Energieambitie versus landschap
Windmolens of niet? De vraag die al decennia boven het eiland hangt, lijkt actueler dan ooit nu daarvoor in de concept Regionale Energie Strategie (RES) op Texel drie zoeklocaties zijn opgenomen: de noordpunt, bij Oudeschild, en de Prins Hendrik Zanddijk.
Een vraagstuk waarover diepe verdeeldheid bestaat. Voor- en tegenstanders schermen met argumenten. Eerst de voorstanders. Zij nemen stelling in onderstaand document:
Voorstanders
10 feiten en fabels over windmolens
1. Windmolens zijn de grootste bedreiging voor het voortbestaan van vogelsoorten.
Windenergie één van de weinige rendabele investeringen in duurzame energie.
Incorrect. In de Verenigde Staten heeft een vergelijkingsonderzoek aangetoond dat er tienduizend keer zoveel vogels overlijden door katten en tweeduizend keer zoveel vogels doodgaan door verkeer dan door windmolens. Daarnaast worden er inmiddels technieken in Nederland toegepast om de windturbines automatisch uit te zetten als vogels worden gedetecteerd. Tot slot kan één wiek zwart worden geverfd. Dat kan het aantal dode vogels met zeventig procent blijvend verminderen.
2. Windmolens draaien op subsidie.
Incorrect. Het windpark Hollandse Kust is zonder subsidie gefinancierd. Wind op zee is zelfs de hernieuwbare energie die het snelst daalt in kosten. De Algemene Rekenkamer berekende dat in Nederland de kosten voor wind op zee in 2018 van 4,3 cent per kiloWattuur (inclusief bekabeling) vergelijkbaar is met die van kolencentrales. In 2016 waren die kosten nog 8,8 cent per kilowattuur voor windenergie. Een daling van 70 procent.
3. Windmolens verdienen zich pas na twintig jaar terug
Incorrect. Een windturbine op land van 4,2 Megawatt levert per jaar ongeveer 15 miljoen kWh. Bij 7 cent per kWh levert dat ongeveer € 1 miljoen per jaar op. De investeringskosten per windmolen zijn ongeveer €4,2 miljoen en de jaarlijkse onderhouds- en beheerskosten €350.000. De terugverdientijd is ongeveer 6 jaar. Daarna wordt €850.000 winst gemaakt per jaar per turbine voor de resterende 14 jaar levensduur. Als belegging over twintig jaar ongeveer 8 tot 12 procent winst per jaar. Windenergie is op dit moment één van de weinige rendabele investeringen in duurzame energie in Nederland.
4. Op Texel is geen draagvlak onder de bevolking voor windturbines.
Incorrect. Uit een enquête in 2019 van TipTexel.nl blijkt dat 26 procent van de ondervraagden het liefst alleen windturbines gebruikt om Texel energieneutraal te maken en nog eens 26 procent van de ondervraagden een combinatie van mogelijkheden als oplossing ziet, waaronder windenergie. In totaal had 52 procent dus geen bezwaar tegen grootschalige windenergie binnen de gemeentegrenzen van Texel. Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht waarbij bij 5 procent van de Texelse huishoudens is aangebeld voor een representatief onderzoek onder de bevolking blijkt dat de draagvlak groeit. Ongeveer 66 procent had geen bezwaar.
5. Toeristen willen geen windturbines op Texel.
Incorrect. Verspreid over twee jaar is aan ongeveer 800 toeristen op Texel gevraagd of zij bezwaar hadden tegen grote windturbines in de Texelse kust. In 2019 bleek slechts 20 procent principieel bezwaar te hebben bij windenergie. In 2018 antwoordde 90 procent van de toeristen dat ze gewoon naar Texel zouden gaan als daar windmolens zouden staan.
6. Ondernemers willen geen windturbines op het eiland.
Gedeeltelijk incorrect. Uit onderzoek in 2016 in opdracht van TOP bleek dat 52 procent van de ondernemers achter de ambitie stond om in 2020 energieneutraal te worden. Als 100 punten verdeeld mocht worden voor opwekking, besparing of duurzaam inkopen, dan werd 70 procent ingezet op duurzame opwekking. Daarvan was 60 procent ingezet op zonne-energie en 40 procent op windenergie. Het is niet duidelijk hoeveel procent van de ondernemers principieel bezwaar heeft tegen windenergie.
