Sakmeel-zak en
trommelkoek
In De Parel aan de Oesterstraat in Oosterend wordt op 8 februari het Texels kampioenschap 'jan-in-de-zak-maken' gehouden. Een niet alledaagse wedstrijd die eerder in deze krant al werd aangekondigd. Initiatiefnemer Lodewijk Dros stelt dat er al volop over gepraat wordt en kwam met het idee nog één en ander toe te lichten.
"Al is het gerecht uit de mode, veel Texelaars weten nog hoe het smaakte. We kijken dus uit naar de wedstrijd en naar het proeven ervan. Maar eigenlijk vind ik de verhalen erover het mooist. Over een bejaarde oom die het soms nog maakt, of een nicht die het recept tegenkomt tussen de papieren van haar ouders en aan het koken slaat", schrijft hij.
Over de herkomst heeft Lodewijk één ander uitgezocht: "Op Texel hadden ze het over 'sakmeel'. Met een s. Zo vond ik het terug in een oude Texelse Courant – prachtig verhaal. De missionaris Michiel Witte, bekend van het Pater Witteplein, schreef uit de binnenlanden van Afrika brieven over het dagelijks leven daar, in Kenia. Hij voelde zich er zeer thuis, maar had stiekem wat heimwee. Toen zijn kok hem een dikke maïspap voorzette, deed hem dat denken aan een gerecht dat hij als kind in Den Burg eigenlijk niet lustte: 'sakmeel', 'het aloude Texelse recept'. Toch at hij de meelkost op - uit heimwee - met suiker."
Naast deze anekdote gaat de in Amsterdam woonachtige Texelaar ook nog even in op de naamgeving van het gerecht. "Sakmeel heette ook jan-in-de-zak en zakkoek: het werd dus met een zak gemaakt. Ik heb gehoord dat zo'n kookzak bij de uitzet van meisjes hoorde. Maar wie heeft nog een ouderwetse sakmeel-zak? Er waren andere namen voor het gerecht, zoals broeder, bofferd, trommelkoek en ketelkoek. Die leken er sterk op, maar in het deeg zat meestal wat meer lekkers, krenten, rozijnen en sukade. En ze werden anders klaargemaakt, in een bakvorm. Heeft er iemand zo'n trommel, een tulbandvorm voor broeder of een ketel op zolder staan? Of een wonderpan? Die zou ik graag zien op 8 februari."
Meedoen
Wie mee wil doen of kookspullen van vroeger heeft om te laten zien, is meer dan welkom op 8 februari tussen 11:30 en 12:00 uur in De Parel, Oestersstraat 11 te Oosterend. Men kan ook 's middags langskomen tussen 13:30 en 15:00 uur in De Gollards aan De Zes in Den Burg. De begintijd is vervroegd en is nu gepland vanaf 19:00 uur (wederom in De Parel), als onderdeel van de Cultuurnacht van Oosterend. Lodewijk vertelt daar meer over het sakmeel. Burgemeester Uitdehaag reikt daarna de prijs uit.