In april zagen de straten van De Koog er nog zo uit.
In april zagen de straten van De Koog er nog zo uit. Foto: Job Schepers

Ondernemers kijken weer vooruit

"De coronacrisis heeft iedereen getroffen, maar het heeft ondernemers ook dichter bij elkaar gebracht. Je zit in hetzelfde schuitje en er wordt meer samengewerkt om hier doorheen te komen", vertelt TOP-voorzitter René Jager. Maar hoe nu verder?

In het TOP-bestuur wordt druk gesproken over hoe het verder moet met de economie nu de maatregelen minder streng worden en uiteindelijk weer zullen verdwijnen. "Maar wij hebben niet alle wijsheid in pacht. We willen juist met alle ondernemers in gesprek en natuurlijk met de politiek. Wat hebben we geleerd van deze crisis en wat zouden we kunnen veranderen om in de toekomst minder kwetsbaar te zijn? We werden door de politiek weggehoond met ons voorstel om in plaats van de toeristenbelasting de OZB te verhogen en het belastingstelsel te heroverwegen, terwijl dat helemaal niet beter was geweest voor de ondernemer zelf. Doordat er gekozen is voor de methode met de toeristenbelasting en het parkeervignet komen er minder inkomsten nu er dit jaar minder toeristen zijn gekomen. Ik besef echter ook wel dat dit met de kennis van nu is", stelt Michel.


"Maar laten we ook eerlijk zijn. Minder afhankelijk van het toerisme is een zeer lastige optie. Welke grote industrie zou hierheen willen komen en wil je dat? En welke toerismesector ga je daar dan voor opofferen? Met de ambitieuze plannen die deze gemeente heeft, bijvoorbeeld qua investeringen in gebouwen en infrastructuur, zijn de inkomsten nodig om het huishoudboekje op orde te houden. Het uitgavenbeleid is volledig afgestemd op het toerisme", vervolgt Michel.


Volgens René en Michel is TOP er overigens helemaal niet op uit om hun gelijk te halen en willen ze vooral kijken hoe de economie weer zo goed mogelijk wordt opgestart. "Je moet ook kijken wat goed is gegaan. We zijn heel blij dat de burgemeester niet is meegegaan in de oproep van een groep om het eiland op slot te gooien. Dat was desastreus geweest. Aangezien je dan verplicht was geweest om bijvoorbeeld alle boekingen terug te betalen, zonder welke regeling dan ook. Dan was de hele cashflow van het eiland verdwenen en waren er veel meer ondernemers omgevallen. Ten eerste kwamen er nu nog wel wat toeristen - die niemand in de weg zaten - en met diegenen die niet kwamen, kon je afspraken maken met bijvoorbeeld vouchers. Het contact tussen burgemeester, VVV en TOP is vanaf het begin heel prettig geweest wat mij betreft, dat mag ook wel eens gezegd worden. Vanuit de leden is er ook veel gratis werk verzet door bijvoorbeeld accountant Sandra Koning en advocaat Vincent van der Velde met nuttige tips voor ondernemers en John Smit heeft met Videolux belangeloos een aantal prachtige dingen gedaan. Het is mooi dat dat zo kan", vertelt Michel.

Groepsaccommodaties

René Jager is naast voorzitter van TOP ook voorzitter van de sectie groepsaccommodaties van het ondernemersplatform en is bij velen bekend als eigenaar van strandpaviljoen Paal 9. Hij kreeg dus uit alle hoeken met de crisis te maken. "Hoe wil je weer aan de slag met je groepsaccommodatie? Het schooljaar zit er zo goed als op en schoolreisjes gaan niet door. In de zomer komen er altijd minder groepen. Ook voor september is er veel gecanceld door scholen, omdat ze nog niet mogen of nog niet op schoolreisjes willen. Dit jaar kun je voor de groepsaccommodaties wel als verloren beschouwen."


Groepsaccommodaties zijn echt zeer zwaar geraakt, we kijken nu naar een herstelplan

TOP is achter de schermen druk bezig met het samenstelling van een groep die zich - in samenwerking met STIFT - gaat bezighouden met een herstelplan voor deze sector. "De groepsaccommodaties zijn echt zeer zwaar geraakt. Er moet bovendien bij velen een compleet nieuw businessplan komen en er moet in veel gevallen geherinvesteerd worden. We hopen voor de herfst met een volledige analyse en een herstelplan te komen."


Michel vult aan: "Dat verloren jaar geldt natuurlijk voor veel sectoren. Het lijkt er op dat de gasten het tweede halfjaar zeker gaan komen - op dit moment geven de totale overtochtcijfers zelfs rond de 115 procent ten opzichte van vorig jaar aan. Dit komt waarschijnlijk ook doordat veel mensen huiverig zijn om op vakantie te gaan in het buitenland. Maar daarmee maak je het het eerste halfjaar niet goed. Pasen, het Hemelvaartsweekend en het Pinksterweekend zijn weggevallen, evenementen die toeristen trekken zijn gecanceld en voorlopig zullen grote evenementen - noem een Texel Culinair bijvoorbeeld - niet doorgaan. Het is geweldig dat het toerisme weer op gang komt, maar wat zijn de mogelijkheden vervolgens. Welke ruimte krijgt de horeca? Hoeveel mensen kunnen er verantwoord in de winkels? En hoe leid je alles in goede banen? Dat kost ook heel veel energie."

