Biografie: Lijfarts van de koning
Als het sprookje ‘Van herdersjongen tot prins’. Zo verliep het levensverhaal van Franz Joseph Harbaur (1776-1824), zoon van een eenvoudige plattelandschirurgijn, en oorlogsvluchteling. Over zijn avontuurlijke leven verschijnt op 22 mei het boek De lijfarts van de koning. Het is het debuut van oud-Texelse Catharina Th. (Karin) Bakker als biografe.
“Voor het eerst sinds tien jaar kan ik een beetje genieten van het alleen zijn, zonder me meteen een klaploper te voelen en zonder mijn leven te verliezen”, schrijft hij aan de weduwe van Friedrich Schiller. Het is 27 april 1810. Harbaur is net aangekomen in Sint-Petersburg, waar hij van (Franse) hogerhand naartoe gestuurd is onder het mom van een tijdelijke baan als lijfarts van een Russische graaf – in werkelijkheid is hij informant.
Op dat moment heeft hij al een leven achter zich vol spanning, avontuur en verdriet; op de vlucht voor oorlog en ellende… en zichzelf. Zijn ambitie en zijn gave om mensen aan zich te binden, hebben hem in aanraking gebracht met de ‘groten’ van zijn tijd – Schiller, Goethe, Fichte. Zelfs Napoleon komt voorbij. En ook erfprins Willem Frederik van Oranje. En dat voor een doodgewone jongen uit de Elzas. Zijn echte carrière moet dan nog beginnen.
Tegen de achtergrond van oorlog en revolutie raakte deze aimabele en ook wat onbesuisde jongeman bevriend met de groten van zijn tijd. Na het overwinnen van vele hindernissen, inclusief een ongelukkige liefde, werd Harbaur een machtig man aan het hof van koning Willem I: één van de pioniers van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.
In De lijfarts van de koning wordt ontrafeld welke eigenschappen Harbaur wist te benutten om zo ver te komen, en welke grenzen hij tegenkwam. Herkenbaar en tijdloos. De biografie biedt een kijkje in de keuken van de geneeskunde en de omgangsvormen rond 1800, maar ook in de keiharde wereld van oorlog en revolutie, machtspolitiek, spionage en gevaar.
Auteur Karin Bakker is de jongste uit een gezin van acht kinderen. Haar ouders waren Kees Bakker van de Kapberg (bloembollenkweker) en Bep Kroon (de zus van kapelaan Kroon die van 1939 tot 1943 op Texel zat).
"Op de middelbare school kreeg ik geschiedenisles van Aad Studulski en later van Jan Wiedijk. Ik herinner me Studulski vooral zittend op tafel, terwijl hij prachtige verhalen vertelde over de middeleeuwen. Ook Wiedijk was een rasverteller. Met zijn verhalen over “konijn” Lodewijk Napoleon en Kaiser Wilhelm II “met het armpje”, heeft hij heel wat geschiedenisstudenten afgeleverd.
Precisie
In mijn werk als (medisch) historica hecht ik enorm aan precisie. Dat heb ik van Wiedijk. Daarnaast vind ik een goed verhaal heel belangrijk. Daarom vind ik het zo fijn dat ik nu een biografie heb kunnen schrijven – ik heb daarvoor geld gekregen van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen. Het is een droom die uitkomt. In een biografie kun je veel meer van je vertelkunsten kwijt dan in een gewoon boek over een historisch onderwerp, vooral als je een bijzonder levensverhaal beschrijft - en dat was het verhaal van Joseph Harbaur zeker! Eigenlijk vind ik het schrijven zelf het leukste gedeelte van mijn werk. Mede daarom ben ik mijn vroegere docente Nederlands Marijke van Ittersum er dankbaar voor dat ze mij heeft gestimuleerd om te schrijven."
De lijfarts van de Koning is een goed doortimmerde historische biografie en rijk geïllustreerd. Van kaft tot kaft 400 pagina's. Vanaf 22 mei voor €29,99 te koop in de boekhandels.
