Straatnamen Oosterend en Oost
Pip Barnard uit Oosterend presenteert komende zaterdag 8 februari tijdens de derde Cultuurnacht in Oosterend een bijzonder boek; hij heeft de herkomst van de namen van alle straten in en om Oosterend en op Oost achterhaald.
In het boek ('Van Achtertune tot Zwinweg') beschrijft Barnard op alfabetische volgorde per straat hoe de naam is ontstaan, hij gaat in op de historie en andere bijzondere gebeurtenissen om de identiteit van de straat weer te geven.
Hij gaat ook in op de naamsveranderingen die vele straten in Oosterend in de loop der jaren hebben ondergaan. Straten in het dorp kregen zowel in 1927 als in 1958 nieuwe namen van de gemeente en dat lag gevoelig. Het ging veelal om ingeburgerde namen en een hoop Oosterenders had er geen zin om straten opeens anders te gaan noemen. Jan Daalder, raadslid uit Oosterend, protesteerde in 1958 in de gemeenteraad ook tegen de laatste grote wijziging waarbij namen van voor 1927 werden hersteld.
Hoekstraat
Een mooi voorbeeld is de Koetebuurt die tot 1958 de Hoekstraat heette. Veel Oosterenders bleven volgens het boek na de terugkeer van de naam Koetebuurt hardnekkig van de Hoekstraat spreken. De aversie tegen de naam zat zo diep dat Oosterend in 1972 zelfs een verzoek indiende bij de gemeente om de naam Hoekstraat terug te krijgen. De gemeenteraad, verantwoordelijk voor straatnamen, volhardde echter in de naam Koetebuurt en stelde zich op het standpunt dat Hoekstraat een nietszeggende naam was.
Uit het boek komt duidelijk naar voren dat het visserijverleden sterk van invloed is geweest op straatnamen. Kijk bijvoorbeeld naar namen als Ankerstraat, Blazerstraat, Oesterstraat, Loswal, Kaai, Kotterstraat of Botterstraat. Op historisch gebied wordt aangehaald hoe bijvoorbeeld de Blazerstraat in 1969 het toneel was van de allereerste rommeltjesmarkt om geld bijeen te krijgen voor restauratie van de kerk. De rommeltjesmarkten waren een groot succes en zijn tot de dag van vandaag blijven bestaan. Namen van straten ontstonden volgens het boek ook omdat ze werden verbonden aan opvallende gebouwen (Kerkstraat en Schoolstraat), beschrijvend waren (Zevenhuizen, Grindweg) of soms richtinggevend (Kaapsweg).
Mulderstraat
Een bijzondere straat is de Mulderstraat die in 1958 werd vernoemd naar zuster Jantje Mulder (1888-1958) die van 1915 tot 1948 werkzaam was als wijkverpleegster voor de Algemene Texelse Wijkverpleging in De Cocksdorp, Eierland en Oosterend. De straat werd al naar haar vernoemd terwijl ze nog leefde en dat was uniek, omdat straten normaal pas na het overlijden van iemand worden vernoemd. Zuster Mulder had, toen zij in 1948 wegens gezondheidsredenen vervroegd moest stoppen, liefst 62.758 huisbezoeken voor ziekenzorg afgelegd en nog eens 7.000 voor zuigelingenzorg en TBC-bestrijding en die inspanning voor een ander wilden ze in Oosterend graag benoemd hebben.
Nog een mooie is de Harkebuurt, een naam die volgens het boek al in de 14de eeuw voorkwam, toen nog in de meervoudsvorm Harkeburen. Vermoedelijk was ene Harke (Hark, Harko) de man die het daar op de buurt voor het zeggen had. De Harkebuurt groeide volgens het boek echter nooit uit tot een dorp, hoewel er altijd veel bedrijvigheid heerste.
Foto's dorp
'Van Achtertune tot Zwinweg is rijk geïllustreerd met foto's die dokter Barnard, de vader van Pip, tussen 1964 en 1994 van Oosterend maakte. Maryna Yakovchuk tekende speciaal voor het boek een kaart van het dorp, zoals het er in 2019 uitziet. Barnard wijst erop dat Oosterend naar verwachtingen de komende tijd nog geen nieuwe straten gaat krijgen. Als die er wel komen, is het volgens hem te hopen dat er lang gesproken wordt over de nieuwe naam. "Wat dat betreft heeft het dorp een traditie hoog te houden." Het boek is zaterdag direct na de presentatie verkrijgbaar en het is te koop bij de Texelse boekhandels.