Achter de schermen

Gaffelmakreel

Het leek zo'n onschuldig berichtje dat we vorige week in de krant en op de site hadden: zeer zeldzame Gaffelmakreel aangetroffen in fuik van het NIOZ. We hadden het bericht amper online of daar waren de eerste reacties al. Een paar daarvan waren zelfs boos alsof het de schuld van die fuik was dat er opeens een zeldzame makreel naar een andere wereld was geholpen. "Weg met de fuik" was er ook op Facebook al te lezen...


Misschien goed (en nodig?) om even toe te lichten dat hier géén sprake is van een fuik die geplaatst was met enkel en alleen het doel om die ene zeldzame makreel uit het water te vissen. Dat zou wellicht ook iets teveel eer zijn voor deze Gaffelmakreel waarvan zuidelijker in de Middellandse Zee nog aardig wat exemplaren rondzwemmen.


Het gaat hier om een fuik die het NIOZ al sinds 1960 in gebruik heeft en die een vaste rol speelt in langdurig onderzoek naar de visstand aan de zuidkant van het eiland. Medewerkers van het NIOZ legen dagelijks de fuik waarna de inhoud meegaat naar het NIOZ en onderzocht wordt. Joop Rommets liep in 2008 een keer voor de krant mee met het onderzoek en beschreef nauwkeurig hoe de vissen worden geteld en gesorteerd en hoe er daarna op diverse manieren onderzoek wordt gedaan om veranderingen in de Waddenzee in kaart te brengen.


De Gaffelmakreel is ook zeker niet de enige bijzondere vis die dankzij de fuik de krant heeft gehaald. Een kleine duik in de archieven leidt onder meer langs een zeepaardje, een Goudbrasem, een Goudharder en een zeestekelbaarsje die eveneens nabij de Mokbaai een verkeerde afslag pakten, maar daardoor in ieder geval niet eindigden in de anonimiteit. Een duik in het archief leert ook dat het NIOZ ooit drie fuiken had staan voor onderzoek en dat het instituut de fuiken plus de know-how eind jaren vijftig overnam van vader Kasse en zoon Henk Beumkes.


Nou ja, laat ik zeggen: misschien was het maar goed ook dat er zelfs op een onschuldige bericht over een makreel boze reacties kwamen. Je kan er gelukkig altijd nog wat van opsteken... :-)


Jeroen van Hattum