Straaljagers in actie boven de Vliehors.
Straaljagers in actie boven de Vliehors. Foto: Koninklijke Luchtmacht

'Geen wijziging door komst F-35'

De wijziging van de vliegroute voor straaljagers boven de Vliehors op Vlieland heeft niets te maken met de vervanging van de F-16 door de F-35.

Dat stelt Defensie in een reactie op de vraag in hoeverre beide zaken met elkaar te maken hebben. Volgens de woordvoering komt de wijziging van de vliegroute voort uit het incident in 2013 toen per abuis de verkeerstoren op de Vliehors werd beschoten. "Na onderzoek naar dit incident is onder meer aanbevolen de controletoren en de locatie van de schietdoelen (strafing targets) verder uit elkaar te plaatsen om de veiligheid voor het personeel in de controletoren te verbeteren."

Volgens Defensie is bij de afweging zorgvuldig gekeken naar de gevolgen van de wijziging op de geluidssituatie. "De te verwachten geluidsbelasting van de nieuwe situatie valt ruim binnen de vergunde norm." In de noordkop wordt daar anders tegenaan gekeken en leven de zorgen dat de gewijzigde vliegroute voor veel meer geluid boven Texel gaat zorgen. Piet Standaart, die het kort geding tegen de vergunning voor het wijzigen van vliegroute begeleidt, rekende voor dat het geluid vier tot vijf keer erger kan worden bij verandering van de route, meer vluchten en de komst van de F-35 in de plaats van de F-16. Volgens hem komt het bijzonder over dat er na het incident in 2013 jarenlang weinig is gebeurd en dat er nu wel wijzigingen worden doorgevoerd.

Defensie laat desgevraagd weten dat de F-35 meer geluid produceert en van een ander soort (zwaarder). "In 2016 zijn tijdens belevingsvluchten met de F-35 en de F-16 geluidsmetingen gedaan. Een van de conclusies van de metingen was dat een startende F-35 gemiddeld 3 dB(A) meer geluid produceerde dan de F-16 tijdens een gelijkwaardige start en voor een landende F-35 was dit verschil 7 dB(A) meer dan de F-16."

Volgens Defensie heeft de F-35 tot nu toe incidenteel gebruik gemaakt van de Vliehors. "Dat waren vier vluchten waarbij een oefennadering gemaakt is. Er is geen informatie over het te verwachten aantal vluchten, maar met minder F-35's ten opzichte van F-16's zal dit altijd minder zijn." Defensie zegt graag in gesprek te gaan met bewoners over zorgen en vragen over de vergunningaanvraag en het wijzigen van de aanvliegroute.