Ondanks coronacrisis goede sfeer bij Texels Museum
"Vanaf 13 maart - toen de coronacrisis toesloeg - hebben we met zijn allen gekeken naar wat wél kon en daarna steeds naar wat beter zou kunnen. We zijn niet gaan huilen in een hoekje, maar hebben de mouwen opgestroopt", vertelt Bas van Spréw, interim-directeur van Stichting Texels Museum (STM). We hebben in Ecomare afgesproken met Bas en Reinier Heutink, voorzitter van de Raad van Toezicht.
De stemming is opperbest en hoe anders was de situatie amper anderhalf jaar geleden. Het was hommeles in het museum en er moest zelfs een rechter aan te pas komen om een oordeel te vellen.De afloop is bekend. Pauline Folkerts verdween uit beeld en in september 2019 werd Bas van Spréw aangesteld als interim-directeur. Zijn belangrijkste taak? Rust brengen, en ondanks dat uitbraak van corona heeft gezorgd voor een hoop huiswerk en nog meer flexibiliteit van de medewerkers, is er rust in de tent.
"Op dit moment trekt Ecomare weer rond de duizend bezoekers per dag. Dat is ook het maximale wat nu kan. Dat is weliswaar minder dan de 1.500 (september) tot 2.000 (vakantieweken) die we normaal hebben, maar het dubbele aantal wanneer we kijken naar het door ons opgestelde noodscenario. We lopen dus ook iets in op de noodbegroting en dat is een goede zaak", vertelt Bas.
"Zaken zijn meteen opgepakt. Iedereen binnen Stichting Texels Museum was bereid een stapje extra te doen en te kijken wat hij of zij kon doen wanneer eigen taken door corona stil kwamen te liggen. Vanaf het begin is ook het contact met Bas geïntensiveerd. Via telefoon, via videobellen. Er is direct een plan gemaakt. Dit heeft er onder meer toe geleid dat er een sobere, maar realistische begroting ligt voor 2021", vertelt Reinier.
De vuurtoren is weer open en er kunnen twintig personen per uur naar boven
2020 begon veelbelovend voor Stichting Texels Museum. "Er was de laatste jaren een flinke groei geweest en dit was het jaar om te oogsten. Er waren torenhoge ambities en de bezoekersaantallen ging 'sky high' in de eerste maanden van het jaar. Samen met Bas zijn we na een heel vervelende periode aan de slag gegaan met onze doelen. Naast rust ging het daarbij bijvoorbeeld om zo efficiënt mogelijk te werk te gaan en de reorganisatie was eveneens een belangrijk speerpunt."
Anneke Schrama werd benoemd tot museummanager van Ecomare en de vuurtoren en Corina Hordijk is museummanager van Museum Kaap Skil en de Oudheidkamer. Het managementteam is verkleind en bestaat naast de twee museummanagers uit Albert Zandstra (manager Bedrijfsvoering, tevens plaatsvervangend directeur en Marion Barth (manager Publiekszaken).
"Inmiddels is de sollicitatieprocedure voor de nieuwe directeur gestart. Je kunt in deze tijd niet stellen dat zo iemand in een gespreid bedje terecht komt. Daarvoor zijn het te onzekere tijden. Maar de basis en het fundament liggen er wel. In de functie-omschrijving is ook wel duidelijk gesteld dat we niet op zoek zijn naar iemand die alles even helemaal opnieuw gaat doen. De directeur - man of vrouw - moet wel zien wat er allemaal al is gebeurd. Je kunt het zo zien: de slaapkamer en het bed zijn er al. Maar de kussens en de gordijnen moeten nog worden uitgekozen. De organisatie zit strak in elkaar, met het managementteam als verbinding tussen de verschillende onderdelen. Met oog voor het totale belang is Corina het aanspreekpunt van Museum Kaap Skil en de Oudheidkamer en Anneke van Ecomare en de vuurtoren. Ook in de Raad van Toezicht hebben we twee zwaargewichten toegevoegd en daar zijn we hartstikke blij mee", vervolgt Reinier.
Aangezien de sfeer zo goed is, ligt de vraag voor de hand of het niet logisch is om Van Spréw ook als vaste directeur aan te stellen. Hij zegt daar zelf over. "Een interim is er met een taak. Mijn taak was rust brengen en reorganiseren. Als gezegd loopt de sollicitatieprocedure nu en ook ik kan daar op reageren als ik dat zou willen."
Wat merkt de bezoeker?
Bij binnenkomst valt op dat de sfeer in Ecomare ongedwongen is. Niemand van de bezoekers lijkt last te hebben van de corona-maatregelen en afstand is makkelijk te bewaren. "Hier werken we dan ook nog met een tijdslot, in Museum Kaap Skil is dat niet nodig, omdat daar veel meer ruimte is."
