Discussie bedden heeft veel haken en ogen
Een beddentelling, wel of niet. De vraag is er al jaren bij een deel van de Texelaars, maar er zijn ook tegenstanders (Zie ook de poll op pagina 8). Er geldt een grens van 45.000 (planologische) bedden, met een absolute bovengrens van 47.000 bedden. De gemeente gaat in een uitgebreide uiteenzetting uit van 46.250 slaapplaatsen, toch heerst het gevoel bij velen dat dit er meer zijn. Maar wat doe je met de uitkomst van een beddentelling?
De beddendiscussie laaide op na een grap op een onlangs gehouden avond van VVV Texel. Er werd gesproken over 35.000 accommodaties. Volgens de VVV-directeur als grap bedoeld als “knipoog naar de vele onjuiste cijfers die al jarenlang de ronde doen”. Hoeveel accommodaties er dan wel zijn, bleef onduidelijk. De gemeente heeft hierop wel een antwoord, al blijven begrippen soms vaag en verzandt een vraag over accommodaties al snel weer in bedden. Het ‘Actieplan Toeristisch Toekomstplan’ schrijft over 11.800 objecten. Een voorlichter van de gemeente schrijft hierover: “Plus een globale inschatting van 1000 b&b en 1000 slaapplaatsen in de jachthaven.”
Dat het onderwerp gevoelig ligt, blijkt alweer snel. Een in de CC van de mail toegevoegde ambtenaar reageert direct: “Even voor de duidelijkheid: er zijn geen 1.000 b&b adressen hoor (dit zijn slaapplaatsen die hieronder genoemd worden, dus bedden). Er waren op basis van de vorige inventarisatie 11.800 recreatie-eenheden uit het slaapplaatsenregistratiesysteem (44.250 slaapplaatsen). In het Actieplan toerisme is daarbij een gemiddelde gemaakt van 1.000 slaapplaatsen in de havens (in Waddenhaven zijn tussen 250 en 270 ligplaatsen afhankelijk van de grootte van pleziervaart boten, in de gemeentelijke haven: bruine vloot e.d.) en toen werden in de notitie 160 B&B adressen genoemd die in beeld waren. Heel erg afgerond naar boven zijn dat 1.000 slaapplaatsen. Dit is dus wel het maximale aantal. In recreatie-eenheden zou je dan komen op basis van de al geïnventariseerde gegevens uit het Actieplan Toerisme: 11.800 + 250 (boten) + 160 B&B adressen: 12.210 recreatie eenheden. Daarbij aangetekend dat de havens alleen bezet zijn tussen 1 april en 1 oktober. Slaapplaatsen: 44.250 + 1.000 + 1.000 + 46.250 slaapplaatsen.”
Ze besluit haar betoog met: “Zo zie je dat je voorzichtig met cijfers moet omgaan.” Hoewel de gemeente aangeeft transparant te willen zijn, lijkt het werkelijke aantal in nevelen gehuld. Het gevoel zegt dat er meer bed & breakfasts zijn, maar dit kunnen ook onderbuikgevoelens zijn. De gemeente spreekt van 160 adressen, bij VVV Texel zijn het er 148. Een meldingsplicht voor deze vorm van logiesverstrekkers is er niet. Het zit wel in de pijpleiding, zo stelt de ambtenaar van de gemeente: “Het euvel zit hem vooral in wat er niet geregistreerd is en dat is vooral in toeristische verhuurwoningen, vooral logies en ontbijt. Daar willen we ook wat aan gaan doen. Een registratieplicht zal daarbij waarschijnlijk de eerste stap worden (zie gemeente Bergen als voorbeeld). Ik ben er bijna fulltime per week mee bezig en veel wordt op korte termijn duidelijk. Dan zal ook de raad keuzes op basis van gefundeerde cijfers/ feiten kunnen gaan maken en veel zaken die in de samenleving spelen worden daarbij meegenomen”, laat ze weten. De registratieplicht is tevens onderdeel van het coalitieakkoord van VVD, Texels Belang en GroenLinks.
Hoeveelheid bedden
Dat er met argusogen wordt gekeken naar de cijfers, zit voor een deel in de normtelling die wordt aangehouden. Die is als volgt: Hotelkamer 2 bedden; recreatieappartement 5 bedden; campers, caravans, tenten, blokhutten 3 bedden; stacaravans 4 bedden; zomerhuizen 5 bedden; familiehuizen 10 bedden per familiehuis van 100-200 m2; familiehuizen 15 bedden per familiehuis van 200-300 m2; familiehuizen 20 bedden per familiehuis van 300-400 m2.
Er zijn 44.016 geregistreerde plaatsen, dus onder de 45.000 beddennorm
In deze opsomming zijn de groepsverblijven nog buiten beschouwing gelaten. De onduidelijkheid zit vooral in de normtelling voor logiesverstrekkers die gebruik maakten van de '25-procentregeling'. De ene na de andere villa verrees middels deze regeling. Het aantal bedden bleef op papier gelijk. De ambtenaar van de gemeente reageert: “De normtelling van de slaapplaatsregistratie is niet zo gek. Ik heb al veel gecontroleerd via websites en dergelijke en kom vaak minder slaapplaatsen tegen, maar er zijn nog wel rechten via bestemmingsplan.”
