Fascinatie bouw en functie van brein
Geboren en getogen op Texel?
Mijn geboorte op Texel in 1941 was bijzonder. Mijn moeder beviel van mij via een keizersnee, in het noodziekenhuis te Den Burg. Het stond ongeveer op de plaats waar nu het verpleeghuis is. Nico Dros beschrijft dit ziekenhuis in zijn boek Oorlogsparadijs. Ik groeide op in het huis aan de Rozendijk, waar ik nu weer woon. Ik ging naar de openbare lagere school in Den Burg, waar mijn beide ouders hebben lesgegeven. Mijn middelbareschooltijd vond ik zwaar: 's morgens om 7:00 uur op de fiets naar Oudeschild, waar de boot naar Den Helder vertrok. Die boot deed er 45 minuten over. Pas laat in de middag weer thuis en ook op zaterdagmorgen naar school. Ik heb er wel een fijne fietsconditie aan overgehouden.
Wat voor werk heeft u gedaan?
Na het lyceum ben ik op mijn 17de naar Leiden vertrokken om geneeskunde te studeren. Als kind wilde ik boer worden, later werd het weg- en waterbouw, maar ik vond mijzelf niet goed genoeg in wiskunde. Mijn vader was af en toe ziek, dat verbaast mij achteraf niets, soms had hij 48 kinderen in de klas. Ik vond het knap als artsen hem dan toch weer opkalefaterden, derhalve werd het toch geneeskunde. Bouw en functie van het brein fascineerden me, daarom specialiseerde ik me in de neurochirurgie. Ook mijn proefschrift had een neuro-anatomisch onderwerp. Ik werkte in meerdere ziekenhuizen. Onder meer in Alkmaar, waar ik 25 jaar geleden de afdeling neurochirurgie heb opgezet.
Knap hoe artsen mijn vader telkens weer opkalefaterden
Waarom terug naar Texel?
Mijn ouders zijn steeds in het huis aan de Rozendijk blijven wonen en ik kwam dan ook met mijn gezin zeer regelmatig naar Texel om ze te bezoeken. Vele zomervakanties brachten wij door in ons strandhuisje Duumpie bij Paal 12. Later kwam daar het zeilen bij. Oudeschild werd het doel van vele vaartochten. Toen ik op mijn 64ste met pensioen ging, heb ik er dan ook samen met mijn vrouw voor gekozen om naar Texel terug te keren. Het oude huis werd gerenoveerd en we wonen er heel tevreden, met een prachtig uitzicht over de weilanden en de schapen van de buren. Ons schip ligt in de haven van Oudeschild aan het mooiste zeilwater van Nederland. Onze fijne woonplek heeft één nadeel: je moet heel veel in de tuin werken en dat is niet mijn grootste hobby. Desondanks probeer ik ook nog zo veel mogelijk te lezen en mij te verdiepen in onderwerpen die mij bezighouden. Echt studeren doe ik niet meer, het enige diploma wat ik nog na mijn pensioen behaalde is het menbewijs en dat is vooral te danken aan de brave Fries van Jacob Bakker.
Wat heeft u met het humanisme?
Ik werd vrijzinnig christelijk opgevoed, maar tenslotte voelde ik mij humanist: in vrijheid je leven richting geven, maar zodanig dat je anderen geen schade berokkent. Samen met een aantal andere humanisten hebben we zelfs een praatgroepje opgericht, waar wij al een aantal mooie discussies hebben gehad over bijvoorbeeld: vrijheid, immigratie, humanisme en kunst en de multiculturele samenleving.
Hoe ervaart u de mensen op Texel?
Ik heb op veel plaatsen in Nederland gewoond. Bijna alle mensen zijn aardig, dat geldt ook voor Texelaars. Intussen is het hier ook een soort multiculturele samenleving geworden. Af en toe kom je tussen toeristen en import nog een "echte" Texelaar tegen, die is eerlijk, recht voor zijn raap en een beetje chauvinistisch en dat mag.
Wat moet er op Texel blijven zoals het is?
Het open landschap, vrije duinpaden en overgangen naar het strand, waarbij er ook een aantal moet blijven zonder strandhuisjes en paviljoens. Tussen Paal 9 en 12 en tussen Paal 12 en 15 is gelukkig nog zo'n pad en daar komen we erg graag. Ik waardeer zowel het natuur- als het cultuurlandschap op Texel, met zijn weilanden en tuinwallen. Ik heb er moeite mee dat weiland met grof geweld wordt omgezet in natuurgebied. En dat ten koste van héél veel dieselolie en verkeersbewegingen. Als zeiler hoop ik dat de Waddenzee zo vrij mogelijk bevaarbaar blijft.
Wat mist u op Texel?
Echt stille plekjes in de zomer. Ik mis een jazzcafé en een beetje cultuur, mijn persoonlijke mening is dat de karakteristieke Grote Kerk in Den Burg moet worden getransformeerd tot een cultuurcentrum. En ik vind het een gemiste kans, dat er geen parkeergarage is gerealiseerd onder de Groeneplaats.
Wat zou er op Texel anders mogen?
Een evenwichtiger beleid van de gemeente. Ik vind dat de gemeente zijn oren te veel laat hangen naar TOP en LTO. Dit zijn geen politieke partijen, maar belangengroepen. Ze mogen best lobbyen, maar horen niet het beleid te bepalen. Het in standhouden van de kernwaarden van Texel komt daardoor in het gedrang.
Wat verdient meer aandacht op Texel?
Klimaatverandering. Ik maak me daar grote zorgen over. Texel is een kwetsbaar eiland als de zeespiegel verder stijgt. Texel had grote plannen om energieneutraal te worden, maar daar komt in de praktijk weinig van terecht. Meer aandacht voor elektrisch rijden en een goed openbaar vervoer op Texel. Aandacht voor kringlooplandbouw. De agrarische natuur- en landschapsvereniging De Lieuw ontwikkelt hier gelukkig plannen voor.
Wie verdient er een grote pluim op Texel?
Alle vrijwilligers! Op welk gebied dan ook. Bijvoorbeeld de mensen die de eendenkooi van Spang onderhouden en daar bij toerbeurt de eendjes voeren. De mensen die het Hospice draaiend houden, vluchtelingen bijstaan of gaan fietsen met bewoners van de Hollewal.
Hoe kijkt u tegen het toerisme aan?
Toerisme brengt Texel veel goeds, maar het moet m.i. gericht blijven op Texel als natuureiland. Wandelaars, fietsers en ruiters, maar geen of zeer beperkt festivals. Vooral met betrekking tot het toerisme moeten de kernwaarden van Texel worden bewaakt.
Wat doet u over 5 jaar?
Als ik er nog ben genieten mijn vrouw en ik van het wonen in ons huis, dat intussen energieneutraal gemaakt is. Als ik er niet meer ben, lig ik onder een Noorse kei en een bosje sneeuwklokjes bij de Hoge Berg.
Volgende 'Eiland van…'?
Monica Maas. Zij noemt zich illustratrice, maar voor mij is ze een kunstenaar, die prachtig tekent en kinderboeken maakt.