De laatste foto van de TX26 vlak voordat de kotter op zee bleef.
De laatste foto van de TX26 vlak voordat de kotter op zee bleef. Foto: Johan van Heerwaarden

"Laatste foto met TX26 in haven Oudeschild"

Het was eigenlijk gewoon een willekeurige foto die André Keesom en Johan van Heerwaarden iets meer dan vijftig jaar geleden maakten op de haven van Oudeschild. Het werd onverwacht een foto met een verhaal.

De foto was bedoeld om te oefenen met het ontwikkelen van foto's in een donkere kamer. Het was ergens in de loop van 1970 dat hij gemaakt werd; André ging op een paal tussen twee kotters in de haven zitten en Johan drukte af. Tot zover weinig bijzonders, behalve dat aan de ene kant van de afbeelding de TX35 en aan de andere kant van de TX26 'De Tijd zal het leren' te zien is.


Het werd daarmee een foto waarop de TX26 naar alle waarschijnlijkheid voor het laatst in de haven is gefotografeerd, voordat de kotter in de nacht van 17 en 18 november 1970 met vijf Texelse vissermannen aan boord verging. De opmerkelijke foto bleef sindsdien altijd in beheer bij André en kwam een tijdje geleden weer uit de archieven tevoorschijn omdat het deze maand vijftig jaar geleden is dat de kotter op zee bleef.


Bijzonder aan het verhaal is de band die begin jaren zestig bij toeval tussen de familie Keesom en de familie Griek (eigenaar van de TX26) ontstond. André: "Mijn broer en en Willem Griek lagen destijds tegelijkertijd in het ziekenhuis in Den Helder op dezelfde zaal. In die tijd was het gebruikelijk om samen te reizen en wij namen mevrouw Griek nog wel eens mee als we naar mijn broer gingen. Je ging toen nog vanuit Oudeschild met de boot naar Den Helder, waardoor je een behoorlijk deel van de dag onderweg was voor een bezoek aan het ziekenhuis."


De families Keesom en Griek bleven na de gezamenlijke ziekenhuisbezoeken geregeld bij elkaar over de vloer komen, ook nadat de TX26 was vergaan. André was destijds 17 jaar, had als puber nog niet helemaal oog voor de ramp die zich had afgespeeld, maar merkte tijdens de bezoeken van de familie Griek aan zijn ouders wel wat voor grote impact het vergaan van de kotter had. Hij merkte ook hoeveel het deed bij Willem Griek dat er nog een laatste foto van de TX26 in de haven was gemaakt.


Dat hij gemaakt werd, was te danken aan een cursus fotograferen die André en Johan destijds buiten schooltijd volgden bij Goos Westerlaken op de LTS in Den Burg. André: "Hij wilde ons laten oefenen met het ontwikkelen van foto's in de donkere kamer en daarvoor moesten we van hem eerst een paar foto's maken. We zijn toen naar de haven gegaan waar ik op die paal ben gaan zitten, maar het had ook eigenlijk net zo goed ergens anders kunnen zijn. Het ging er vooral om dat er maar even wat foto's op het rolletje stonden." De foto is gemaakt op de plek waar destijds nog het gebouw van Rijkswaterstaat stond."


Het wrange is dat van de TX26 'De Tijd zal het leren' nooit iets is teruggevonden en dat de 18 meter lange kotter zelf ook nooit is teruggevonden. De kotter, destijds één van de kleinere kotters van de Texelse vloot, lag op circa 45 mijl ten westen van Texel toen in de vroege ochtend van 18 november opeens al het contact van de TX26 met de rest van de wereld verloren ging.


Aan boord waren destijds Gerard van der Star (26), Louis Eelman (25), Kees Witte (22), Klaas van der Star (19) en Bauke Visser (16). Alleen het lichaam van Gerard van der Star spoelde een maand later aan, de andere vier vissermannen werden nooit teruggevonden. Zij werden vorige week herdacht, samen met andere Texelse vissermannen die tijdens het werk om het leven zijn gekomen.