7. De totale ontwikkeling van een windpark kost 10 jaar.
Incorrect. De inventarisatie kost één tot drie jaar en daarna kosten de vergunningen, inspraak en participatie één tot vier jaar extra. Het contract en de bouw kost samen twee jaar. In totaal kost de aanleg van een windproject vier tot maximaal negen jaar.
8. Zonnepanelen leveren in Nederland meer op dan windenergie.
Incorrect. In 2019 leverde alle windenergie op land in Nederland samen ongeveer 1,3 procent van de energiebehoefte. Zonnepanelen leverden slechts 0,9 procent. In de winter werd drie keer meer energie met windturbines op land opgewekt dan met zonnepanelen. Daarmee loopt de opwek van wind meer parallel met het gebruik dan zonne-energie. Wind op zee leverde 0,6 procent. Eén windmolen met ashoogte 140 meter levert ongeveer net zoveel als 6.250 zonnedaken of 15 hectare zonnepark. Om Texel energieneutraal te krijgen zouden anderhalf miljoen zonnepanelen nodig zijn of vijftig standaard windmolens. Op de Texelse daken passen maximaal 100.000 zonnepanelen.
9. Windmolens kosten meer broeikasemissies dan ze besparen.
Incorrect. De energie die nodig is om een windturbine te fabriceren, transporteren en installeren en uiteindelijk te recyclen, spaart een windturbine al binnen vijf maanden terug. Daarnaast worden er vrijwel geen schaarse grondstoffen gebruikt bij de productie. De enige schaarse grondstoffen die wel gebruikt worden, kunnen eenvoudig gerecycled worden. Zonne-energie, waterkracht en biomassa stoten per opgewekte energie-eenheid meer broeikasgassen uit.
10. Twee kleine windmolens leveren net zoveel energie als één grote.
Incorrect. Een grote windmolen met een diameter van 150 meter levert ongeveer vier keer zoveel energie als een kleine windmolen met wieken met een diameter van 75 meter en zestien keer zoveel als een windmolen met een diameter 35 meter. Een grote windmolen met diameter van 150 meter levert daardoor net zoveel op als 400 kleine houten windmolens met een diameter van 12 meter. De terugverdientijd van een grote windmolen is veel korter en de benodigde oppervlakte is kleiner.
Voor de geraadpleegde bronnen was hier geen plek, ze staan wel op www.texelsecourant.nl.
Tegenstanders
Tien landelijke en Texelse organisaties die zich inzetten voor natuur, milieu en een mooi Texel vroegen de gemeenteraad van Texel zeer recent af te zien van nieuwe locaties voor windturbines op het eiland.
Het zijn: Natuurmonumenten, VVV Texel, Vogelbescherming Nederland, Vogelwerkgroep Texel, Waddenvereniging, Vogelinformatiecentrum Texel, Landschap Noord-Holland, 10 voor Texel, Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland en Stichting Texel Vogeleiland.
Zij zeggen het opwekken van duurzame energie wel te steunen. "Maar wel op de juiste plek." Ze maken zich grote zorgen over de gevolgen van windturbines voor de waardevolle Texelse natuur en het weidse landschap. "Er zijn voldoende alternatieve locaties in de Kop van Noord-Holland."
Vogeltrekroute
“Het eiland is onderdeel van een internationaal belangrijke vogeltrekroute. Duizenden vogels gebruiken de duinen en weilanden als wegrestaurant tijdens hun enorme reis. Het landschap zal blijvend van karakter veranderen. De openheid, maar ook de duisternis, zal worden aangetast. Dat moeten we niet willen”.
Stichting Kernwaarden Texel (SKT) zit niet bij deze tien, maar heeft ook kritiek op de RES. SKT ziet het in een wat breder verband en reageert ook kritisch op bijvoorbeeld de plannen voor grote zonneweiden en zonneparken op de strandslagen. "Zoekgebied De Cocksdorp: windenergie ligt daar op een gevoelige plek met hoge landschappelijke-, natuur- en cultuurhistorische waarden.
Zoekgebied Oudeschild grenst (deels) aan de Waddenzee (Unesco, Natura 2000) en aan de noordzijde aan natuurgebied Ottersaat dat deel uitmaakt van de Vogelboulevard langs de Waddendijk. De Kernwaarden ruimte, landschap en natuur zijn hier in het geding. Bij zoekgebied PH Zanddijk zijn dezelfde kernwaarden in het geding."
