De drie plekken waar kanoet
De drie plekken waar kanoet "Yellow Green" door Job ten Horn is gezien. Foto: NIOZ

Kanoet Yellow Green vroeg terug

Terwijl de mensheid door corona een beperkte bewegingsvrijheid heeft, leggen vogels indrukwekkende afstanden af om te overleven en hun kuikens op te voeden.


Recordhouder op de lange afstand is wellicht de kanoet “Yellow Green”. NIOZ-onderzoeker Job ten Horn voorzag de mannetjes kanoet (Calidris canutus canutus) in juli 2019 op het 8.500 kilometer verderop gelegen Siberische schiereiland Taimyr van gekleurde ringen.

De kanoet is te herkennen aan een unieke combinatie van gekleurde ringen, plus een gele 'vlag' op 'positie 2': boven de knie van de rechterpoot. Ornithologen noemen de vogel, gezien zijn combinatie van kleurringen, "geel 2 geelgroen geelgroen". Nu hij een vaste gast is geworden, krijgt hij van Ten Horn de bijnaam "Yellow Green".

Vorige week werd hij opnieuw gezien in de Waddenzee, ten oosten van het eiland Texel. Hij is één van de allereerste kanoeten die dit voorjaar in de Nederlandse Waddenzee is aangekomen. Afgelopen november was deze zelfde vogel ook één van de eerste kanoeten die werden waargenomen in het Nationale Park Banc d'Arguin, in Mauritanië, West-Afrika. “Ik denk dat deze vroege vogel het perfecte voorbeeld is van een toekomstige kanoet”, zegt onderzoeksleider Dr Jan van Gils van het NIOZ Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek.

Om succesvol te zijn, moeten kanoeten hun kalender vervroegen. Door het veranderende klimaat moeten ze bovenal vroeg in hun Siberische broedgebied aankomen. Anders zijn ze te laat voor de veel vroegere piek in insecten die nu uit de sneller ontdooiende bodem komen en verhongeren hun kuikens.

Van Gils ontdekte de afgelopen twee zomers dat kanoeten zeer sterk worden beïnvloed door het veranderende klimaat. “Doordat de insecten elk jaar vroeger uit de grond kwamen, zagen we dat jonge kanoeten Siberië verlaten met een beduidend kleinere lichaamsgrootte dan vroeger. Het is zowel bemoedigend als ontroerend om deze ene individuele vogel te zien die we op deze uiteenlopende plaatsen zo goed hebben leren kennen.”

Van Gils als Ten Horn hopen Yellow Green deze zomer voor de vierde keer te zien, als zij weer naar het broedgebied in Taimyr kunnen vliegen om broedende kanoeten te bestuderen.