COLUMN Huisarts in opleiding:
Reflecteren in coronatijden
Nooit eerder was de hele wereld tegelijk bezig met hetzelfde probleem. - Al zijn er plekken op de wereld waar de zorgen over dit virus wellicht de minste zijn van alle zorgen. Maar dat terzijde. - De wereld is in de ban van corona. De hele wereld blijft thuis. En niet voor niets. Het virus dendert als een tornado de wereld over en laat ziekenhuizen op zijn grondvesten (en zijn zorgpersoneel!) trillen.
De gevolgen zijn schrijnend, vervuld van wanhoop en onmacht. We ervaren hoe het is om de controle te verliezen, iets wat wij in onze huidige samenleving bijna niet meer kennen. We leven in een tijd van maakbaarheid en the-sky-is-the-limit, waarin alles te regelen lijkt te zijn en het concept ‘wachten’ niet meer lijkt te bestaan. ”Een paar dagen wachten op een afspraak bij de huisarts? Belachelijk!” Het virus geeft ons een lesje in nederigheid, geduld en overgave.
Deze periode is heel beangstigend en verdrietig voor velen, want de crisis zal vele slachtoffers maken. Ook mijn collega’s aan de frontlinie zullen niet ongeschonden de strijd doorkomen. De dilemma’s die het zorgen voor corona-patiënten met zich meebrengt (niet voldoende beschermingsmateriaal, niet voldoende IC-capaciteit, zelf behoren tot een risicogroep) vergen het uiterste van het zorgpersoneel.
Ook ik volg de ontwikkelingen met grote vrezen. Maar ik denk graag positief en vanuit dat perspectief bezien kan ik niet anders dan denken dat deze crisis ook goede dingen teweegbrengt. Dat is nu al zichtbaar door geweldige maatschappelijke initiatieven zoals hulp bij boodschappen doen, donaties van (levens)middelen en het aanbieden van gratis online lessen en concerten.
Er worden allerlei creatieve oplossingen gevonden om werk en school zoveel mogelijk door te kunnen laten gaan. Oplossingen die prima lijken te werken en wellicht blijvend kunnen zijn. Daarnaast is er een enorme waardering ontstaan voor de zogenaamde ‘vitale beroepen’. Beroepen die de steunpilaren vormen van onze maatschappij maar niet als zodanig werden erkend. Laten we hopen dat dit zich uiteindelijk ook laat vertalen in meer financiële waardering voor onze verpleegkundigen, verzorgenden en leraren.
Zoals elke crisis resulteert in transformatie, transformeert deze crisis ons naar een langzamer, simpeler leven. Het lijkt alsof we zijn teruggeworpen naar de jaren ’50. Naar een samenleving waar gezinnen met elkaar samenzijn en spelletjes doen. Waar mensen contact hebben met hun buren en informeren of ze iets voor de ander kunnen betekenen. Een transformatie van vertraging en verbinding. De transformatie waar onze maatschappij en Moeder Aarde(!) zo naar snakten.
Hoe dieper de impact van een crisis, hoe groter dan kans dat de verandering blijvend is. Dat het daadwerkelijk onze levens zal veranderen. Hoe verschrikkelijk de gevolgen ook zijn, laten we hier lessen uit trekken. Laten we deze gedwongen stilte gebruiken als een moment van reflectie. Reflectie op ons bestaan. Hoe willen we met elkaar leven? Wat en wie zijn hierin nou écht belangrijk?
En begrijp me niet verkeerd, ondertussen moeten we er met elkaar alles aan doen om de crisis te beteugelen, want we balanceren op de grens van het beheersbare. Dit redden we alleen samen. Een ketting is zo sterk als zijn zwakste schakel. En dat is misschien wel de grootste les die deze situatie ons kan leren. “We benne op de wereld om mekaar, om mekaar, om mekaar te helpen, nietwaar?”
Marleen Vollebregt, huisarts in opleiding.