Anders bekeken...
Fireweed…
Morgen, voor u afgelopen zaterdag, was het 25 jaar geleden dat de VN Dutchbatters in grote machteloosheid moesten toezien dat hun missie op niets zou uitlopen.
Sterker nog: Bosnische Serviërs namen het gebied in en vermoordden ruim 8000 moslimmannen en -jongens. Een genocide in 1995, ik weet het nog goed. De luchtsteun van de VN bleef uit, de batters waren kansloos en kwamen thuis met een machteloos gevoel. Ja, vaak ook met een trauma.
Wat doet oorlog met mensen? Wij bezochten vorige week de invasiestranden van Normandië, we liepen over de begraafplaatsen en keken naar talloze witte kruizen. Jongens, vaders - amper 20 jaar - uit vele landen vonden daar hun einde.
We waren diep onder de indruk op de Amerikaanse begraafplaats, op Omahabeach moet het ontzettend zijn geweest. De mannen die er aankwamen met hun landingsvaartuigen, de jongens die waadden door de zee, waren op het strand een makkelijke doelwit uit de hoger gelegen bunkers. Op de Omaha-memorial zijn 10.000 jongens/ mannen met naam begraven en ernaast is een tuin aangelegd waar nog eens 2000 namen worden genoemd die nooit meer zijn teruggevonden. We werden er stil van. Cornelis - de jongste zoon - zei deze week: "mam je kunt de zielen daar nog voelen” en hij had gelijk.
We zijn naar beneden afgedaald, eerst op de serie bunkers. Er is een gedenkteken, in verhouding een stuk kleiner dan op de begraafplaats, bovenop geplaatst. Bizar. Maar toen ik daar een pad insloeg was ik blij verrast. De natuur had er een cordon van “fireweed” neergestrooid. De prachtige grote aren van de fireweed, ook wel wilgenroos genoemd, vormden een natuurlijke barrière waar eens de kanonnen en kogels werden afgevuurd.
De kracht, het vuur van de natuur had hier duidelijk een antwoord. Beneden het wassende water van de zee. We zijn er ingegaan, over een groot breed strand komt het water in no time omhoog . Het verval is niet te vergelijken met hier. Manlief stond zo onder water. Maar we genoten van de hoge golven.
Schoonzoon Duco ging na zijn moeilijke missie in Afghanistan eerst acclimatiseren op Kreta. Loskomen, zo goed en zo kwaad als dat gaat, van het oorlogsgeweld. En weer wennen aan de luxe en de “normale” bewoonde wereld.
Wij vervolgden onze rondreis naar het mooie Mont St. Michel, beklommen alle treden tot het bovenste punt in de kerk. We bewandelden de grote oude stadsmuren van St. Malo en waren ons zeer bewust van de rijkdom , van de weelde, maar bovenal van de vrede in ons bestaan.
Jozien