In de kritiek dat dit museum sowieso wat meer moeite heeft om bezoekers te trekken, kan Bas zich niet vinden. "Als je het vergelijkt met andere erfgoedmusea doet Kaap Skil het heel goed. Vorig jaar trok het museum 60.000 bezoekers. Wel iets minder dan toen 'de jurk' net gevonden was, maar dat was ook echt een wereldwijd unieke vondst. Die jurk geeft wel het potentieel aan van het museum en wij geloven daar nog steeds in. Daar ligt onder meer een taak voor de nieuwe directeur, het vormgeven van de toekomst na de coronaperiode. "
Wanneer het gaat over Museum Kaap Skil en de jurk komen de eerder gepresenteerde toekomstplannen aan bod. Het plan van een compleet andere inrichting met de jurk als stralend middelpunt - en een kostenplaatje van rond de zeventien miljoen euro - staat niet volledig in de ijskast. "De wereld is veranderd, dat snappen wij ook. Maar het doel is nog steeds om de jurk tentoon te stellen op Texel. Je wilt ook blijven vernieuwen als museum, maar het zal meer in fases moeten. We zullen met fondsen en de Provincie in gesprek over de mogelijkheden. Het is duidelijk dat een totaal nieuwe indeling nu even niet tot de mogelijkheden behoort, maar zoals eerder aangegeven kijken we liever naar mogelijkheden en niet naar onmogelijkheden", vervolgt Reinier.
Bij Ecomare worden nog steeds geen voedingsdemonstraties gegeven. "Dat vinden de dierverzorgers en de bezoekers jammer en ook de zeehonden missen duidelijk het contact met mensen. Maar veiligheid staat voorop en hoeveel maatregelen je ook zou treffen, mensen gaan toch dicht op elkaar staan om het goed te kunnen zien als je nu de zeehonden gaat voeren met publiek. In het contact met de medewerkers en uit het tevredenheidsonderzoek onder de gasten merken we dat er begrip is voor deze situatie. Mensen zijn over het algemeen zeer tevreden. Aan het begin was er - met name bij Duitse gasten - nog wel wat onduidelijkheid over het reserveren van een tijdslot, maar over het algemeen gaat het gewoon goed. Dat komt denk ik ook door het soort publiek dat we trekken. Het werk gaat op de achtergrond natuurlijk allemaal door. Je kunt niet stoppen met het voeren van de dieren en de technische dienst kon bijvoorbeeld ook niet thuiswerken, zij moeten er voor zorgen dat de condities voor de dieren optimaal blijven. Vanaf 13 maart is direct gekeken hoe het zo geregeld kon worden dat er genoeg ruimte was voor deze mensen, zodat deze taken op honderd procent uitgevoerd konden blijven worden en dat is gelukt, het is ook voor iedereen duidelijk geweest dat dit een eis was."
Vuurtoren en de Oudheidkamer
Waar het bij Museum Kaap Skil en Ecomare weer soepel loopt, is het bij de vuurtoren en de Oudheidkamer anders. De vuurtoren is sinds 1 september open en hier kunnen per uur twintig bezoekers naar boven. "Ik ga daar verder niet geheimzinnig over doen. Die was nog niet open gegaan als daar geld bij had gemoeten. Het kan uit en de missende inkomsten worden hiermee zelfs weer een klein beetje ingehaald. De vuurtoren is echt een toeristische trekpleister op Texel en het is mooi dat die weer open is, ook al is het nog op kleine schaal. De oudheidkamer is een ander verhaal. We werken daar veelal met vrijwilligers die voor een groot deel tot de risicogroep behoren. Daarnaast is het ook lastig om grote afstanden in te bouwen, zonder de knusse 'sluip door- kruip door-sfeer' van het museum aan te tasten. Helaas blijft dit museum dus nog even gesloten", legt bas uit.
Rampjaar
Waar 2020 veel heeft gevergd van personeel, zijn ze bij Stichting Texels Museum positief. "2019 is, met alles wat gebeurd is, een rampjaar geweest, dat willen we nooit meer. We hebben dat achter ons gelaten en er is een sfeer ontstaan waarin we heel veel aankunnen. Positief is dat we ook in 2019 steun hebben gevoeld vanuit de medewerkers, het vertrouwen was er. We hebben de rug rechtgehouden en zo willen we ook de toekomst in. Er kan over alles gediscussieerd worden, zolang het op basis van argumenten is. We zien de toekomst ondanks de onzekere tijden met vertrouwen tegemoet. We zijn Bas heel dankbaar voor de samenwerking en ook voor het feit dat hij langer wilde blijven toen de coronacrisis uitbrak", stelt Reinier.
Voor Bas zijn zijn voorlopig laatste maanden als interim-directeur aangebroken. Als alles goed gaat begint de nieuw aan te stellen directeur op 1 januari. "Ik kan het iedereen aanbevelen. Wat een prachtige baan in een heerlijke omgeving is dit."
Job schepers