Slapende bedden, spookbedden, te verplaatsen of niet. De ene kwestie is nog niet in de politiek ingebracht of de volgende ontwikkelaar dient zich aan. Drijvende bedden in De Koog, bedden naar De Cocksdorp. Iedereen probeert het, de ene keer met meer succes dan de andere. Panden met bedden worden gesloopt en maken plaats voor winkels, woningen en personeelsverblijven. De bedden duiken regelmatig elders op. Hoewel er inmiddels een verbod is op het verplaatsen spookbedden, is de nasleep nog gaande. Veel Texelaars zijn tegen het alsmaar doorgroeiend aantal grote vakantieverblijven, maar denken daar anders over op het moment dat ze zelf mogelijkheden hebben om uit te breiden.
Wat als er meer bedden zijn?
Voor het tellen zijn een aantal opties. Het Actieplan Toeristisch Toekomstplan noemt de huidige normtelling, het tellen van elk object en een steekproef van het website-aanbod via bureau-onderzoek (“4 weken websites bijhouden, en adressen vergelijken met slaapplaatsenbestand. Vakantiebaan / stageopdracht. Dit een paar jaren blijven monitoren. Dit kan in combinatie met de huidige normtelling.").
De absolute telling lijkt in het stuk al bij voorhand weggeschreven te worden, ondanks dat dit één van de speerpunten van Texels Belang is in het coalitieakkoord uit 2018. De tekst luidt: “Ruim 11.800 objecten zullen geteld moeten worden. Verwachte kosten €55.000,-, nl 1 fte teller. Dit betreft slechts 1 momentopname, derhalve voor vergelijking is herhaalbezoek a € 55.000,- nodig, derhalve 1 fte structureel nodig.”
Een beddentelling waarbij ambtenaren van noord naar zuid trekken, het lijkt uitvoerbaar. Maar word je overal binnengelaten (welke juridische middelen heb je om dit af te dwingen) en welke bedden worden geteld? Hoeveel campingplaatsen tel je en welke worden er gevuld op het moment dat er toch nog een tent bij kan? Nog belangrijker: wat wordt besloten als er onder aan de streep een ongewenst getal uit komt? Welke bedden laat je verdwijnen als de teller stopt bij 70.000? Wie bepaalt dit? Wat gebeurt er als het er 43.000 blijken te zijn? In de notitie van de gemeente staat bijvoorbeeld: "Er zijn 44.016 geregistreerde plaatsen, dus onder de 45.000 beddennorm; Op basis van een toentertijd door het TKT (Toeristisch Kennisinstituut Texel) aangenomen berekening van het mogelijke aantal werkelijke bedden, namelijk 85 procent van geregistreerde bedden, zijn er nu circa 39.000 bedden in werkelijkheid."
Als er minder dan 45.000 bedden blijken te zijn, gaat de gemeente die dan verkopen aan de hoogste bieder? Bij de prijs van een bed wordt een bedrag van om en nabij de €10.000,- genoemd. Toch lijkt de gemeente niet de partij om dit aan te moedigen, daar de gemeenteraad juist besloot een beddenstop aan te nemen en ook de innovatieve bedden van tafel werden geveegd.
Hoe ga je om met boerencampings als blijkt dat het meer een camping met een knuffelkoe is dan een boerderij met boerderijwinkelkampeerder? Is het reëel om in een gemeente waarin het al lastig blijkt om op foutparkeerders te controleren, te verwachten dat er structureel gehandhaafd wordt op misstanden in de verhuursector? Iedereen kent wel een logiesverstrekker die toch een keuken aanbiedt in zijn b&b, maar niemand wil zijn buurman er bij lappen. Als je al melding maakt, is er vaak geen sprake van illegale verhuur op het moment dat de gemeente komt controleren. Zonder meldingsplicht wordt handhaven bovendien een stuk lastiger.
Wethouder Hennie Huisman lijkt interesse te hebben in het idee dat Pepijn Lyklema voor D66 schreef. In de desbetreffende motie schrijft de partij dat zij "willen dat iedere bewoner, toerist en ondernemer op een website precies kan zien hoeveel daadwerkelijke recreatieve bedden, van welke type er op een bepaald adres geregistreerd staan. En dat kan ook."
Consequenties
Het moge duidelijk zijn dat een absolute beddentelling de nodige consequenties heeft, los van het aantal. Van tevoren zal moeten worden besloten wat men met de uitkomsten gaat doen. De discussie zal ook met dit stuk niet worden beëindigd en aan regelgeving bij de veelbesproken b&b's wordt gewerkt. Een collega merkt op: "Je moet niet met twaalf man proberen in de roeiboot voor tien man te stappen, dan zinkt die." Aan de andere kant wil je ook niet met een half lege sloep vertrekken als er nog mensen staan te wachten.
De ambtenaar van de gemeente besluit: “Medio juni komen wij met meer informatie/inzicht in de gehele telling richting raad en dan zal dit ook openbaar worden. De gemeente Texel wil hier ook transparant in zijn.”
Wordt vervolgd...
Job Schepers
