Een duiker van de Norhseadivers bij het wrak van de Apollo.
Een duiker van de Norhseadivers bij het wrak van de Apollo. Foto: Northseadivers

Bij Razende Bol vergaan Brits oorlogsschip geeft geheimen prijs

Kanonnen, militaire uitrustingen en leren schedes voor bajonetten. Het kwam in 2020 allemaal tevoorschijn bij onderzoek naar het Britse oorlogswrak HMS Apollo nabij de Razende Bol.

Het wrak kwam eind 2019 aan het licht, nadat de Northseadivers uit Breezand het hadden ontdekt. Het schip strandde op 6 januari 1799 als gevolg van een navigatiefout op de ondieptes bij de Razende Bol en lag jarenlang diep onder de Noordzeebodem. Als gevolg van erosie kwam het weer boven het zand uit.

De Apollo werd vorig jaar nader onderzocht en dat leverde diverse vondsten op die als gevolg van het verblijf in de zeebodem goed geconserveerd zijn gebleven. Tot de militaire uitrustingen hoorden onder meer twee leren patroontassen waarin kogels en buskruit bewaard werden. Het leren foedraal van de tassen heeft een oversluitende klep waarin het wapen van George III is afgebeeld, destijds de koning van Engeland.

De vondsten worden momenteel geconserveerd in badjes bij Restauratieatelier Restaura in Heerlen en komen van de zomer naar Museum Kaap Skil in Oudeschild om tentoongesteld te worden (als de coronamaatregelen het toelaten). De boven water gehaalde objecten zijn en blijven volgens internationale afspraken eigendom van het Verenigd Koninkrijk, maar worden beheerd door de provincie Noord-Holland. De provincie is verantwoordelijk voor onderwaterarcheologie.

Het duikonderzoek naar de Apollo, die op circa zeven meter diepte ligt, werd uitgevoerd door de Northseadivers met ondersteuning van de gemeente, Kaap Skil en de provincie. Periplus Archeomare uit Amsterdam. specialist in maritieme archeologie, voerde in opdracht van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed sonaronderzoek uit.


De Apollo was een houten schip van 46 meter lang dat onderdeel uitmaakte van de Royal Navy. Het werd in 1794 ter water gelaten en was nodig om Engeland te beschermen tegen een invasie van Frankrijk. Het werd destijds snel gebouwd en vooraf niet getest waardoor het over ondeugdelijke navigatieapparatuur beschikte. Toen het schip op 6 januari 1799 strandde, probeerde de kapitein de Apollo nog te redden door alle kanonnen overboord te gooien, maar dat hielp niet meer. De bemanning werd gered door een Pruisisch fregat. De Apollo patrouilleerde samen met andere Engelse oorlogsschepen langs de Noordzeekusten om de gevreesde Franse invasie te voorkomen.