Tuunwal van De Lieuw
voldoet aan definitie
Er is de afgelopen winter en voorjaar flink wat werk verzet aan de tuunwallen. Agrarische Natuur- en landschapsverenging De Lieuw meldt dat er 950 strekkende meter is bijgebouwd en 1600 meter tuunwal is gerestaureerd.
Her en der in het landschap verschenen nieuwe en gerestaureerde tuunwallen. Daarbij worden verschillende methoden gebruikt. Zoals die langs het wandelpad bij De Waddel. Aan de kant van de schapenboet is deze gezet met de ruitzodenmethode door Chris Otten. Bij De Mient/Bonte Belevenis en langs de Pontweg heeft Tatenhove een tuunwal met plaggen gezet. Langs de Hallerweg bij Den Burg en aan de Bakkenweg bij Den Hoorn zijn de tuunwallen fraai gerestaureerd met de ruitmethode. De Lieuw vergoedt 90 procent van de kosten. Het geld hiervoor stellen de provincie en de gemeente Texel beschikbaar. De overige 10 procent is voor de beheerders van de tuunwal.
Een apart project zijn de 450 meter nieuwe tuunwal en 550 meter gerestaureerde tuunwal voor het project “Boeren, Vissers en Buitenlui”, ter versterking van het kwaliteit van de Gouden Driehoek: het gebied gelegen tussen de haven van Oudeschild, fort De Schans en de top van de Hogeberg. Het Waddenfonds, STIFT en Provincie Noord-Holland stelden hier geld voor beschikbaar, De Lieuw heeft het project begeleid.
Een tuunwal kan ongeveer dertig tot veertig jaar blijven staan. In de loop van de jaren verweert en verzakt het tuinwallichaam. De Lieuw: “Dit, in combinatie met het beperkte onderhoud wat door een aantal beheerders is gedaan, heeft ertoe geleid dat de staat van de tuunwallen op het eiland veel varieert.” Reden voor De Lieuw de definitie van de tuunwal te verduidelijken:
“Een tuunwal bestaat uit een opstapeling van graszoden van circa één meter breed en circa één meter hoog. De tuinwal is rondom twee meter vrij van bomen, overhangende struiken, schuttingen en overige verduisterende begroeiing en objecten. Bovendien mogen er geen struiken en bomen op de tuunwal zelf groeien. De tuunwal moet in goede staat zijn, dat wil zeggen dat deze niet mechanisch beschadigd is en dat de eventuele afrastering in goede staat is.”
De bijbehorende voorwaarden zijn opgenomen in de beheerscontracten die per 1 januari 2019 met de beheerders zijn afgesloten. De meeste beheerders waren blij met de duidelijke beheervoorwaarden. Er zijn direct veel bramen, struiken en boompjes op en direct naast de tuinwal verwijderd.
De Lieuw schouwt jaarlijks om te kijken of aan die voorwaarden wordt voldaan. Het leidde er toe dat verschillende beheerders op de staat van onderhoud zijn aangesproken. Bijvoorbeeld als er een gat in de tuunwal zat of als op of bij hun tuunwallen boompjes of struiken groeiden. Zij kregen de boodschap deze te verwijderen. Niet tot ieders begrip. Met onder meer als argument dat de boompjes of struiken karakteristiek zijn en/of dat het schuil- of broedplaatsen zijn voor vogels of andere dieren.
Maar volgens De Lieuw is de praktijk vooral dat braam- of andere struiken of bomen de tuunwal overwoekeren en/of ondermijnen. Om nestelende vogels niet te verstoren zijn de bomen en struiken van de winter al verwijderd, niet tijdens de broedtijd. Daarnaast is het zo dat een aantal bomen die karakteristiek zijn voor het landschap op de Hoge berg mogen blijven staan.