Maarten Drijver en Petra Schagen legden een krans namens de DETV.
Maarten Drijver en Petra Schagen legden een krans namens de DETV. Foto: Jeroen van Hattum

Herdenking visserij

Het was een drama dat vijftig jaar geleden heel Texel raakte; de TX26 'De Tijd zal het leren' van Willem Griek bleef op zee en nam vijf Texelse vissermannen met zich mee. De ramp werd dinsdagochtend herdacht op de haven van Oudeschild.

Maarten Drijver en Petra Schagen legden namens visserijvereniging DETV een krans bij het visserijmonument dat sinds 14 juni 1974 op de haven staat. De DETV herdacht niet alleen de vijf Texelse vissermannen die in de nacht van 17 op 18 november om het leven kwamen, maar ook de andere Texelse vissermannen die de afgelopen decennnia tijdens het werk het leven lieten.


De TX26 lag vijftig jaar geleden in de buurt van de visgronden van het Ketelgat op zo'n 45 mijl ten westen van het Molengat. Aan boord waren Gerard van der Star (26), Louis Eelman (25), Kees Witte (22), Klaas van der Star (19) en Bauke Visser (16). De TX26 was een kotter van circa 18 meter lang en destijds één van de kleinere kotters in de Texelse vloot die toen nog 39 kotters telde. Het weer was goed toen de TX26 vertrok, maar in de nacht van 17 op 18 november werd het steeds slechter. Volgens een uitgebreide terugblik die Bert Koning tien jaar geleden voor de krant maakte, bleef het weer volgens vissermannen wel werkbaar. De TX24 had rond 3:00 uur in de nacht als laatste contact met de TX26 en daarna werd niets meer vernomen. Eigenaar Griek miste in de vroege ochtend het vaste roepie van de TX26, maar was op dat moment in de veronderstelling dat de kotter toch ergens een haven had opgezocht.


Om 12:30 en 13:00 uur bleven de roepies van de TX26 echter opnieuw uit, waarna er ongerustheid ontstond. Eind de middag ging er een noodoproep van Radio Scheveningen de deur uit en kwam er een grote zoekactie op gang. Het eiland leefde tussen hoop en vrees, maar er werd niets teruggevonden van de kotter. Tot de dag van vandaag is niet zeker waar de TX26 op de zeebodem moet liggen. Alleen het lichaam van Gerard van Star werd een maand later in de buurt van Den Helder geborgen en in Oudeschild begraven.


Zondagmiddag 29 november 1970 was er een rouwdienst in het Zeemanskerkje die via een geluidslijn ook in de Rooms-katholieke kerk in Oudeschild te horen was. Honderden Texelaars bezochten de dienst die diepe indruk maakte. De Raad voor de Scheepvaart oordeelde begin 1972 dat er geen oorzaak van de ramp aan te wijzen is. De visserij sloot t niet uit dat de TX26 mogelijk achter een obstakel op de bodem is blijven hangen waardoor de kotter is omgetrokken.


De krans van de DETV werd dinsdag eveneens gelegd voor Ben van der Knaap, Tonnie Schagen, Jitse Rinze Barends, Bert Keijser, René Katsmar en Gijs Messemaker. Zij worden ook genoemd in het visserijboek van Sam van der Slikke, Cor de Wolf en Frits Aalderink. De herdenking bij het monument was een korte plechtigheid na afloop van een vergadering van de DETV. Er waren slechts een paar mensen bij aanwezig. Bedoeling was om eerbied en respect te tonen aan de omgekomen vissermannen en om de ramp niet in stilte voorbij te laten gaan.