Anderhalve meter

Naar verwachting blijf Nederland nog wel even de 'anderhalvemetersamenleving' volgen en dat heeft vanzelfsprekend gevolgen voor het straatbeeld. "Namens de gemeente heeft Don Boot echt bergen werk verzet. Hij trok de kar en samen hebben we gekeken wat er allemaal wel kan. De samenwerking tussen horeca, detailhandel en gemeente bij bijvoorbeeld de uitgebreide terrassen wordt door alle partijen als zeer prettig ervaren. Je merkt ook dat er bij de ondernemers onderling begrip is en de behoefte om elkaar te helpen. Je zit toch in hetzelfde schuitje uiteindelijk", stelt Michel die zelf een kledingwinkel heeft in De Koog. Ook vanuit toeristen en Texelaars worden de tijdelijke extra terrassen gewaardeerd. Uit een poll op de website van de Texelse Courant blijkt dat een ruime meerderheid hoopt dat er ook na de coronacrisis meer ruimte blijft voor terrassen. Toch zal dit niet zo simpel zijn, daar je te maken hebt met bijvoorbeeld precariorechten en invulling van de openbare ruimte. Als de ene partij de hoofdprijs betaalt voor een terras, kan het niet zo zijn dat een andere ondernemer heel goedkoop elders kan staan.


Op het strand is er niet altijd extra ruimte voor terrassen. "Dat heeft te maken met de partijen waarmee je hebt te maken. Het strand zelf is van de gemeente, maar dat is te ver van het paviljoen. Dat is niet uit te voeren. De duinen vallen onder het Hoogheemraadschap en die wil geen terrassen in de waterkerende duinen. De waterlijn valt dan weer onder Rijkswaterstaat. Dat maakt het wat lastiger. Waar wel ruimte was, daar is door de gemeente heel netjes ruimte gegeven voor wat extra exploitatie", legt René uit.


Maar is het erg wanneer het toerisme met twintig procent afneemt ten opzichte van het topjaar 2018 met meer dan een miljoen overnachtingen? Michel Gregoire: "Dat ligt eraan wat je wil. Wil je een eiland blijven voor iedere doelgroep of wil je een eiland worden voor de iets beter gevulde portemonnee. Op dit moment heb je een aanbod waarbij iedereen hier terecht kan. Dat kan ook door het aantal toeristen dat komt. Onze rijke infrastructuur is ook te danken aan het groot aantal toeristen. Het aantal supermarkten, het aantal winkels. faciliteiten, het fietspadennetwerk en ga zo maar door. Kijk hoe rustig de Jumbo in De Koog was als er geen toeristen zijn. Dat is niet rendabel. Ik ben het wel eens met Frank Spooren (directeur VVV Texel) die stelde: 'Niet meer, niet minder, maar beter.' Je moet met zijn allen kijken hoe je de kwaliteit kunt verbeteren. Van fietspaden, tot het straatbeeld tot de ondernemers zelf."

Op gang

Hoewel de economie dus weer op gang komt, is het absoluut niet als vanouds, zo erkent Michel ook vanuit zijn werk als ondernemer. "We hebben een goede maand, daar klaag ik niet over. Maar het kost heel veel energie. Klantvriendelijkheid staat voorop, maar je hebt ook regels waaraan je moet voldoen. Je moet mensen er steeds op wijzen dat ze niet overal aan moeten zitten of in ieder geval dan eerst hun handen moeten ontsmetten. De spullen daarvoor zijn hier gewoon aanwezig natuurlijk. We horen het ook van mensen uit de natte horeca, die mensen er steeds op moeten wijzen dat ze moeten zitten, het is geen doen. De gasten zijn op het eiland, maar lang niet iedere ondernemer kan hier naar behoren van profiteren door de maatregelen die nog altijd gelden."

Bestuurlijke vernieuwing

Bij TOP was het de planning om de bestuursvernieuwing te hebben doorgevoerd voor deze zomer, door de crisis kwam dit er niet van. De planning is nu om het voor de jaarvergadering in november alsnog voor elkaar te hebben. "Er komt dan een periode waarin het oude bestuur het nieuwe bestuur blijft ondersteunen, niet gek gezien de lastige periode. Het voorstel is dan om René Jager zijn termijn als voorzitter met een jaar te verlengen. Maar daar moeten de leden ook iets van vinden", legt Michel uit. Tot slot komt er in aanloop naar de jaarvergadering een bijeenkomst op Texel met ondernemersplatformen van de andere Waddeneilanden. Deze stond eerder gepland, maar ook dit ging vanwege corona niet door.

Beeld van de markt in Den Burg, afgelopen maandag.