Freek de Jonge en Threes Anna (met hoed) tijdens het filmen op Texel. Opnameleider René Jonkers (rechts) geeft aanwijzingen aan de crew op het strand.
Freek de Jonge en Threes Anna (met hoed) tijdens het filmen op Texel. Opnameleider René Jonkers (rechts) geeft aanwijzingen aan de crew op het strand. Foto: Jeroen van Hattum

Eindigheid van een vast bestaan

Zittend op een bankje in Chili bedacht Threes Anna uit Den Hoorn het verhaal voor De Vogelwachter. De nieuwe speelfilm, die vorig jaar op Texel werd gedraaid, is vanaf 5 november in de bioscoop te zien. "De film is passend bij de tijden waar we momenteel in leven."

Schrijfster en filmmaakster Threes Anna, sinds 2008 wonend in de Prins Hendrikpolder, kreeg aanvankelijk van haar producent het verzoek een romantische comedy te schrijven. Dat begon met een verhaal over een man die verliefd wordt op een vrouwenstem die hij via de radio hoort. Het werd uiteindelijk een speelfilm van anderhalf uur over een vogelwachter op een fictief eiland in de Atlantische oceaan. Na bijna vijftig jaar wordt zijn post opgeheven waardoor zijn hele bestaan ten einde dreigt te komen. De verhaallijn van de man die verliefd wordt op de vrouwenstem bleef intact.


Texel was vorig jaar mei tweeënhalve week het decor van de film. In en nabij De Slufter werden opnames gemaakt. Er werd ook drieënhalve week gefilmd in een studio in Amsterdam en een speciale waterstudio in België voor opnames waarin een orkaan over het fictieve eiland – Benty Island – trekt. Texel zelf speelt in het verhaal geen rol, er werkten wel diverse Texelaars met Threes mee aan de film. Marien ecoloog Kees Camphuysen uit Den Hoorn - deskundige op het gebied van meeuwen - speelde een belangrijke rol in de advisering, Marc Plomp uit De Cocksdorp maakte beelden van vogels die in de film te zien zijn en boswachters Erik van der Spek en Anna Sprenkeling van Staatsbosbeheer waren dagelijks betrokken om te zien of alles goed ging. De film werd met een kleine crew gedraaid om de omgeving zo min mogelijk te belasten. "We hebben met hooguit 18 man gewerkt, terwijl 40 gebruikelijk is."


Threes: “We hebben de opnames bewust gemaakt in het broedseizoen, omdat er dan veel vogels aanwezig zijn. Dat was nodig voor de film, maar dat moest wel met de nodige behoedzaamheid. De Slufter is het Rijksmuseum van de natuur, daar ga je voorzichtig mee om.” Het resultaat is terug te zien in de film; het is zeer aangenaam om te zien hoe vogels in de vrije natuur een rol kunnen hebben in een speelfilm. Opmerkelijk moment is wanneer de vogelwachter (gespeeld door Freek de Jonge) een stel meeuwen aan het voeren is waarbij de normaliter schuwe dieren dicht bij hem komen. “Dat is te danken aan medewerkers van Ecomare die ver voor de filmopnames op een vaste plek al zijn begonnen om elke dag meeuwen te voeren, zodat we dat tijdens het filmen ook kunnen doen.” De film brengt in beeld hoe de vogelwachter als jonge man op het eiland komt en er tientallen jaren een afgelegen maar zinvol bestaan leidt door de vogels te tellen en die gegevens door te geven aan het Bird Research Centre dat zich elders op de wereld bevindt. Hij heeft er zijn vaste contactpersoon die hem op zijn beurt wekelijks bijpraat over de voetbaluitslagen in de Engelse competitie zodat de vogelwachter daar ook van op de hoogte blijft.


De Slufter kun je wel het Rijksmuseum van de natuur noemen

Op een dag is zijn vaste contactpersoon doorgepromoveerd, waarna de vogelwachter een vrouw aan de lijn krijgt en alles anders wordt. Als zij een brief van de directie voorleest, hoort hij op afstandelijke wijze dat zijn post wordt opgeheven. Met oog voor detail brengt Threes in beeld hoe vervolgens de wereld van de vogelwachter letterlijk begint in te storten, terwijl hij met de moed der wanhoop blijft vasthouden aan wat er is. Fraai gegeven is hoe bijvoorbeeld zijn oude opwindbare klok op vijf over twaalf staat als er echt geen redden meer aan is. De stem van de onbekende vrouw lijkt intussen een soort houvast op afstand te worden (zeker als de vogelwachter met een aangespoelde pruik een afbeelding van haar maakt) en ze lijkt zelfs verlangens bij de man los te maken. "Het is een verhaal van eindigheid, vakmanschap en jonge managers die besluiten alles anders te doen waarna ze pas later ontdekken waar ze eigenlijk afstand van hebben gedaan." De Vogelwachter was een paar weken geleden één van de films op het Nederlands Filmfestival in Utrecht en is vanaf 5 november in veertig bioscopen te zien, waaronder Cinema Texel in Den Burg.

Volgens Threes is het een film die bij nader inzien perfect past bij de huidige tijden, omdat de vogelwachter ook in een soort van quarantaine op zijn eiland lijkt te zitten. "Het is een film die je ook prima alleen kunt bekijken en bioscopen zijn plekken waar je gelukkig nog heen kan gaan en waar je veilig op 1,5 meter afstand van elkaar kunt zitten."