenkend. Er kon heel veel.” Hij speelde bijvoorbeeld gitaar in een rockband. “Ik heb veel gedaan, ook met de jeugd. Kerkjes geverfd, we hielden kampen, maakten fietstochten in Engeland. Die zijn min of meer legendarisch. Deelnemers komen nog steeds bij elkaar.”

“In 1990 ben ik van Texel vertrokken. In 1992 heb ik mijn vrouw Henriëtte leren kennen, we kregen een dochter Willemijn en zoon Maarten. We kwamen elke herfstvakantie terug naar Texel en logeerden eerst bij de fam. Saal, toen bij de familie Boon en daarna bij de fam. Keyser aan de Vuurtorenweg.”

Kees de Jong is in zijn loopbaan in meerdere gemeentes predikant geweest. “Overal was het anders, maar altijd heel leuk. Daar ben ik zeer dankbaar voor. De creativiteit die ik in dit werk kwijt kan, de afwisseling van rouw- tot trouwdiensten en de vrijheid die ik heb. Natuurlijk, er moeten wel dingen gebeuren. Onderschat zo’n preek niet. Elke week moet je wat bedenken. Mijn schoonvader zei eens schertsend: “Er wordt wel geleden onder de kansel.” Vroeger was ik erg op de preek gericht, maar de laatste tijd gaat het me makkelijker af en ben ik meer bezig met de liturgie en de muziek.”

“Als predikant ben je er voor de mensen, in lief en leed. Het gaat niet om jou, maar om die ander. Dat is best een hele kunst. Iemand zei eens: “De ander tevoorschijn luisteren.” Dat vond ik heel toepasselijk. Een predikant is geen psycholoog, maar ik heb wel goed leren luisteren.”

Hij noemt het voorbeeld van een dierbare vriend, die na een carrièreswitch tegen een burn-out aanliep. “We namen het onszelf als vrienden kwalijk dat we dat niet hebben zien aankomen. “Kun je het ons vergeven?”, vroegen we hem dat wij dat niet zagen en je hebben gewaarschuwd? Zijn antwoord was ja. “Maar kun je het jezelf ook vergeven?” Want je hoeft het allemaal niet perfect te doen. Als we onszelf en anderen wat meer ruimte geven, werkt dat heel geruststellend.”

Zijn terugkeer naar Texel in 2018 was een weloverwegen keus. “Ik had toen ruim tien jaar in Houten gezeten, een grote en dynamische gemeente. De pensioenleeftijd schoof op. Ik wilde nog iets anders, maar niet helemaal opnieuw beginnen. Texel was bekend terrein en ik zag veel mogelijkheden. Toen ik terugkwam was er eigenlijk niet zoveel veranderd. Het was wel veel rustiger in de kerk, dat zie je ook landelijk. Maar veel dezelfde gezichten, dezelfde mensen die de boel draaiende houden. Dat is de laatste tijd aan het veranderen. Er zijn net drie nieuwe ambtsdragers aangetreden. Een nieuwe groep mensen die zich voor de kerk is gaan inzetten. Dat biedt hoop voor de toekomst. De gemeente is nu bezig met het beroepingswerk voor een nieuwe, fulltime predikant. Er zijn veel jonge gezinnen en dat hopen we ook in de kerk terug te gaan zien”.

Je hoeft het allemaal niet perfect te doen

De kerkgangers zagen dezelfde Kees de Jong, een stukje ouder, maar met dezelfde bevlogenheid, originaliteit, creativiteit, humor, betrokkenheid, muzikaal en soms een tikje chaotisch. “Voor mij is wat ik doe overigens volstrekt logisch, voor een ander misschien niet altijd...”

Over het geloof: “Ze zeggen wel eens dat ik misschien wat meer zou moeten twijfelen. Maar dat doe ik niet. Qua geloof ben ik redelijk orthodox. Maar niet ernstig. Leuke verhalen mag best. Geloof moet niet te zwaar zijn. Het is ook weer niet als tennis, wat je doet omdat je het leuk vindt. De kerk gaat om de basis van je bestaan, om doel en zin. Geloof is ook een kwestie van lange adem, van volhouden, en het uithouden ook met elkaar. Zo gaan mensen in vuur en vlam staan. Er gaat hier een nieuwe wind waaien, ik heb er alle vertrouwen in dat het goed komt.”

Zondag was de afscheids(losmakings)dienst van dominee Kees de Jong in alle drie de dorpen. In Oosterend is Adriana Rumi gedoopt, dochter van Mandana en Sietse Vermeulen-Kooimans. In De Cocksdorp was een mooi Combo met mensen van Texel en uit Houten, en in Oudeschild was een brood en vis maaltijd met dorpers en familie. Zo is de cirkel rond. Tot een opvolger is bevestigd is ds. Wikke Huizing consulent, en neemt pastoraal werker Jessica Heetebrij het pastoraat op zich.

Gerard Timmerman