De 18-jarige Elias Marseille wordt donderdag als raadslid van Texel geïnstalleerd.
De 18-jarige Elias Marseille wordt donderdag als raadslid van Texel geïnstalleerd. Foto:

De kant langs

En toen…


Het is Kinderboekenweek, met als thema "En toen…"


Er was eens een eiland. Zó mooi. Met goudgele stranden, fraaie dorpjes, een vissershaven, prachtig groen en doorsneden met tuunwallen. Als het in de zomer warm en droog werd, dan kleurde het gras geel. Zeelui die op de Texelse Reede wachtten op goede wind noemden Texel daarom Het Gouden Boltje.


Er woonden ook mensen, Texelaars. Ze waren wat eigenwijs, brabbelden een eigen taaltje met kiek en diek. Ze leefden van de visserij en de boerderij. Ze maakten zich niet druk. De mensen daar op dat mooie eiland waren best tevreden.


En toen… kwamen de toeristen. Eerst niet zo veel. Texelaars noemden het feugeltjeslui, omdat hier naartoe kwamen om de vogels te bekijken. Ze deden hun best maar, als de eilanders in het voorjaar maar hun eieren konden rapen. Je had ook seumerfeugels. Die gingen naar De Koog om te baden in de Noordzee.


Texelaars vonden het maar vreemde snuiters. Maar ze verdienden er wel aan. Dat smaakte naar meer. En zo werd Texel van boeren- en vissers- steeds meer een toeristeneiland. Met hordes tegelijk kwamen ze. Ze waren zelfs bereid zeven uur of langer voor in de rij te staan bij de boot. Steeds meer, steeds vaker. Zo kwamen er grotere boten, grotere en luxere hotels en vakantiehuizen, grotere restaurants, grotere auto’s, grotere paviljoens, alles groter, groter, duurder, duurder, méér meer, drukker en drukker.


Texelaars zagen tot hun ontzetting dat hun eiland in een spiraal was geraakt waar het niet meer uit vandaan raakte. Niemand slaagde er in om de ongewenste ontwikkeling tot stilstand te brengen. Maar dat was niet het enige...


En toen... tekende de gemeenteraad in 2007 ervoor dat Texel in 2020 volledig zelfvoorzienend zou zijn op gebied van duurzame energie en water. Dertien jaar de tijd, dat zouden die Texelaars met z’n allen toch makkelijk voor elkaar krijgen.


Maar zo makkelijk ging dat niet. Belangrijke beslissingen, zoals het plaatsen van windmolens en een zonneweide, worden genomen door de gemeenteraad. De afwegingen die de raad maakt, noemen ze politiek. Daar wringt de schoen. Wat het ene raadslid verstandig vindt, kan de ander zomaar waardeloos vinden. Het is maar net van welke partij je bent. Politieke partijen zijn een soort voetbalclubs. Maar dan niet twee elftallen op het veld, wel zeven tegelijk, vechtend om de bal.


En toen… konden die partijen het niet eens worden. Niet over hoe ze de groei van het toerisme moesten stoppen en ook niet over hoe ze Texel in 2020 duurzaam konden maken. In dat jaar wekte Texel nog maar een procent of vijf van de eigen energie op.


Raadslid Elias was de jongste van allemaal. Hij zorgde voor een fris geluid. Maar zag ook hoe met dat kleine beetje duurzame energie de opwarming van de aarde en de zeespiegelstijging niet tot staan werd gebracht. Daar maakte hij zich als jonge Texelaar veel meer zorgen over dan die veel oudere raadsleden.


Toen de partijen met wie die van Elias een meerderheid had gevormd en die elkaar beloofd hadden Texel duurzaam te maken, terugkrabbelden, werd Elias héél boos. Hij noemde hen “onbetrouwbaar”, stapte uit de coalitie en verliet de raad. En alles bleef zoals het was.


En toen… kwam er een grote olifant en die blies dit verhaaltje zó hard uit… dat als er windturbines stonden, er zóveel stroom werd opgewekt dat het hele eiland zou oplichten als Het Gouden Boltje.


Gerard