"Je belandt in een nachtmerrie"
Denise Betsema mag weer meedoen aan het veldrijden. De UCI heeft haar schorsing opgeheven, nadat begin april bekend was geworden dat de waarden van haar dopingtest verdacht waren. Het leidde tot een maandenlange zoektocht naar de oorzaak.
Bemoedigende woorden tijdens het trainen of gewoon in het voorbijgaan. Denise Betsema kon de afgelopen maanden op het eiland blijven rekenen op veel steun van andere Texelaars, nadat in april bekend was geworden dat er afwijkende waarden in de dopingtesten waren gevonden. Dat was na afloop van wedstrijden in Hoogerheide en het Belgische Middelkerke.
De steun hield haar op de been in de nachtmerrie die begon toen de UCI (internationale wielrenorganisatie) op vrijdag 5 april 2019 bekendmaakte dat er anabole steroïden waren aangetroffen en dat Denise voorlopig geschorst zou worden. De UCI maakte het nieuws destijds om 18:.00 uur wereldkundig, Denise zelf kreeg het een uur eerder te horen, waarna haar wereld letterlijk instortte. "Ik ben op dat moment eerst maar mensen gaan bellen van wie ik wilde dat ze het nieuws persoonlijk van mij te horen zouden krijgen."
Tegelijkertijd ontstond de vraag wát er dan was aangetroffen waarop de UCI zich baseerde. De families Betsema en Malschaert wisten aanvankelijk ook niet beter dan dat het om een anabole steroïde moest gaan, maar hoe en wat was niet duidelijk. Denise gaf intussen consequent aan niets ingenomen te hebben op het gebied van doping. Het leidde tot een lange zoektocht waarbij Denise werd bijgestaan door dopingexpert Douwe de Boer en advocaat Johnny Maeschalk.
De doorbraak zat uiteindelijk in een onderzoek in een laboratorium (geaccrediteerd door het Wereldantidopingagentschap) naar de voedingssupplementen die Denise had gebruikt. Dat gebeurde onder toezicht van de UCI. De pijn bleek te zitten in een voedingssupplement dat Denise op advies van een Belgische huisarts had gehaald bij een gecertificeerde apotheek in België. "Dus niet ergens op de hoek van de straat of van internet, maar gewoon via een geëigende weg. Dan denk je dat het goed zit, maar helaas toch niet." Het onderzoek wees uit dat er sporen (0,37 procent) van de stof DHEA (het steroïde hormoon Dehydro-epiandrosteron) in het voedingssupplement zaten. "Een hoeveelheid waarvan is aangetoond dat ik er nooit harder door ben gaan fietsen."
Denise had het grote geluk dat ze nog een ongeopend potje en een geopend potje met de vervuilde voedingssupplementen had waardoor dat in het laboratorium onderzocht kon worden. "Maar je moet eerst heel veel scenario's bekijken en uitsluiten voordat je hebt achterhaald wat er aan de hand was." De sporen van de stof in het voedingssupplement leidden bij de dopingcontroles in Hoogerheide en Middelkerke tot de verdachte waarden, waarna het tot de schorsing kwam. "Vervolgens krijg je te maken met een omgekeerde bewijslast en moet jij aantonen dat je niet schuldig bent."
De UCI heeft inmiddels verklaard dat de Texelse de stoffen niet bewust tot zich heeft genomen. De organisatie heeft wel sancties opgelegd voor de aanwezigheid van de stoffen. Dat is een schorsing van een half jaar (ingegaan op 5 april en dus al afgelopen sinds 5 oktober) en alle uitslagen van haar veldritten sinds Hoogerheide zijn geschrapt uit de boeken. Dat betekent in de praktijk dat Denise een hoop punten van de UCI kwijt is en weer punten moet vergaren, voordat ze aan wereldbekerwedstrijden kan meedoen. Denise heeft die sancties geaccepteerd. "Zo staat het in de reglementen en je bent als sporter nou eenmaal verantwoordelijk voor wat er bij je wordt aangetroffen." Als de oorzaak niet was achterhaald, had Denise een schorsing van vier jaar kunnen krijgen.
Vervuild supplement apotheek België blijkt boosdoener te zijn
De Texelse is blij dat ze het hoofdstuk kan afsluiten en zich weer op de toekomst kan richten. Ze is inmiddels weer volledig opgenomen in de ploeg van Pauwels Sauzen-Bingoal en staat zaterdag al aan de start in het Belgische Zonnebeke voor haar eerste veldritwedstrijd sinds een jaar. Denise is sinds 5 april steeds blijven trainen zoals ze altijd deed (op het eiland) en kreeg daarbij steun van haar Belgische trainer. Ook de sponsor van de ploeg en een aantal bedrijven bleven achter haar staan. "Ze zijn me in alle opzichten blijven steunen, ook financieel en dat was een hele geruststelling. Dan heb je een zorg minder in een tijd waarin je al genoeg zorgen aan je hoofd hebt." Voedingssupplementen neemt ze inmiddels niet meer. "Het is nu gewoon goed en gezond eten, gezond leven en hard trainen."
Jeroen van Hattum