Verhalen in landschap rond Loodsmansduin
Een landschap kan veel verhalen bevatten; persoonlijke verhalen, historische verhalen en soms ook volledig onbekende verhalen.
Zoveel werd vrijdag duidelijk tijdens de officiële opening van de expositie 'Oorlog en Vrijheid' van nationaal park Duinen van Texel bij de bunker van Loodsmansduin nabij Den Hoorn. Op borden rondom de uitkijkplaats van de bunker zijn verhalen van zestien Texelaars te lezen; de verhalen hebben allemaal betrekking op de directe omgeving. De expositie is er al even, maar als gevolg van de coronacrisis bleef een officiële opening uit. Vrijdag zag gedeputeerde Esther Rommel van de provincie Noord-Holland alsnog kans samen met voorzitter Jan van de Venis van het nationaal park de bijzondere expositie te openen.
Paul Dekker uit Den Hoorn, één van de zestien Texelaars, maakte tijdens de opening op meer dan treffende wijze duidelijk wat je allemaal in een omgeving kunt ontdekken als je maar goed naar kijkt. Hij vertelde over zijn vele bijzondere vondsten op de Hors, maar ook hoe hij aan de bestudering van GoogleEarth in de buurt van Den Hoorn nog niet-blootgelegde bunkers uit de Tweede Wereldoorlog had ontdekt. Het was een praatje waarmee hij de belangstelling te pakken had.
Daan Welboren, ook een van de zestien Texelaars, vertelde over het bunkerdorp dat vroeger bij Loodsmansduin lag, totdat het weg moest voor uitbreiding van de camping. Achteraf bekeken was dat in zijn ogen "pure chantage" en zou er nu heel anders tegen een dergelijk bunkerdorp aangekeken worden. Hij herinnerde eraan hoe de tenten er vroeger stonden en hoe in één van de bunkers een melkkelder was gevestigd om de melk voor de gasten koel te houden. De sfeer van toen is volgens hem niet meer te vergelijken met de chalets die nu op de camping zijn verrezen. Jacques Dijt, eveneens vertegenwoordigd in de expositie, vertelde hoe ze als kinderen in de oorlog wel eens meeliften naar de Zuidbatterij bij Den Hoorn en voetbalden met jonge Duitse soldaten omdat die tenminste goede voetballen hadden.
Hij leerde dat er foute Duitsers waren, maar dat er ook een hoop jongens onder de soldaten zaten waar je prima mee om kon gaan. Treffend was een verhaal dat hij in de oorlog als kind onverwacht een doos speelgoed van een Duitse soldaat kreeg. Later bleek dat de man net te horen had gekregen dat zijn hele gezin bij een bombardement om het leven was gekomen.
Van de Venis zei dat een aansprekend verhaal te vinden. "Die soldaat had kunnen kiezen voor haat, maar hij koos gelukkig voor wat anders." De voorzitter van het nationaal park benadrukte dat het belangrijk is dat de verhalen van vroeger verteld blijven worden, zodat volgende generaties ze ook kennen. Volgens hem dragen de verhalen bij aan verbinding met de omgeving en verbinding tussen mensen onderling. "Er is uiteindelijk meer dat ons verbindt dan ons scheidt."
De expositie werd samengesteld door Arnold van Bruggen, Anoek Steketee en Rianne Malschaert (nationaal park) in samenwerking met de zestien Texelaars, Gelein Jansen van de Historische Vereniging en Jan Nieuwenhuis van het Luchtvaart- en Oorlogsmuseum. De provincie droeg €10.000,- bij aan de realisatie, STIFT €5000,-, het Texelfonds €2000,- en het Coöperatiefonds van de Rabobank droeg €2800,- bij. Op www.npduinenvantexel.nl/bunkers zijn de verhalen van de zestien Texelaars te beluisteren.